Cách mua bảo hiểm y tế online cho người lao động tự do như thế nào?

Nội dung chính

• Người lao động tự do được áp dụng đối tượng nào khi tham gia bảo hiểm y tế?
• Đối tượng có thể mua thể bảo hiểm y tế online gồm những ai?
• Cách mua bảo hiểm y tế online cho người lao động tự do như thế nào?

Người lao động tự do được áp dụng đối tượng nào khi tham gia bảo hiểm y tế?

Căn cứ Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế 2008 được sửa đổi bởi khoản 6 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014 quy định đối tượng tham gia bảo hiểm y tế như sau:

Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế

...

5. Nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình gồm những người thuộc hộ gia đình, trừ đối tượng quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều này.

Bên cạnh đó, căn cứ quy định tại điểm e khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ-CP:

Mức đóng và trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế

1. Mức đóng bảo hiểm y tế hằng tháng của các đối tượng được quy định như sau:

...

e) Mức đóng bảo hiểm y tế của đối tượng quy định tại Điều 5 Nghị định này như sau: Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Như vậy, trong trường hợp này người làm lao động tự do có thể tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình.

Người lao động tự do được áp dụng mua bảo hiểm y tế online (Hình từ Internet)

Đối tượng có thể mua thể bảo hiểm y tế online gồm những ai?

Các đối tượng thuộc trường hợp người tham gia bảo hiểm y tế có thể đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT được xác định tại Phụ lục ban hành kèm theo Quyết định 50/QĐ-BHXH năm 2023 như sau:

1. Người tham gia BHYT thuộc nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng (gồm: Người thuộc hộ gia đình cận nghèo theo tiêu chí chuẩn cận nghèo; Người thuộc hộ gia đình nghèo đa chiều; Người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp (hộ NLNDN) có mức sống trung bình).

2. Người tham gia BHYT theo hộ gia đình quy định tại Điều 4, Điều 5 Nghị định số 146/NĐ-CP ngày 17/10/2018.

3. Trường hợp người tham gia được hỗ trợ thêm mức đóng BHYT ngoài mức hỗ trợ theo quy định tại Điều 8 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17/10/2018 thì chỉ áp dụng đối với trường hợp cấp tỉnh hoặc cấp huyện hỗ trợ tiền đóng theo mức chung cho tất cả người tham gia thuộc từng nhóm đối tượng trên địa bàn.

Bên cạnh đó, theo Phụ lục ban hành kèm theo Quyết định 50/QĐ-BHXH năm 2023 cũng quy định thêm các trường hợp được mua bảo hiểm y tế online như sau:

1. Đăng ký tham gia BHYT lần đầu;

2. Đóng tiếp BHYT;

3. Thay đổi đối tượng tham gia sang nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng hoặc tham gia theo hộ gia đình.

Như vậy, người lao động tự do được phép mua bảo hiểm y tế online theo đối tượng hộ gia đình và là lần đầu đăng ký tham gia BHYT, đóng tiếp BHYT hoặc thay đổi đối tượng tham gia sang nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng hoặc tham gia theo hộ gia đình.

Cách mua bảo hiểm y tế online cho người lao động tự do như thế nào?

Phụ lục ban hành kèm theo Quyết định 50/QĐ-BHXH năm 2023 quy định trình tự cách đăng ký mua bảo hiểm y tế online như sau:

Bước 1: Đăng nhập tại một trong 2 cổng dịch vụ sau:

- Cổng Dịch vụ công quốc gia (https://dichvucong.gov.vn)

- Cổng Dịch vụ công của BHXH Việt Nam (https://dichvucong.baohiemxahoi.gov.vn)

Lưu ý: Trường hợp cá nhân chưa có tài khoản thì thực hiện Đăng ký tài khoản mới trên Cổng Dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng Dịch vụ công BHXH.

Bước 2: Người tham gia sẽ thực hiện kê khai đầy đủ, chính xác với các trường thông tin theo Mẫu 01-TK tại Cổng Dịch vụ công dành cho cá nhân hoặc các thành viên của hộ gia đình tham gia BHYT trong cùng một lần kê khai, người kê khai sẽ phải chịu trách nhiệm với toàn bộ nội dung kê khai.

Bước 3: Hệ thống phần mềm tự động thực hiện kiểm tra, đối chiếu thông tin người tham gia kê khai. Cụ thể như sau:

- Đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo/hộ nghèo đa chiều/hộ Người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp (hộ NLNDN):

Xác định nơi cư trú (tỉnh, huyện), xác thực thông tin từng thành viên kê khai trong cùng hộ gia đình với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, xác định các đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng với dữ liệu người thuộc hộ cận nghèo/hộ nghèo đa chiều/hộ NLNDN do cơ quan BHXH theo dõi và xác định chính xác số tiền phải đóng để người tham gia có thể nộp tiền trực tuyến.

Lưu ý: Với trường hợp xác định nơi cư trú chưa đúng hoặc thành viên kê khai không cùng hộ gia đình hoặc không thuộc đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng, Hệ thống phần mềm hiển thị thông báo cho người tham gia biết về địa chỉ cư trú chưa đúng hoặc không cùng hộ gia đình với CSDL quốc gia hoặc thông tin chưa đúng với danh sách thuộc đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng.

Người tham gia lúc này sẽ liên hệ với cơ quan Công an, cơ quan phê duyệt danh sách người thuộc hộ nghèo đa chiều/người thuộc hộ cận nghèo/người thuộc hộ NLNDN hướng dẫn, điều chỉnh, sau đó thực hiện lại Bước 2 hoặc có thể đăng ký tham gia BHYT trực tiếp tại các tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT hoặc tại cơ quan BHXH.

- Đối với người tham gia BHYT theo hộ gia đình: Phần mềm sẽ xác định nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú (tỉnh, huyện), thực hiện xác thực thông tin của chủ hộ, các thành viên hộ gia đình cùng đăng ký thường trú hoặc tạm trú với CSDL quốc gia về Dân cư, xác định thứ tự tham gia BHYT của từng thành viên được giảm trừ mức đóng theo CSDL BHXH Việt Nam và xác định chính xác số tiền phải đóng để người tham gia có thể nộp tiền trực tuyến.

Lưu ý: Với trường hợp xác định nơi cư trú hoặc xác thực thông tin của chủ hộ chưa đóng đúng hoặc các thành viên không cùng đăng ký thường trú/tạm trú với CSDL quốc gia về dân cư, hệ thống phần mềm hiển thị thông báo cho người tham gia biết về thông tin chưa khớp với CSDL quốc gia về dân cư;

Người tham gia liên hệ với cơ quan Công an hướng dẫn, điều chỉnh, sau đó thực hiện lại Bước 2 hoặc có thể đăng ký tham gia BHYT trực tiếp tại các tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT hoặc tại cơ quan BHXH.

Bước 4: Người tham gia thực hiện nộp tiền trực tuyến tại Cổng Dịch vụ công và nhận Biên lai thu tiền điện tử, nhận thông báo về thời hạn trả thẻ BHYT hoặc thông báo về thời hạn thẻ BHYT tiếp tục được sử dụng ngay khi giao dịch thành công.

Bước 5: Người tham gia nhận sẽ được thẻ BHYT bản điện tử hoặc thẻ BHYT bản giấy theo phương thức đã đăng ký trước đó.

Trên đây là hướng dẫn cách người lao động có thể tự đăng ký mua bảo hiểm y tế online. Quy định này được xem là một phát triển của pháp luật khi có thể giúp người dân dễ dàng tiếp cận việc mua bảo hiểm cũng như giảm các chi phí đi lại, thời gian của người lao động.