Phẫu thuật chuyển gân chi là gì? Phẫu thuật chuyển gân chi sẽ được chỉ định trong những trường hợp nào?

Nội dung chính

• Phẫu thuật chuyển gân chi là gì?
• Phẫu thuật chuyển gân chi sẽ được chỉ định trong trường hợp nào?
• Ai sẽ là người phẫu thuật chuyển gân chi và các bước tiến hành như thế nào?

Phẫu thuật chuyển gân chi là gì?

Phẫu thuật chuyển gân chi là một trong 62 Quy trình kỹ thuật Ngoại khoa, chuyên khoa Chấn thương chỉnh hình ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017.

Căn cứ theo quy định tại Mục I Quy trình kỹ thuật phẫu thuật chuyển gân chi ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017 như sau:

PHẪU THUẬT CHUYỂN GÂN CHI

I. ĐẠI CƯƠNG

Chuyển gân chi là phẫu thuật thay thế 1 gân cơ mất chức năng bằng 1 gân cơ lành để phục hồi chức năng bị mất. Kỹ thuật này bao gồm cắt chỗ bám tận của cơ lành, chuyển hướng đi và tạo điểm bám tận mới vào xương hoặc vào gân cơ liệt để phục hồi sự cân bằng trương lực cơ và chức năng vận động khớp.

...

Theo đó, chuyển gân chi là phẫu thuật thay thế 1 gân cơ mất chức năng bằng 1 gân cơ lành để phục hồi chức năng bị mất.

Kỹ thuật này bao gồm cắt chỗ bám tận của cơ lành, chuyển hướng đi và tạo điểm bám tận mới vào xương hoặc vào gân cơ liệt để phục hồi sự cân bằng trương lực cơ và chức năng vận động khớp.

Như vậy, theo quy định trên thì chuyển gân chi (Chuyển gân chày sau, chày trước, cơ mác bên dài) là phẫu thuật thay thế 1 gân cơ mất chức năng bằng 1 gân cơ lành để phục hồi chức năng bị mất.

Kỹ thuật này bao gồm cắt chỗ bám tận của cơ lành, chuyển hướng đi và tạo điểm bám tận mới vào xương hoặc vào gân cơ liệt để phục hồi sự cân bằng trương lực cơ và chức năng vận động khớp.

Phẫu thuật (Hình từ Internet)

Phẫu thuật chuyển gân chi sẽ được chỉ định trong trường hợp nào?

Căn cứ theo quy định tại Mục II Quy trình kỹ thuật phẫu thuật chuyển gân chi ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017 như sau:

PHẪU THUẬT CHUYỂN GÂN CHI

...

II. CHỈ ĐỊNH

- Liệt TK quay

- Liệt TK chày sau

- Liệt TK mác chung

- Co cứng cơ bệnh lý

- Tổn thương gân bệnh lý hoặc chấn thương không hồi phục

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

- Vết thương phần mềm viêm nhiễm

- Còn rối loạn dinh dưỡng nặng: sưng nề, nhiều nốt phỏng...

- Có các bệnh toàn thân nặng chưa điều trị ổn định: đái tháo đường, cao huyết áp...

- Tổn thương ĐRTK cánh tay, thắt lưng cùng, nhiều dây TK phối hợp.

Theo đó, phẫu thuật chuyển gân chi sẽ được chỉ định trong trường hợp:

- Liệt TK quay

- Liệt TK chày sau

- Liệt TK mác chung

- Co cứng cơ bệnh lý

- Tổn thương gân bệnh lý hoặc chấn thương không hồi phục

Như vậy, theo quy định trên thì phẫu thuật chuyển gân chi sẽ được chỉ định khi người bệnh thuộc một trong các trường hợp trên.

Ai sẽ là người phẫu thuật chuyển gân chi và các bước tiến hành như thế nào?

Căn cứ theo quy định tại Mục II Quy trình kỹ thuật phẫu thuật chuyển gân chi ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017 như sau:

PHẪU THUẬT CHUYỂN GÂN CHI

...

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện: phẫu thuật viên là bác sĩ chuyên khoa chấn thương chỉnh hình đã được đào tạo.

2. Người bệnh: vệ sinh sạch sẽ. Nhịn ăn uống 6 giờ trước phẫu thuật.

3. Phương tiện: bộ dụng cụ phẫu thuật thông thường.

4. Hồ sơ bệnh án: theo qui định

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Vô cảm: gây mê nội khí quản hoặc gây tê đám rối

2. Kỹ thuật:

- Phẫu thuật chuyển gân chày sau trong điều trị liệt TK mác chung

+ Bộc lộ gân cơ chày sau

+ Chuyển điểm bám gân chày sau qua màng liên cốt ra trước mu chân

+ Cố định vào xương chêm 2 hoặc 3 bằng vis

+ Khâu da, cố định tư thế cổ chân

- Phẫu thuật Boyes trong điều trị liệt TK quay:

+ Bộc lộ các gân

+ Khâu gân cơ sấp tròn vào cơ duỗi cổ tay quay ngắn

+ Khâu xuyên gân gấp nông ngón 4 qua gân cơ duỗi dài ngón 1 và duỗi riêng ngón 2

+ Khâu xuyên gân gấp nông ngón 3 qua gân cơ duỗi chung

+ Khâu xuyên gân cơ gấp cổ tay quay qua gân dạng dài, duỗi ngắn ngón 1

+ Kiểm tra biên độ vận động khớp

+ Khâu da, cố định tư thế cổ tay và các ngón

...

Theo đó, ở khâu chuẩn bị có nêu cụ thể rằng người thực hiện sẽ là phẫu thuật viên là bác sĩ chuyên khoa chấn thương chỉnh hình đã được đào tạo.

Người bệnh: vệ sinh sạch sẽ. Nhịn ăn uống 6 giờ trước phẫu thuật.

Phương tiện: bộ dụng cụ phẫu thuật thông thường.

Và bên cạnh đó còn có các bước thực hiện phẫu thuật quy định như sau:

1) Vô cảm: gây mê nội khí quản hoặc gây tê đám rối

2) Kỹ thuật:

- Phẫu thuật chuyển gân chày sau trong điều trị liệt TK mác chung

+ Bộc lộ gân cơ chày sau

+ Chuyển điểm bám gân chày sau qua màng liên cốt ra trước mu chân

+ Cố định vào xương chêm 2 hoặc 3 bằng vis

+ Khâu da, cố định tư thế cổ chân

- Phẫu thuật Boyes trong điều trị liệt TK quay:

+ Bộc lộ các gân

+ Khâu gân cơ sấp tròn vào cơ duỗi cổ tay quay ngắn

+ Khâu xuyên gân gấp nông ngón 4 qua gân cơ duỗi dài ngón 1 và duỗi riêng ngón 2

+ Khâu xuyên gân gấp nông ngón 3 qua gân cơ duỗi chung

+ Khâu xuyên gân cơ gấp cổ tay quay qua gân dạng dài, duỗi ngắn ngón 1

+ Kiểm tra biên độ vận động khớp

+ Khâu da, cố định tư thế cổ tay và các ngón

...