Triết học Mác - Lênin có phải môn bắt buộc tại các cơ sở đào tạo hệ Đại học? Chủ nghĩa duy vật là gì? Chủ nghĩa duy tâm là gì?

Nội dung chính

• Chủ nghĩa duy vật là gì? Chủ nghĩa duy tâm là gì? Triết học Mác - Lênin có phải môn bắt buộc tại các cơ sở đào tạo hệ Đại học?
• Chính sách của Nhà nước về phát triển giáo dục tại các cơ sở đào tạo hệ Đại học là gì?
• Giáo trình giáo dục tại các cơ sở đào tạo hệ Đại học phải đảm bảo điều gì?

Chủ nghĩa duy vật là gì? Chủ nghĩa duy tâm là gì? Triết học Mác - Lênin có phải môn bắt buộc tại các cơ sở đào tạo hệ Đại học?

Triết học ra đời với tư cách là hạt nhân lý luận của thế giới quan, làm cho thế giới quan phát triển như một quá trình tự giác dựa trên sự tổng kết kinh nghiệm thực tiễn và tri thức do các khoa học đưa lại.

Các trường phái chính của triết học là sự diễn tả thế giới quan khác nhau, đối lập nhau bằng lý luận. Hiện nay, vấn đề cơ bản của triết học đã chia các nhà triết học thành hai trường phái lớn. Đó là chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm. Những nhà triết học của hai trường phái này cho rằng:

- Chủ nghĩa duy vật là học thuyết triết học cho rằng vật chất và giới tự nhiên là cái có trước và quyết định ý thức của con người. Theo quan điểm này, thế giới vật chất khách quan tồn tại độc lập với ý thức và là cơ sở quyết định ý thức.

- Chủ nghĩa duy tâm là học thuyết triết học cho rằng ý thức, tinh thần có trước và quyết định giới tự nhiên. Theo quan điểm này, thế giới tinh thần, ý niệm hoặc tư tưởng là cái có trước và là nguồn gốc của thế giới vật chất.

Lưu ý: Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo

Cũng theo đó, tại Điều 1 Quyết định 494/2002/QĐ-TTg quy định như sau:

...

Nội dung chương trình, giáo trình và phương pháp giảng dạy, học tập các bộ môn khoa học Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, môn Chính trị.

a) Triết học Mác – Lênin, Kinh tế chính trị Mác – Lênin, Chủ nghĩa xã hội khoa học, Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Tư tưởng Hồ Chí Minh (đối với các trường đại học, cao đẳng); môn Chính trị (đối với các trường trung học chuyên nghiệp và dạy nghề) là những môn học bắt buộc:

Như vậy, hiện nay môn học "Triết học Mác - Lênin" là môn học đại cương bắt buộc. Đối tượng được quy định cụ thể như sau:

- Đối với người Việt Nam và người nước ngoài học tại cá trường đại học hoặc các trường do Việt Nam liên kết với nước ngoài mở tại Việt Nam;

- Đối với người Việt Nam học tại các trường đại học có 100% vốn đầu tư nước ngoài.

Riêng đối với người nước ngoài học tại các trường đại học có 100% vốn đầu tư nước ngoài thì không bắt buộc phải học các môn học này mà chỉ khuyến khích học.

Lưu ý:

Môn "Triết học Mác - Lênin" giúp người học khám phá các vấn đề cơ bản như chân lý, tồn tại, kiến thức, giá trị, quy luật, ý thức và ngôn ngữ.

Thông qua việc học tập môn này, sinh viên được trang bị công cụ tư duy và phương pháp luận để phân tích, đánh giá các vấn đề trong cuộc sống và chuyên ngành của mình một cách toàn diện và sâu sắc hơn.

Triết học Mac Lênin có phải môn bắt buộc tại các cơ sở đào tạo hệ Đại học? Chủ nghĩa duy vật là gì? Chủ nghĩa duy tâm là gì? (Hình từ Internet)

Chính sách của Nhà nước về phát triển giáo dục tại các cơ sở đào tạo hệ Đại học là gì?

Chính sách của Nhà nước về phát triển giáo dục tại các cơ sở đào tạo hệ Đại học được quy định tại Điều 12 Luật Giáo dục đại học 2012 được sửa đổi bởi khoản 7 Điều 1 Luật Giáo dục đại học sửa đổi 2018 như sau:

- Phát triển giáo dục đại học để đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước.

- Phân bổ ngân sách và nguồn lực cho giáo dục đại học theo nguyên tắc cạnh tranh, bình đẳng, hiệu quả thông qua chi đầu tư, chi nghiên cứu phát triển, đặt hàng nghiên cứu và đào tạo, học bổng, tín dụng sinh viên và hình thức khác.

Ưu tiên, ưu đãi về đất đai, thuế, tín dụng và chính sách khác để phát triển giáo dục đại học.

- Ưu tiên đầu tư phát triển một số cơ sở giáo dục đại học, ngành đào tạo mang tầm khu vực, quốc tế và cơ sở đào tạo giáo viên chất lượng cao; phát triển một số ngành đặc thù, cơ sở giáo dục đại học có đủ năng lực để thực hiện nhiệm vụ chiến lược quốc gia, nhiệm vụ phát triển vùng của đất nước.

Khuyến khích quá trình sắp xếp, sáp nhập các trường đại học thành đại học lớn; ứng dụng công nghệ trong giáo dục đại học.

- Thực hiện xã hội hóa giáo dục đại học, khuyến khích phát triển cơ sở giáo dục đại học tư thục; ưu tiên cơ sở giáo dục đại học tư thục hoạt động không vì lợi nhuận; có chính sách ưu đãi đối với tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đầu tư vào hoạt động giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ tại cơ sở giáo dục đại học; có chính sách miễn, giảm thuế đối với tài sản hiến tặng, hỗ trợ cho giáo dục đại học, cấp học bổng và tham gia chương trình tín dụng sinh viên.

- Có chính sách đồng bộ để bảo đảm quyền tự chủ của cơ sở giáo dục đại học gắn liền với trách nhiệm giải trình.

- Gắn đào tạo với nhu cầu sử dụng lao động của thị trường, nghiên cứu triển khai ứng dụng khoa học và công nghệ; đẩy mạnh hợp tác giữa cơ sở giáo dục đại học với doanh nghiệp, tổ chức khoa học và công nghệ; có chính sách ưu đãi về thuế cho các sản phẩm khoa học và công nghệ của cơ sở giáo dục đại học; khuyến khích cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tiếp nhận, tạo điều kiện để người học và giảng viên thực hành, thực tập, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo.

- Thu hút, sử dụng và đãi ngộ thích hợp để nâng cao chất lượng giảng viên; chú trọng phát triển đội ngũ giảng viên có trình độ tiến sĩ, giáo sư đầu ngành trong cơ sở giáo dục đại học.

- Ưu tiên đối với người được hưởng chính sách xã hội, đồng bào dân tộc thiểu số, người ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, người học ngành đặc thù đáp ứng nhu cầu nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội; thực hiện bình đẳng giới trong giáo dục đại học.

- Khuyến khích, đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế nhằm phát triển giáo dục đại học Việt Nam ngang tầm khu vực và thế giới.

Giáo trình giáo dục tại các cơ sở đào tạo hệ Đại học phải đảm bảo điều gì?

Giáo trình giáo dục tại các cơ sở đào tạo hệ Đại học được quy định tại khoản 2 Điều 36 Luật Giáo dục đại học 2012 như sau:

- Giáo trình giáo dục đại học cụ thể hóa yêu cầu về nội dung kiến thức, kỹ năng quy định trong chương trình đào tạo đối với mỗi môn học, ngành học bảo đảm mục tiêu của các trình độ đào tạo của giáo dục đại học;

- Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức biên soạn giáo trình sử dụng chung các môn lý luận chính trị, quốc phòng - an ninh để làm tài liệu giảng dạy, học tập trong các cơ sở giáo dục đại học;

- Hiệu trưởng cơ sở giáo dục đại học tổ chức biên soạn hoặc lựa chọn, duyệt giáo trình giáo dục đại học để sử dụng làm tài liệu giảng dạy, học tập trong cơ sở giáo dục đại học trên cơ sở thẩm định của Hội đồng thẩm định giáo trình do hiệu trưởng cơ sở giáo dục đại học thành lập;

- Cơ sở giáo dục đại học phải thực hiện các quy định về sở hữu trí tuệ và bản quyền trong sử dụng giáo trình và công bố công trình nghiên cứu khoa học.

- Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định khối lượng kiến thức tối thiểu, yêu cầu về năng lực mà người học đạt được sau khi tốt nghiệp đối với mỗi trình độ đào tạo của giáo dục đại học; quy trình xây dựng, thẩm định và ban hành chương trình đào tạo trình độ cao đẳng, đại học, thạc sĩ, tiến sĩ; quy định các môn học bắt buộc trong chương trình đào tạo đối với các trình độ đào tạo của cơ sở giáo dục đại học có vốn đầu tư nước ngoài; quy định việc biên soạn, lựa chọn, thẩm định, duyệt và sử dụng tài liệu giảng dạy, giáo trình giáo dục đại học.