Việc điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính cho trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi dựa vào đâu và có mấy cách điều trị?

Nội dung chính

• Theo tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh suy dinh dưỡng cấp tính, trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi mắc bệnh được chia thành mấy cấp độ?
• Việc điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính cho trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi dựa vào đâu và có mấy cách điều trị?
• Để điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính cho trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi có các xét nghiệm cận lâm sàng nào?

Theo tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh suy dinh dưỡng cấp tính, trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi mắc bệnh được chia thành mấy cấp độ?

Căn cứ theo Mục I Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính ở trẻ em từ 0 đến 72 tháng tuổi (sau đây gọi là Hướng dẫn) Ban hành kèm theo Quyết định 4487/QĐ-BYT năm 2016 quy định.

Bệnh suy dinh dưỡng cấp tính là tình trạng bệnh lý mà cơ thể không nhận đủ năng lượng và đạm theo nhu cầu do cung cấp thiếu hoặc do bệnh lý, gây tình trạng trẻ bị giảm cân nhanh (gầy mòn) hoặc bị phù.

Nguy cơ tử vong của trẻ mắc bệnh suy dinh dưỡng cấp tính nặng cao gấp từ 5- 20 lần so với trẻ bình thường và có thể là nguyên nhân trực tiếp gây tử vong ở trẻ hoặc có thể đóng vai trò gián tiếp làm tăng nhanh nguy cơ tử vong ở những trẻ bị mắc các bệnh phổ biến như tiêu chảy và viêm phổi.

Lưu ý, hướng dẫn này áp dụng cho trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi.

Căn cứ theo tiểu mục 2 Mục II Hướng dẫn Ban hành kèm theo Quyết định 4487/QĐ-BYT năm 2016 quy định như sau:

Tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh suy dinh dưỡng cấp tính

Trẻ chỉ cần có 1 trong 2 điều kiện về nhân trắc là Chu vi vòng cánh tay (MUAC) hoặc Cân nặng theo chiều cao (CN/CC) thấp hơn so với ngưỡng là được chẩn đoán bệnh suy dinh dưỡng cấp tính.

1. Trẻ mắc bệnh suy dinh dưỡng cấp tính vừa có các biểu hiện sau:

- Chỉ tiêu nhân trắc

+ Chu vi vòng cánh tay: MUAC từ >115mm đến 125mm (Tiêu chuẩn chẩn đoán dựa vào MUAC chỉ áp dụng cho trẻ từ 6-59 tháng tuổi).

+ Hoặc Cân nặng theo chiều cao (chiều dài): CN/CC từ >-3SD đến -2SD

- Các triệu chứng lâm sàng thường kín đáo, dễ bỏ sót.

2. Trẻ mắc bệnh suy dinh dưỡng cấp tính nặng có các biểu hiện sau:

- Các chỉ tiêu nhân trắc

+ Chu vi vòng cánh tay: MUAC ≤ 115mm.

+ Hoặc Cân nặng theo chiều cao (chiều dài): CN/CC ≤ -3SD.

- Triệu chứng lâm sàng: tùy thuộc vào triệu chứng có thể gặp một trong các thể sau:

+ Suy dinh dưỡng thể phù (Kwashiorkor)

- Phù dinh dưỡng: Phù bắt đầu từ hai chi dưới, sau đó phù toàn thân. Phù đều hai bên, phù trắng mềm, ấn lõm. Phù dinh dưỡng được coi là tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh SDD cấp tính có biến chứng. Cần phân biệt với phù do các nguyên nhân khác (tim, thận...).

- Chu vi vòng cánh tay và cân nặng theo chiều cao có thể bình thường.

- Hay gặp kèm theo rối loạn tiêu hóa, viêm phổi.

- Rối loạn sắc tố da: trẻ xuất hiện những nốt đỏ ở bẹn, chi, mông và xung quanh hậu môn. Các nốt này tập trung thành mảng đỏ và thâm đen sau đó bong ra để lại lớp da non dễ bị nhiễm trùng làm da trẻ loang lổ.

...

Trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi chỉ cần có 1 trong 2 điều kiện về nhân trắc là Chu vi vòng cánh tay (MUAC) hoặc Cân nặng theo chiều cao (CN/CC) thấp hơn so với ngưỡng là được chẩn đoán bệnh suy dinh dưỡng cấp tính.

Theo tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh suy dinh dưỡng cấp tính, có trẻ mắc bệnh suy dinh dưỡng cấp tính vừa và nặng. Ở mỗi cấp độ bệnh có các biểu hiện về chỉ tiêu nhân trắc, triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng được quy định cụ thể trên.

Việc điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính cho trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi dựa vào đâu và có mấy cách điều trị? (Hình từ Internet)

Việc điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính cho trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi dựa vào đâu và có mấy cách điều trị?

Căn cứ theo tiểu mục 1 Mục III Hướng dẫn Ban hành kèm theo Quyết định 4487/QĐ-BYT năm 2016 quy định hướng dẫn điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính như sau:

Hướng dẫn điều trị bệnh SDD cấp tính:

1. Phân loại điều trị bệnh SDD cấp tính

Dựa trên tình trạng lâm sàng và nhân trắc của trẻ. Bao gồm:

- Điều trị nội trú

- Điều trị ngoại trú

- Điều trị duy trì/dự phòng

Có sự kết nối, chuyển tuyến giữa các hợp phần điều trị tùy thuộc vào sự xuất hiện của các biến chứng cũng như mức độ của bệnh SDD cấp tính (Sơ đồ 1). Theo đó, bệnh nhi SDD cấp tính có biến chứng được điều trị nội trú ở bệnh viện đến khi hết biến chứng (thường trong 1 tuần), sau đó sẽ được chuyển về y tế cơ sở để tiếp tục điều trị ngoại trú. Khi đạt tiêu chuẩn xuất khỏi điều trị ngoại trú (thường từ 6 đến 10 tuần), người bệnh sẽ được chuyển sang điều trị duy trì/dự phòng trong thời gian từ 2 đến 4 tháng (xem Sơ đồ qui trình điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính ở trẻ em tại Phụ lục 1).

...

Theo quy định trên, dựa trên tình trạng lâm sàng và nhân trắc của trẻ, việc điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính cho trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi gồm:

- Điều trị nội trú

- Điều trị ngoại trú

- Điều trị duy trì/dự phòng

Để điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính cho trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi có các xét nghiệm cận lâm sàng nào?

Căn cứ theo tiểu mục 2 Mục III Hướng dẫn Ban hành kèm theo Quyết định 4487/QĐ-BYT năm 2016 quy định hướng dẫn điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính: như sau:

Hướng dẫn điều trị bệnh SDD cấp tính:

...

2. Các xét nghiệm cận lâm sàng:

- Các xét nghiệm thường qui: Công thức máu, điện giải đồ, chức năng gan thận, Protein/Albumin/Đường máu, sắt huyết thanh, chỉ số Ferritin, canxi.

- Các xét nghiệm theo dõi và tiên lượng bệnh: Pre-albumin máu, tỷ lệ Albumin/Globulin, chỉ số White Head: acid amin không thiết yếu/acid amin thiết yếu.

- Các xét nghiệm phục vụ chẩn đoán và điều trị bệnh kèm theo thực hiện theo yêu cầu chuyên môn.

Theo đó, để điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính cho trẻ từ 0 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi có các xét nghiệm cận lâm sàng sau:

- Các xét nghiệm thường qui: Công thức máu, điện giải đồ, chức năng gan thận, Protein/Albumin/Đường máu, sắt huyết thanh, chỉ số Ferritin, canxi.

- Các xét nghiệm theo dõi và tiên lượng bệnh: Pre-albumin máu, tỷ lệ Albumin/Globulin, chỉ số White Head: acid amin không thiết yếu/acid amin thiết yếu.

- Các xét nghiệm phục vụ chẩn đoán và điều trị bệnh kèm theo thực hiện theo yêu cầu chuyên môn.