Người lao động cao tuổi có được tăng ca không?

Nội dung chính

• Người lao động cao tuổi có được tăng ca không?
• Bao nhiêu tuổi thì được xem là người lao động cao tuổi?
• Sử dụng người lao động cao tuổi như thế nào là hợp pháp?

Người lao động cao tuổi có được tăng ca không?

Tại Điều 107 Bộ luật Lao động 2019 có quy định như sau:

Làm thêm giờ

1. Thời gian làm thêm giờ là khoảng thời gian làm việc ngoài thời giờ làm việc bình thường theo quy định của pháp luật, thỏa ước lao động tập thể hoặc nội quy lao động.

2. Người sử dụng lao động được sử dụng người lao động làm thêm giờ khi đáp ứng đầy đủ các yêu cầu sau đây:

a) Phải được sự đồng ý của người lao động;

b) Bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong 01 ngày; trường hợp áp dụng quy định thời giờ làm việc bình thường theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong 01 ngày; không quá 40 giờ trong 01 tháng;

c) Bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 200 giờ trong 01 năm, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này.

...

Đồng thời tại Điều 59 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định:

Sự đồng ý của người lao động khi làm thêm giờ

1. Trừ các trường hợp quy định tại Điều 108 của Bộ luật Lao động, các trường hợp khác khi tổ chức làm thêm giờ, người sử dụng lao động phải được sự đồng ý của người lao động tham gia làm thêm về các nội dung sau đây:

a) Thời gian làm thêm;

b) Địa điểm làm thêm;

c) Công việc làm thêm.

2. Trường hợp sự đồng ý của người lao động được ký thành văn bản riêng thì tham khảo Mẫu số 01/PLIV Phụ lục IV ban hành kèm theo Nghị định này.

Hiện nay, không có điều khoản nào hạn chế hoặc cấm việc người lao động cao tuổi tăng ca làm thêm giờ. Do đó, khi người lao động cao tuổi đảm bảo sức khoẻ và người sử dụng lao động muốn nhân viên tăng ca thì người lao động cao tuổi hoàn toàn có thể làm việc tăng ca.

Tuy nhiên, khi người sử dụng lao động sử dụng lao động cao tuổi làm tăng ca cần lưu ý đáp ứng các điều kiện sau:

- Thứ nhất, phải được người lao động cao tuổi đồng ý;

- Thứ hai, phải đảm bảo số giờ tăng ca không vượt quá 50% số giờ làm việc thông thường trong 01 ngày của người lao động cao tuổi; nếu công ty áp dụng thời giờ làm việc theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ tăng ca không vượt quá 12 giờ/ngày và không quá 40 giờ/tháng;

- Thứ ba, phải đảm bảo số giờ người lao động cao tuổi tăng ca không vượt quá 200 giờ/năm với công việc bình thường; đối với một số công việc như: sản xuất, gia công xuất khẩu hàng dệt, may, điện tử; sản xuất, cung cấp điện, viễn thông; cấp, thoát nước,... thì không quá 300 giờ/năm.

Như vậy, người lao động cao tuổi được tăng ca nếu như người đó đồng ý, đồng thời người sử dụng lao động phải bảo đảm thực hiện đúng quy định pháp luật về điều kiện số giờ tăng ca.

Người lao động cao tuổi có được tăng ca không?

Bao nhiêu tuổi thì được xem là người lao động cao tuổi?

Tại Điều 2 Luật Người cao tuổi 2009 có quy định như sau:

Người cao tuổi

Người cao tuổi được quy định trong Luật này là công dân Việt Nam từ đủ 60 tuổi trở lên.

Theo đó, người cao tuổi được ghi nhận trong Luật Người cao tuổi 2009 là công dân Việt Nam từ đủ 60 tuổi trở lên.

Tại khoản 1 Điều 148 Bộ luật Lao động 2019 có quy định như sau:

Người lao động cao tuổi

1. Người lao động cao tuổi là người tiếp tục lao động sau độ tuổi theo quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật này.

…

Dẫn chiếu đến quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 hướng dẫn bởi Nghị định 135/2020/NĐ-CP quy định:

Tuổi nghỉ hưu

…

2. Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.

Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ.

…

Theo đó, người lao động cao tuổi là người tiếp tục lao động sau độ tuổi nghỉ hưu của người lao động làm việc trong điều kiện bình thường là đủ 62 tuổi đối với nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi với nữ vào năm 2035.

Từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng với nam và đủ 55 tuổi 04 tháng với nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với nam và 04 tháng đối với nữ.

Như vậy, hiện nay là năm 2024, độ tuổi được xem là lao động cao tuổi là:

- Đủ 61 đối với lao động nam.

- Đủ 56 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ.

Sử dụng người lao động cao tuổi như thế nào là hợp pháp?

Tại Điều 149 Bộ luật Lao động 2019 có quy định như sau:

Sử dụng người lao động cao tuổi

1. Khi sử dụng người lao động cao tuổi, hai bên có thể thỏa thuận giao kết nhiều lần hợp đồng lao động xác định thời hạn.

2. Khi người lao động cao tuổi đang hưởng lương hưu theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội mà làm việc theo hợp đồng lao động mới thì ngoài quyền lợi đang hưởng theo chế độ hưu trí, người lao động cao tuổi được hưởng tiền lương và các quyền lợi khác theo quy định của pháp luật, hợp đồng lao động.

3. Không được sử dụng người lao động cao tuổi làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm có ảnh hưởng xấu tới sức khỏe người lao động cao tuổi, trừ trường hợp bảo đảm các điều kiện làm việc an toàn.

4. Người sử dụng lao động có trách nhiệm quan tâm chăm sóc sức khỏe của người lao động cao tuổi tại nơi làm việc.

Theo đó, để sử dụng lao động cao tuổi một cách hợp pháp, người sử dụng lao động cần:

- Thỏa thuận với lao động cao tuổi giao kết nhiều lần hợp đồng lao động xác định thời hạn;

- Trả tiền lương và đảm bảo các quyền lợi khác theo quy định của pháp luật, hợp đồng lao động.

- Không được sử dụng người lao động cao tuổi làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm có ảnh hưởng xấu tới sức khỏe người lao động cao tuổi, trừ trường hợp bảo đảm các điều kiện làm việc an toàn.

- Có trách nhiệm quan tâm chăm sóc sức khỏe của người lao động cao tuổi tại nơi làm việc.