Công ty kiểm toán thiếu 01 kiểm toán viên thì có vi phạm pháp luật không? Nếu có thì xử lý thế nào?

Nội dung chính

• Kiểm toán viên là gì? Tiêu chuẩn nào dành cho kiểm toán viên?
• Tiêu chuẩn, điều kiện thành lập công ty kiểm toán là gì?
• Công ty kiểm toán thiếu 01 kiểm toán viên thì xử lý thế nào?
• Trách nhiệm báo cáo của công ty kiểm toán ra sao?

Kiểm toán viên là gì? Tiêu chuẩn nào dành cho kiểm toán viên?

Khái niệm kiểm toán viên được xác định theo khoản 2 Điều 5 Luật Kiểm toán độc lập 2011 như sau:

Giải thích từ ngữ

...

2. Kiểm toán viên là người được cấp chứng chỉ kiểm toán viên theo quy định của pháp luật hoặc người có chứng chỉ của nước ngoài được Bộ Tài chính công nhận và đạt kỳ thi sát hạch về pháp luật Việt Nam.

Theo đó, để trở thành một kiểm toán viên đòi hỏi phải đáp ứng những tiêu chuẩn tại Điều 14 Luật Kiểm toán độc lập 2011. Cụ thể như sau:

Tiêu chuẩn kiểm toán viên

1. Kiểm toán viên phải có đủ các tiêu chuẩn sau đây:

a) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

b) Có phẩm chất đạo đức tốt, có ý thức trách nhiệm, liêm khiết, trung thực, khách quan;

c) Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc chuyên ngành tài chính, ngân hàng, kế toán, kiểm toán hoặc chuyên ngành khác theo quy định của Bộ Tài chính;

d) Có Chứng chỉ kiểm toán viên theo quy định của Bộ Tài chính.

2. Trường hợp người có chứng chỉ của nước ngoài được Bộ Tài chính công nhận, đạt kỳ thi sát hạch bằng tiếng Việt về pháp luật Việt Nam và có đủ các tiêu chuẩn quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều này thì được công nhận là kiểm toán viên.

Công ty kiểm toán thiếu 01 kiểm toán viên thì có vi phạm pháp luật không? Nếu có thì xử lý thế nào? (Hình từ internet)

Tiêu chuẩn, điều kiện thành lập công ty kiểm toán là gì?

Theo quy định pháp luật hiện hành, công ty kiểm toán được thành lập dưới 03 loại hình:

- Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên;

- Công ty hợp danh;

- Doanh nghiệp tư nhân.

Khoản 1 Điều 21 Luật Kiểm toán độc lập 2011, khoản 2 Điều 21 Luật Kiểm toán độc lập 2011, khoản 3 Điều 21 Luật Kiểm toán độc lập 2011 xác định điều kiện khi thành lập công ty kiểm toán như sau:

Điều kiện cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán

1. Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên khi đề nghị cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy chứng nhận đầu tư theo quy định của pháp luật;

b) Có ít nhất năm kiểm toán viên hành nghề, trong đó tối thiểu phải có hai thành viên góp vốn;

c) Người đại diện theo pháp luật, Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc của Công ty trách nhiệm hữu hạn phải là kiểm toán viên hành nghề;

d) Bảo đảm vốn pháp định theo quy định của Chính phủ;

đ) Phần vốn góp của thành viên là tổ chức không được vượt quá mức do Chính phủ quy định. Người đại diện của thành viên là tổ chức phải là kiểm toán viên hành nghề.

2. Công ty hợp danh khi đề nghị cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy chứng nhận đầu tư theo quy định của pháp luật;

b) Có ít nhất năm kiểm toán viên hành nghề, trong đó tối thiểu phải có hai thành viên hợp danh;

c) Người đại diện theo pháp luật, Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc của công ty hợp danh phải là kiểm toán viên hành nghề;

3. Doanh nghiệp tư nhân khi đề nghị cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy chứng nhận đầu tư theo quy định của pháp luật;

b) Có ít nhất năm kiểm toán viên hành nghề, trong đó có chủ doanh nghiệp tư nhân;

c) Chủ doanh nghiệp tư nhân đồng thời là Giám đốc.

Như vậy, khi đăng ký thành lập công ty kiểm toán cần đáp ứng đủ những điều kiện nêu trên tùy vào loại hình doanh nghiệp.

Công ty kiểm toán thiếu 01 kiểm toán viên thì xử lý thế nào?

Theo quy định của khoản 1 Điều 21 Luật Kiểm toán độc lập 2011, khoản 2 Điều 21 Luật Kiểm toán độc lập 2011, khoản 3 Điều 21 Luật Kiểm toán độc lập 2011 nêu trên, công ty kiểm toán cần có tối thiểu 05 kiểm toán viên tại công ty.

Trường hợp công ty kiểm toán bị thiếu đi 01 kiểm toán viên nhưng vẫn đảm bảo có đủ ít nhất 05 kiểm toán viên thì không vi phạm.

Ngược lại, nếu công ty kiểm toán thiếu 01 kiểm toán viên, không đảm bảo đủ ít nhất 05 kiểm toán viên thì trong trường hợp này, công ty sẽ bị đình chỉ kinh doanh dịch vụ kiểm toán theo khoản 1 Điều 27 Luật Kiểm toán độc lập 2011.

Cụ thể:

Đình chỉ kinh doanh dịch vụ kiểm toán và thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán

1. Doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam bị đình chỉ kinh doanh dịch vụ kiểm toán khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Hoạt động không đúng phạm vi hoạt động của doanh nghiệp kiểm toán quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này;

b) Không bảo đảm một trong các điều kiện quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 21 của Luật này trong ba tháng liên tục;

c) Có sai phạm nghiêm trọng về chuyên môn hoặc vi phạm chuẩn mực kiểm toán, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán.

Trách nhiệm báo cáo của công ty kiểm toán ra sao?

Căn cứ vào Điều 26 Luật Kiểm toán độc lập 2011, công ty kiểm toán có trách nhiệm báo cáo như sau:

Những thay đổi phải thông báo cho Bộ Tài chính

Trong thời hạn mười ngày, kể từ ngày có thay đổi về những nội dung sau đây, doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam phải thông báo bằng văn bản cho Bộ Tài chính:

1. Danh sách kiểm toán viên hành nghề;

2. Không bảo đảm một trong các điều kiện quy định tại Điều 21 và Điều 31 của Luật này;

3. Tên, địa điểm đặt trụ sở chính của doanh nghiệp;

4. Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc, người đại diện theo pháp luật, tỷ lệ vốn góp của các thành viên;

5. Tạm ngừng kinh doanh dịch vụ kiểm toán;

6. Thành lập, chấm dứt hoạt động hoặc thay đổi tên, địa điểm đặt trụ sở chi nhánh kinh doanh dịch vụ kiểm toán;

7. Thực hiện việc chia, tách, sáp nhập, hợp nhất, chuyển đổi, giải thể.

Như vậy, trong trường hợp công ty bị thiếu 01 kiểm toán viên nhưng số lượng kiểm toán viên hiện có vẫn đáp ứng tối thiểu 05 kiểm toán viên theo Điều 21 Luật Kiểm toán độc lập 2011 thì công ty có trách nhiệm gửi văn bản thông báo đến cho Bộ Tài chính trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày có thay đổi.