Bột cánh cẳng bàn tay là gì theo quy định? Sẽ được chỉ định và không chỉ định cho người bệnh khi nào?

Nội dung chính

• Bột cánh cẳng bàn tay là gì theo quy định?
• Bột cánh cẳng bàn tay sẽ được chỉ định cho người bệnh khi nào?
• Không chỉ định thực hiện bột cánh cẳng bàn tay cho người bệnh khi nào?

Bột cánh cẳng bàn tay là gì theo quy định?

Bột cánh cẳng bàn tay là một trong 42 quy trình kỹ thuật chuyên ngành Ngoại khoa - chuyên khoa Nắn chỉnh hình, bó bột ban hành kèm theo Quyết định 199/QĐ-BYT năm 2014.

Căn cứ theo tiểu mục I Mục 3 Quy trình kỹ thuật bột cánh cẳng bàn tay ban hành kèm theo Quyết định 199/QĐ-BYT năm 2014 như sau:

3. BỘT CÁNH - CẲNG - BÀN TAY

I. ĐẠI CƯƠNG

1. Bột Cánh - cẳng - bàn tay là bột bó từ vai đến bàn tay.

- Trên: được giới hạn bởi phía ngoài là cực trên cơ Delta (ôm lấy cơ Delta), phía trong là dưới hõm nách 1-2 cm (để khi khép vai, mép bột không làm đau nách).

- Dưới: được giới hạn bởi khớp bàn ngón (tương tự như bột Cẳng - bàn tay).

2. Bột Cánh - cẳng - bàn tay thường ở tư thế cơ năng (khuỷu gấp 90o), 1 vài trường hợp bột để tư thế duỗi (gẫy trên lồi cầu xương cánh tay di lệch ra trước, vỡ mỏm khuỷu, sau mổ đục xương sửa trục do vẹo khuỷu, sửa trục 1/3 trên cẳng tay...).

3. Trong 1 số trường hợp, có thể bó bột Cánh - cẳng - bàn tay ôm vai để giữ chắc hơn (3 mặt: trước, ngoài và sau vai được phủ kín bột, tương tự như giới hạn đầu trên của bột Ôm gối ở chân).

...

Theo đó, bột cánh cẳng bàn tay sẽ được hiểu như sau:

- Bột cánh - cẳng - bàn tay là bột bó từ vai đến bàn tay.

+ Trên: được giới hạn bởi phía ngoài là cực trên cơ Delta (ôm lấy cơ Delta), phía trong là dưới hõm nách 1-2 cm (để khi khép vai, mép bột không làm đau nách).

+ Dưới: được giới hạn bởi khớp bàn ngón (tương tự như bột Cẳng - bàn tay).

- Bột Cánh - cẳng - bàn tay thường ở tư thế cơ năng (khuỷu gấp 90o), 1 vài trường hợp bột để tư thế duỗi (gẫy trên lồi cầu xương cánh tay di lệch ra trước, vỡ mỏm khuỷu, sau mổ đục xương sửa trục do vẹo khuỷu, sửa trục 1/3 trên cẳng tay...).

- Trong 1 số trường hợp, có thể bó bột Cánh - cẳng - bàn tay ôm vai để giữ chắc hơn (3 mặt: trước, ngoài và sau vai được phủ kín bột, tương tự như giới hạn đầu trên của bột Ôm gối ở chân).

Thủ thuật (Hình từ Internet)

Bột cánh cẳng bàn tay sẽ được chỉ định cho người bệnh khi nào?

Căn cứ theo tiểu mục II Mục 3 Quy trình kỹ thuật bột cánh cẳng bàn tay ban hành kèm theo Quyết định 199/QĐ-BYT năm 2014 như sau:

3. BỘT CÁNH - CẲNG - BÀN TAY

...

II. CHỈ ĐỊNH BÓ BỘT CÁNH - CẲNG - BÀN TAY

1. Gẫy xương cẳng tay ở mọi vị trí (gẫy 1 hoặc 2 xương cẳng tay, gẫy mỏm khuỷu, mỏm vẹt, đài quay, chỏm quay, đầu dưới 2 xương cẳng tay...). Riêng gẫy đầu dưới 1 trong 2 xương cẳng tay, gẫy mỏm trâm quay, mỏm trâm trụ có thể bó bột Cẳng - bàn tay cũng được.

2. Gẫy trên lồi cầu xương cánh tay hoặc gẫy liên lồi cầu xương cánh tay.

3. Trật khớp khuỷu đã nắn.

4. Các tổn thương khác vùng khuỷu (chạm thương, bong gân, tổn thương dây chằng, vết thương thấu khớp khuỷu đã XỬ TRÍ phẫu thuật...).

5. Các tổn thương viêm nhiễm ở cẳng tay và vùng khuỷu (viêm xương cẳng tay chưa có chỉ định mổ, lao khớp khuỷu).

6. Sau 1 số trường hợp phẫu thuật vùng cẳng tay, vùng khuỷu.

...

Theo đó, người bệnh sẽ được chỉ định thực hiện kỹ thuật bó bột cánh cẳng bàn tay như sau:

- Gẫy xương cẳng tay ở mọi vị trí (gẫy 1 hoặc 2 xương cẳng tay, gẫy mỏm khuỷu, mỏm vẹt, đài quay, chỏm quay, đầu dưới 2 xương cẳng tay...). Riêng gẫy đầu dưới 1 trong 2 xương cẳng tay, gẫy mỏm trâm quay, mỏm trâm trụ có thể bó bột Cẳng - bàn tay cũng được.

- Gẫy trên lồi cầu xương cánh tay hoặc gẫy liên lồi cầu xương cánh tay.

- Trật khớp khuỷu đã nắn.

- Các tổn thương khác vùng khuỷu (chạm thương, bong gân, tổn thương dây chằng, vết thương thấu khớp khuỷu đã XỬ TRÍ phẫu thuật...).

- Các tổn thương viêm nhiễm ở cẳng tay và vùng khuỷu (viêm xương cẳng tay chưa có chỉ định mổ, lao khớp khuỷu).

- Sau 1 số trường hợp phẫu thuật vùng cẳng tay, vùng khuỷu.

Như vậy, có thể thấy rằng bột cánh cẳng bàn tay sẽ được chỉ định cho người bệnh khi thuộc một trong những trường hợp trên.

Không chỉ định thực hiện bột cánh cẳng bàn tay cho người bệnh khi nào?

Căn cứ theo tiểu mục III Mục 3 Quy trình kỹ thuật bột cánh cẳng bàn tay ban hành kèm theo Quyết định 199/QĐ-BYT năm 2014 như sau:

3. BỘT CÁNH - CẲNG - BÀN TAY

...

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH (tương tự như với bó bột Cẳng - bàn tay)

1. Gẫy hở xương độ II theo Gustilo trở lên chưa được XỬ TRÍ phẫu thuật.

2. Gẫy xương có kèm đụng dập nặng phần mềm.

3. Có tổn thương mạch máu hoặc thần kinh, hội chứng chèn ép khoang.

...

Theo đó, có thể thấy rằng không chỉ định thực hiện bột cánh cẳng bàn tay cho người bệnh khi người bệnh bị:

- Gẫy hở xương độ II theo Gustilo trở lên chưa được XỬ TRÍ phẫu thuật.

- Gẫy xương có kèm đụng dập nặng phần mềm.

- Có tổn thương mạch máu hoặc thần kinh, hội chứng chèn ép khoang.

Như vậy, có thể thấy rằng người bệnh thuộc trường hợp trên có thể sẽ không được thực hiện kỹ thuật này.