Viện Pasteur TP.HCM chỉ đạo phòng chống dịch cúm gia cầm H5N1 tại các tỉnh phía Nam khi Campuchia có ca tử vong vì dịch bệnh?

Nội dung chính

• Campuchia có ca tử vong vì cúm H5N1, Viện Pasteur TP.HCM gửi công văn khẩn tới 20 tỉnh, thành?
• Bệnh cúm gia cầm H5N1 nguy hiểm như thế nào?
• Bán thịt gà mắc bệnh cúm gia cầm có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Campuchia có ca tử vong vì cúm H5N1, Viện Pasteur TP.HCM gửi công văn khẩn tới 20 tỉnh, thành?

Ngày 24-2, Viện Pasteur TP.HCM dẫn thông tin chia sẻ từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và cơ quan đầu mối y tế quốc tế cho hay tại tỉnh Prey Veng của Campuchia (tỉnh có đường biên giới với Việt Nam) bước đầu ghi nhận hai trường hợp có kết quả xét nghiệm dương tính với vi rút cúm gia cầm A (H5N1) độc lực cao. Trong đó có một trường hợp tử vong và một số trường hợp nghi mắc bệnh.

Trước bối cảnh trên, Viện Pasteur TP.HCM đề nghị Giám đốc Sở y tế 20 tỉnh, thành phố phía Nam chỉ đạo các đơn vị/phòng ban trực thuộc triển khai một số nội dung, cụ thể:

- Tập trung giám sát, phát hiện các trường hợp viêm phổi nặng do virus tại tất cả các cơ sở y tế trên địa bàn, đặc biệt chú ý các trường hợp có tiền sử dịch tễ đi/đến/ở từ vùng có dịch. Kịp thời lấy mẫu bệnh phẩm gửi đến Viện Pasteur TP.HCM xét nghiệm xác định tác nhân gây bệnh theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

- Các đơn vị kiểm dịch y tế quốc tế giám sát chặt chẽ người ra/vào/ở vùng có dịch cúm gia cầm A (H5N1), phối hợp với đơn vị kiểm dịch động thực vật giám sát gia cầm, động vật thủy sản vào Việt Nam qua cửa khẩu và qua đường mòn lối mở.

- Trung tâm kiểm soát các tỉnh, thành phố phối hợp với chi cục chăn nuôi và thú y các tỉnh phát hiện sớm ổ dịch cúm gia cầm và chia sẻ thông tin liên ngành. Việc xử lý ổ dịch cúm gia cầm được thực hiện theo quy định.

- Giám sát, phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh, chùm ca bệnh/ổ dịch cúm và viêm đường hô hấp chưa rõ nguyên nhân tại cộng đồng và cơ sở y tế để xử lý kịp thời, hạn chế lây lan ra diện rộng. Song song đó cần lấy mẫu xét nghiệm để xác định tác nhân gây bệnh.

- Viện Pasteur TP.HCM cũng đề nghị Sở y tế các tỉnh thành phía Nam triển khai ngay công tác truyền thông đến người dân về các biện pháp phát hiện, phòng chống bệnh gia cầm như vệ sinh cá nhân. Không tiêu thụ, buôn bán, sử dụng gia cầm, sản phẩm gia cầm chết không rõ nguyên nhân. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, đeo khẩu trang.

Viện Pasteur TP.HCM chỉ đạo phòng chống dịch cúm gia cầm H5N1 tại các tỉnh phía Nam khi Campuchia có ca tử vong vì dịch bệnh? (Hình từ Internet)

Bệnh cúm gia cầm H5N1 nguy hiểm như thế nào?

Căn cứ theo tiểu mục 2.1 Mục 2 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8400-26:2014 quy định như sau:

Thuật ngữ và định nghĩa

2.1. Bệnh cúm gia cầm là bệnh do vi rút cúm type A, thuộc họ Orthomyxoviridae gây ra trên các loài gia cầm, thủy cầm và chim hoang dã. Dựa vào độc lực của vi rút cúm gia cầm người ta xếp loại: bệnh cúm gia cầm độc lực cao, tỉ lệ chết rất cao và cúm gia cầm độc lực thấp với triệu chứng bệnh không rõ rệt và tỷ lệ chết thấp.

Vi rút cúm A thuộc subtype H5N1, hệ gen ARN có khả năng biến đổi rất nhanh, tạo ra những chủng, nhánh mới là nguyên nhân gây ra các ổ dịch cúm gia cầm.

...

Đồng thời căn cứ theo tiểu mục 5.1 Mục 5 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8400-26:2014 quy định như sau:

Cách tiến hành

5.1. Chẩn đoán lâm sàng

...

5.1.1.1. Thể độc lực cao

Trên gà: tốc độ lây lan bệnh rất nhanh, tỉ lệ chết có thể đến 100 % trong thời gian 3 ngày đến 4 ngày kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên.

Trên vịt: ngỗng, bệnh ít trầm trọng hơn so với ở gà, tuy nhiên trong một số trường hợp tỉ lệ chết do bệnh trên vịt > 70 % và ngỗng > 50 %.

5.1.1.2. Thể độc lực thấp

Bệnh thể độc lực thấp không có biểu hiện rõ rệt, nếu có bệnh thường bị nhầm lẫn với các dạng nhiễm trùng khác. Tỉ lệ chết của cả đàn là 2 % đến 3 % đối với gà và không gây chết trên vịt.

...

Theo đó, bệnh cúm gia cầm là bệnh do vi rút cúm type A, thuộc họ Orthomyxoviridae gây ra trên các loài gia cầm, thủy cầm và chim hoang dã. Dựa vào độc lực của vi rút cúm gia cầm người ta xếp loại: bệnh cúm gia cầm độc lực cao, tỉ lệ chết rất cao và cúm gia cầm độc lực thấp với triệu chứng bệnh không rõ rệt và tỷ lệ chết thấp.

Bên cạnh đó thể độc lực của bệnh như sau:

- Ở bệnh thể độ lực cao:

+ Trên gà: tốc độ lây lan bệnh trên gà rất nhanh, tỉ lệ chết có thể đến 100 % trong thời gian 3 ngày đến 4 ngày kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên.

+ Trên vịt: ngỗng, bệnh ít trầm trọng hơn so với ở gà, tuy nhiên trong một số trường hợp tỉ lệ chết do bệnh trên vịt > 70 % và ngỗng > 50 %.

Trường hợp ở bệnh thể độc lực thấp thì không có biểu hiện rõ rệt, nếu có bệnh thường bị nhầm lẫn với các dạng nhiễm trùng khác. Tỉ lệ chết của cả đàn là 2 % đến 3 % đối với gà và không gây chết trên vịt.

Bán thịt gà mắc bệnh cúm gia cầm có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Căn cứ tại khoản 4 Điều 4 Nghị định 115/2018/NĐ-CP và khoản 5 Điều 4 Nghị định 115/2018/NĐ-CP quy định như sau:

Vi phạm quy định về sử dụng nguyên liệu để sản xuất, chế biến, cung cấp thực phẩm

...

4. Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Sử dụng nguyên liệu là sản phẩm từ động vật, thực vật, chất, hóa chất không thuộc loại dùng làm thực phẩm để sản xuất, chế biến thực phẩm;

b) Sử dụng động vật chết do bệnh, dịch bệnh hoặc động vật bị tiêu hủy theo quy định của pháp luật để chế biến thực phẩm hoặc cung cấp, bán thực phẩm có nguồn gốc từ động vật chết do bệnh, dịch bệnh hoặc động vật bị tiêu hủy mà sản phẩm trị giá từ 10.000.000 đồng trở lên mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

5. Phạt tiền từ 05 lần đến 07 lần giá trị sản phẩm vi phạm đối với hành vi quy định tại khoản 4 Điều này trong trường hợp áp dụng mức tiền phạt cao nhất của khung tiền phạt tương ứng mà vẫn còn thấp hơn 07 lần giá trị sản phẩm vi phạm mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo như quy định trên, hành vi bán thịt gà mắc bệnh có thể bị xử phạt hành chính từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng

Mức xử phạt này tại khoản 4 Điều 4 Nghị định 115/2018/NĐ-CP được áp dụng đối với cá nhân, trường hợp tổ chức vi phạm mức phạt tiền là gấp đôi. Còn đối với mức phạt tiền tại khoản 5 Điều 4 Nghị định 115/2018/NĐ-CP là mức xử phạt đối với tổ chức, trường hợp cá nhân vi phạm thì mức phạt tiền giảm một nửa

Bên cạnh đó, khi hành vi nêu trên có tính chất nghiêm trọng hơn và đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Thì chủ thể thực hiện hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Tội vi phạm quy định về an toàn thực phẩm căn cứ tại Điều 317 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi khoản 119 Điều 1 Luật Sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017). Khung hình phạt tù cao nhất đối với tội phạm này có thể lên đến 20 năm.