Báo cáo kết quả sắp xếp đơn vị hành chính 2025 của 51 tỉnh, thành theo Báo cáo 8677 có những thuận lợi, khó khăn gì?

Nội dung chính

• Báo cáo kết quả sắp xếp đơn vị hành chính 2025 của 51 tỉnh, thành theo Báo cáo 8677 có những thuận lợi, khó khăn gì?
• Các trường hợp không bắt buộc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã ra sao?
• Điều kiện sáp nhập tỉnh theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025?

Báo cáo kết quả sắp xếp đơn vị hành chính 2025 của 51 tỉnh, thành theo Báo cáo 8677 có những thuận lợi, khó khăn gì?

Ngày 31/12/2024, Bộ Nội vụ đã có Báo cáo 8677/BC-BNV năm 2024 về Tình hình và kết quả thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 (Tính đến ngày 31/12/2024).

Căn cứ theo Mục 3 Báo cáo 8677/BC-BNV năm 2024, Bộ Nội vụ báo cáo kết quả sắp xếp đơn vị hành chính 2025 của 51 tỉnh, thành có những thuận lợi, khó khăn như sau:

Ưu điểm

- Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đã quan tâm, chỉ đạo sát sao quá trình thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã. Bộ Chính trị ban hành Kết luận 48-KL/TW năm 2023 về tiếp tục thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030, trong đó chỉ rõ những hạn chế của giai đoạn 2019 - 2021, xác định cụ thể mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của công tác sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.

- Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các Văn hành quy phạm pháp luật để thể chế hóa các chủ trương của Đảng, chỉ đạo sát sao, kịp thời hướng dẫn, giải quyết các vướng mắc, khó khăn trong quá trình sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025.

- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền đã kịp thời ban hành văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện công tác sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025;

Các Thành viên Ban chỉ đạo của Chính phủ là đại diện các Bộ, cơ quan trung ương đã chủ trì tổ chức các buổi làm việc với địa phương nhằm kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn liên quan đến ngành, lĩnh vực quản lý.

Bộ Nội vụ với vai trò là Thường trực Ban Chỉ đạo của Chính phủ thường xuyên ban hành các văn bản đôn đốc, hướng dẫn việc thực hiện các nội dung cụ thể của công tác sắp xếp ĐVHC;

Khẩn trương tổ chức các đoàn khảo sát thực tế, tổ chức Hội đồng thẩm định liên ngành trình Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội bảo đảm chặt chẽ, đúng tiến độ và chất lượng theo quy định; chủ động nắm bắt và tổng hợp khó khăn, vướng mắc của địa phương để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết.

- Nhiều địa phương đã chủ động, tích cực triển khai nhiệm vụ sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 trên địa bàn; đã thành lập Ban chỉ đạo về sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã do Đồng chí Bí thư tỉnh, thành ủy hoặc Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố làm Trưởng ban; kịp thời ban hành các Chỉ thị, Kế hoạch về thực hiện sắp xếp ĐVHC của địa phương; công tác xây dựng hồ sơ Đề án được triển khai khẩn trương, nghiêm túc (tiêu biểu như các tỉnh, thành phố: Nam Định, Nghệ An, Hải Phòng, Bắc Giang, Đồng Nai, Thừa Thiên Huế,...).

Tồn tại, hạn chế

Căn cứ theo tiểu mục 2 Mục 3 Báo cáo 8677/BC-BNV năm 2024 nêu rõ tồn tại, hạn chế kết quả thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện cấp xã giai đoạn 2023 2025 như sau:

- Một số trường hợp sắp xếp ĐVHC nông thôn vào đô thị còn vướng mắc về quy hoạch, về rà soát, đánh giá tiêu chí đô thị theo quy định nên phải đưa ra khỏi hồ sơ Đề án chung của địa phương (như các tỉnh Thừa Thiên Huế, Lạng Sơn, Yên Bái, Thái Nguyên, Bình Thuận, Bình Định, thành phố Hà Nội,...).

- Một số địa phương còn chưa quyết liệt trong quá trình thực hiện, chưa gửi đúng tiến độ hồ sơ đề án theo yêu cầu, kế hoạch đã đề ra. Một số địa phương đã xây dựng Phương án tổng thể nhưng sau đó để lại số lượng khá lớn các ĐVHC cấp huyện, cấp xã chưa thực hiện sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2025 (như tỉnh Thanh Hóa đề nghị chưa thực hiện sắp xếp 01 ĐVHC cấp huyện và 126 ĐVHC cấp xã; tỉnh Phú Thọ đề nghị chưa thực hiện sắp xếp 40 ĐVHC cấp xã, tỉnh Hà Tĩnh đề nghị chưa thực hiện sắp xếp 01 ĐVHC cấp huyện và 21 ĐVHC cấp xã hoặc tỉnh Lai Châu đã xây dựng Phương án tổng thể thực hiện sắp xếp đối với 03 ĐVHC cấp huyện và 02 ĐVHC cấp xã, nhưng sau đó tỉnh đã có đề nghị chưa thực hiện sắp xếp).

- Số lượng ĐVHC cấp huyện, cấp xã mới hình thành sau sắp xếp nhưng chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định còn khá nhiều (02/28 ĐVHC cấp huyện và 185/615 ĐVHC cấp xã).

>> Xem chi tiết Báo cáo 8677/BC-BNV năm 2024 của Bộ Nội vụ báo cáo kết quả sắp xếp đơn vị hành chính 2025 của 51 tỉnh, thành tại đây.

Báo cáo kết quả sắp xếp đơn vị hành chính 2025 của 51 tỉnh, thành theo Báo cáo 8677 có những thuận lợi, khó khăn gì? (Hình từ Internet)

Các trường hợp không bắt buộc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã ra sao?

Căn cứ theo Điều 3 Nghị quyết 35/2023/UBTVQH15 nêu rõ các trường hợp không bắt buộc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã như sau:

(1) Đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp nhưng có một trong các yếu tố đặc thù sau đây thì không bắt buộc thực hiện sắp xếp:

- Có vị trí biệt lập và khó tổ chức giao thông kết nối thuận lợi với các đơn vị hành chính liền kề;

- Có địa giới đơn vị hành chính đã hình thành ổn định và từ năm 1945 đến nay chưa có thay đổi, điều chỉnh lần nào;

- Có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh hoặc có đặc điểm về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt mà nếu sắp xếp với đơn vị hành chính liền kề khác sẽ dẫn đến mất ổn định về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

- Đơn vị hành chính nông thôn thuộc diện sắp xếp đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch phát triển thành đơn vị hành chính đô thị trong giai đoạn 2023 - 2030, có diện tích tự nhiên và quy mô dân số đạt tiêu chuẩn của đơn vị hành chính đô thị theo quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính.

(2) Trong giai đoạn 2023 - 2025 không bắt buộc thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đã được sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021.

(3) Trong giai đoạn 2026 - 2030 không bắt buộc thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đã được sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021 và giai đoạn 2023 - 2025.

(4) Đối với trường hợp trên, nếu địa phương thấy cần thực hiện sắp xếp để tổ chức hợp lý đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh báo cáo tại phương án tổng thể và đề án sắp xếp đơn vị hành chính của địa phương để trình cấp có thẩm quyền xem xét.

Điều kiện sáp nhập tỉnh theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025?

Tại Điều 8 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định về sáp nhập tỉnh phải đáp ứng các điều kiện như sau:

- Phù hợp quy hoạch có liên quan đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt;

- Bảo đảm lợi ích chung của quốc gia, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền địa phương các cấp; phát huy tiềm năng, lợi thế nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và của từng địa phương;

- Bảo đảm yêu cầu về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

- Bảo đảm đoàn kết dân tộc, phù hợp với các yếu tố truyền thống lịch sử, văn hóa của địa phương; tạo sự thuận tiện cho Nhân dân;

- Phải căn cứ vào tiêu chuẩn của đơn vị hành chính phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.