Chứng khoán phái sinh có phải tài sản không? Công ty chứng khoán được thực hiện những hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh nào?

Nội dung chính

• Chứng khoán phái sinh có phải tài sản không?
• Công ty chứng khoán được thực hiện những hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh nào?
• Để hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh thì công ty chứng khoán phải có tỷ lệ vốn khả dụng tối thiểu bao nhiêu?

Chứng khoán phái sinh có phải tài sản không?

Theo khoản 1 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019 quy định về chứng khoán như sau:

Chứng khoán là tài sản, bao gồm các loại sau đây:

a) Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ;

b) Chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu ký;

c) Chứng khoán phái sinh;

d) Các loại chứng khoán khác do Chính phủ quy định.

Đồng thời theo khoản 9 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019 thì chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng, bao gồm hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn, trong đó xác nhận quyền, nghĩa vụ của các bên đối với việc thanh toán tiền, chuyển giao số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá đã được xác định trong khoảng thời gian hoặc vào ngày đã xác định trong tương lai.

Theo quy định trên, chứng khoán phái sinh là một trong những loại chứng khoán, và chứng khoán là tài sản. Do đó, chứng khoán phái sinh được xem là tài sản.

Chứng khoán phái sinh (Hình từ Internet)

Công ty chứng khoán được thực hiện những hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh nào?

Những hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh mà công ty chứng khoán được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 4 Nghị định 158/2020/NĐ-CP như sau:

Điều kiện được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh chứng khoán phái sinh

1. Công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán (sau đây gọi tắt là công ty quản lý quỹ) chỉ được thực hiện kinh doanh chứng khoán phái sinh sau khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh chứng khoán phái sinh:

a) Công ty chứng khoán được thực hiện một hoặc một số hoặc toàn bộ hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh, bao gồm: môi giới chứng khoán phái sinh, tự doanh chứng khoán phái sinh, tư vấn đầu tư chứng khoán phái sinh;

b) Công ty quản lý quỹ chỉ được thực hiện hoạt động tư vấn đầu tư chứng khoán phái sinh.

...

Theo quy định trên, sau khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh chứng khoán phái sinh thì công ty chứng khoán có thể thực hiện những hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh sau:

- Môi giới chứng khoán phái sinh.

- Tự doanh chứng khoán phái sinh.

- Tư vấn đầu tư chứng khoán phái sinh.

Để hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh thì công ty chứng khoán phải có tỷ lệ vốn khả dụng tối thiểu bao nhiêu?

Tỷ lệ vốn khả dụng tối thiểu của công ty chứng khoán để có thể hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh được quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định 158/2020/NĐ-CP như sau:

Điều kiện được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh chứng khoán phái sinh

...

2. Điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh chứng khoán phái sinh đối với công ty chứng khoán bao gồm:

a) Được cấp phép đầy đủ nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán;

b) Đáp ứng các điều kiện về vốn điều lệ, vốn chủ sở hữu như sau:

- Đối với hoạt động môi giới chứng khoán phái sinh: có vốn điều lệ, có vốn chủ sở hữu tối thiểu từ 800 tỷ đồng trở lên;

- Đối với hoạt động tự doanh chứng khoán phái sinh: có vốn điều lệ, có vốn chủ sở hữu tối thiểu từ 600 tỷ đồng trở lên;

- Đối với hoạt động tư vấn đầu tư chứng khoán phái sinh: có vốn điều lệ, có vốn chủ sở hữu tối thiểu từ 250 tỷ đồng trở lên;

- Trường hợp đăng ký kinh doanh cả hoạt động môi giới chứng khoán phái sinh, tự doanh chứng khoán phái sinh và tư vấn đầu tư chứng khoán phái sinh, công ty chứng khoán phải có vốn điều lệ, có vốn chủ sở hữu tối thiểu từ 800 tỷ đồng trở lên;

c) Đáp ứng yêu cầu về kiểm soát nội bộ, quản trị rủi ro cho hoạt động kinh doanh chứng khoán theo quy định của pháp luật về hoạt động của công ty chứng khoán;

d) Đáp ứng điều kiện về nhân sự: Giám đốc (Tổng Giám đốc), Phó Giám đốc (Phó Tổng Giám đốc) phụ trách nghiệp vụ và tối thiểu 05 nhân viên cho mỗi hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh dự kiến đăng ký có chứng chỉ hành nghề chứng khoán phù hợp với quy định của pháp luật và chứng chỉ chuyên môn về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh;

đ) Có tỷ lệ vốn khả dụng đạt tối thiểu 220% liên tục trong 12 tháng gần nhất; thực hiện trích lập đầy đủ các khoản dự phòng theo quy định của pháp luật;

e) Không có lỗ trong 02 năm gần nhất;

g) Ý kiến của tổ chức kiểm toán được chấp thuận tại báo cáo tài chính của năm tài chính gần nhất đã được kiểm toán và báo cáo tài chính bán niên gần nhất đã được soát xét (trường hợp đề nghị cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh chứng khoán phái sinh sau ngày 30 tháng 6) phải là chấp nhận toàn phần;

h) Không đang trong quá trình tổ chức lại, giải thể, phá sản; không đang trong tình trạng đình chỉ hoạt động, tạm ngừng hoạt động theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.

...

Như vậy, điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh chứng khoán thì công ty chứng khoán phải đáp ứng những điều kiện được quy định tại khoản 2 Điều 4 nêu trên.

Trong đó công ty chứng khoán phải có tỷ lệ vốn khả dụng đạt tối thiểu 220% liên tục trong 12 tháng gần nhất; thực hiện trích lập đầy đủ các khoản dự phòng theo quy định của pháp luật.