Phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay là gì? Phẫu thuật có bước kỹ thuật ra sao và sẽ thực hiện trong bao lâu?

Nội dung chính

• Phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay là gì?
• Phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay sẽ chỉ định khi nào?
• Phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay có bước kỹ thuật ra sao bên cạnh đó thì phẫu thuật này sẽ thực hiện trong bao lâu?

Phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay là gì?

Phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay là một trong 90 quy trình kỹ thuật Ngoại khoa, chuyên khoa Chấn thương chỉnh hình ban hành kèm theo Quyết định 4484/QĐ-BYT năm 2016.

Căn cứ theo Mục I Quy trình kỹ thuật phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay ban hành kèm theo Quyết định 4484/QĐ-BYT năm 2016 như sau:

PHẪU THUẬT CHUYỂN GÂN ĐIỀU TRỊ LIỆT THẦN KINH QUAY

I. ĐẠI CƯƠNG

Liệt thần kinh quay không hồi phục làm cẳng tay úp sấp, hơi gấp, các ngón tay gấp lên nửa chừng, ngón cái khép lại, bàn tay rũ xuống không nhấc lên được “bàn tay rũ cổ cò” (Col de Cygne). Người bệnh không làm được các động tác duỗi bàn tay và duỗi các đốt ngón tay, duỗi và dạng ngón tay cái, ngửa cẳng tay và bàn tay.

Phẫu thuật chuyển gân nhằm mục đích làm duỗi bàn tay và các ngón tay, dạng ngón cái, ngửa cẳng tay và bàn tay.

...

Theo đó, phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay được thực hiện khi liệt thần kinh quay không hồi phục làm cẳng tay úp sấp, hơi gấp, các ngón tay gấp lên nửa chừng, ngón cái khép lại, bàn tay rũ xuống không nhấc lên được “bàn tay rũ cổ cò” (Col de Cygne).

Người bệnh không làm được các động tác duỗi bàn tay và duỗi các đốt ngón tay, duỗi và dạng ngón tay cái, ngửa cẳng tay và bàn tay.

Phẫu thuật chuyển gân nhằm mục đích làm duỗi bàn tay và các ngón tay, dạng ngón cái, ngửa cẳng tay và bàn tay.

Phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay (Hình từ Internet)

Phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay sẽ chỉ định khi nào?

Căn cứ theo Mục II Quy trình kỹ thuật phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay ban hành kèm theo Quyết định 4484/QĐ-BYT năm 2016 như sau:

PHẪU THUẬT CHUYỂN GÂN ĐIỀU TRỊ LIỆT THẦN KINH QUAY

...

II. CHỈ ĐỊNH

- NB có chẩn đoán xác định liệt thần kinh quay không hồi phục.

- Cơ lực cơ gấp cẳng bàn tay còn tốt (4/5, 5/5)

- Không có tổn thương thần kinh trụ, giữa phối hợp.

- Không có tổn thương phần mềm nặng vùng chuyển gân.

...

Theo đó, phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay sẽ chỉ định khi người bệnh thuộc những trường hợp sau:

- NB có chẩn đoán xác định liệt thần kinh quay không hồi phục.

- Cơ lực cơ gấp cẳng bàn tay còn tốt (4/5, 5/5)

- Không có tổn thương thần kinh trụ, giữa phối hợp.

- Không có tổn thương phần mềm nặng vùng chuyển gân.

Như vậy, phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay sẽ chỉ định khi người bệnh thuộc một trong các trường hợp đã nêu.

Phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay có bước kỹ thuật ra sao bên cạnh đó thì phẫu thuật này sẽ thực hiện trong bao lâu?

Căn cứ theo Mục IV và Mục V Quy trình kỹ thuật phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay ban hành kèm theo Quyết định 4484/QĐ-BYT năm 2016 như sau:

PHẪU THUẬT CHUYỂN GÂN ĐIỀU TRỊ LIỆT THẦN KINH QUAY

...

IV. CHUẨN BỊ

1. Người bệnh: Tâm lý cho người bệnh, hồ sơ bệnh án đầy đủ thủ tục hành chính và các xét nghiệm.

2. Người thực hiện: Phẫu thuật viên chấn thương chỉnh hình và hai người phụ

3. Phương tiện trang thiết bị: Bộ dụng cụ phẫu thuật bàn tay

4. Dự kiến thời gian phẫu thuật: 90 - 120 phút

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Vô cảm: Tê ĐRCT bên chi phẫu thuật

2. Kỹ thuật:

- Sát khuẩn, trải toan

- Rạch da

- Bộc lộ gân chuyển và gân được chuyển:

● Phẫu thuật Boyes: chuyển cơ sấp tròn cho cơ duỗi cổ tay quay ngắn, cơ gấp nông ngón IV cho cơ duỗi dài ngón I và duỗi riêng ngón II, cơ gấp nông ngón III cho cơ duỗi chung, cơ gấp cổ tay quay cho cơ giạng dài và duỗi ngắn ngón I

● Phẫu thuật Riordan: chuyển cơ sấp tròn cho cơ duỗi cổ tay quay ngắn, cơ gấp cổ tay trụ cho cơ duỗi chung, cơ gan tay dài cho cơ duỗi dài ngón I.

● Phẫu thuật Tsuge: chuyển cơ sấp tròn cho cơ duỗi cổ tay quay ngắn; cơ gấp cổ tay quay qua màng liên cốt cho cơ duỗi chung; cơ gan tay dài cho cơ duỗi dài ngón I

● Phẫu thuật Smith: cải biên kỹ thuật phục hồi vận động ngón I từ phương pháp của Tsuge K. bằng cách treo gân cơ giạng dài ngón I vào chỗ bám tận của gân cơ cánh tay quay trong tư thế xương bàn I giạng tối đa. Sau đó, chuyển cơ gan tay dài cho cơ duỗi ngắn và duỗi dài ngón I sau khi đã chuyển hướng hai cơ này qua đường hầm dưới da ra bờ ngoài cổ tay.

● Đóng vết mổ theo giải phẫu

...

Theo đó, phẫu thuật chuyển gân điều trị liệt thần kinh quay sẽ có các bước kỹ thuật như sau:

- Sát khuẩn, trải toan

- Rạch da

- Bộc lộ gân chuyển và gân được chuyển:

+ Phẫu thuật Boyes: chuyển cơ sấp tròn cho cơ duỗi cổ tay quay ngắn, cơ gấp nông ngón IV cho cơ duỗi dài ngón I và duỗi riêng ngón II, cơ gấp nông ngón III cho cơ duỗi chung, cơ gấp cổ tay quay cho cơ giạng dài và duỗi ngắn ngón I

+ Phẫu thuật Riordan: chuyển cơ sấp tròn cho cơ duỗi cổ tay quay ngắn, cơ gấp cổ tay trụ cho cơ duỗi chung, cơ gan tay dài cho cơ duỗi dài ngón I.

+ Phẫu thuật Tsuge: chuyển cơ sấp tròn cho cơ duỗi cổ tay quay ngắn; cơ gấp cổ tay quay qua màng liên cốt cho cơ duỗi chung; cơ gan tay dài cho cơ duỗi dài ngón I

+ Phẫu thuật Smith: cải biên kỹ thuật phục hồi vận động ngón I từ phương pháp của Tsuge K. bằng cách treo gân cơ giạng dài ngón I vào chỗ bám tận của gân cơ cánh tay quay trong tư thế xương bàn I giạng tối đa.

Sau đó, chuyển cơ gan tay dài cho cơ duỗi ngắn và duỗi dài ngón I sau khi đã chuyển hướng hai cơ này qua đường hầm dưới da ra bờ ngoài cổ tay.

+ Đóng vết mổ theo giải phẫu

Như vậy, kỹ thuật thực hiện phẫu thuật như quy định trên và thời gian phẫu thuật dự kiến là từ 90 - 120 phút.