Công ty thỏa thuận trong hợp đồng sẽ không chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại do người làm công, học nghề gây ra, như vậy có đúng với quy định pháp luật hay không?

Nội dung chính

• Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại được quy định như thế nào?
• Công ty có phải bồi thường thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra không?
• Xử lý bồi thường thiệt hại theo như tình huống trên có nội dung hợp đồng trái với quy định pháp luật được hay không?

Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại được quy định như thế nào?

Theo Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại như sau:

- Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

- Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

- Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này.

Công ty có phải bồi thường thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra không?

Theo Điều 600 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về bồi thường thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra như sau:

Cá nhân, pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra trong khi thực hiện công việc được giao và có quyền yêu cầu người làm công, người học nghề có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.

Theo đó, công ty phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại do người làm công gây ra và có quyền yêu cầu người làm công (nếu họ có lỗi) hoàn trả tiền theo quy định tại Điều 129 Bộ luật Lao động 2019:

"Điều 129. Bồi thường thiệt hại

1. Người lao động làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật hoặc nội quy lao động của người sử dụng lao động.

Trường hợp người lao động gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại nơi người lao động làm việc thì người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương theo quy định tại khoản 3 Điều 102 của Bộ luật này.

2. Người lao động làm mất dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động giao hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường hoặc nội quy lao động; trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm; trường hợp do thiên tai, hỏa hoạn, địch họa, dịch bệnh nguy hiểm, thảm họa, sự kiện xảy ra khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép thì không phải bồi thường."

Xác định nội dung hợp đồng trái luật?

Xử lý bồi thường thiệt hại theo như tình huống trên có nội dung hợp đồng trái với quy định pháp luật được hay không?

Theo Điều 130 Bộ luật Lao động 2019 quy định xử lý bồi thường thiệt hại như sau:

- Việc xem xét, quyết định mức bồi thường thiệt hại phải căn cứ vào lỗi, mức độ thiệt hại thực tế và hoàn cảnh thực tế gia đình, nhân thân và tài sản của người lao động.

- Chính phủ quy định trình tự, thủ tục, thời hiệu xử lý việc bồi thường thiệt hại.

Do đó, thỏa thuận như Điều 6 anh trích dẫn là trái với quy định tại Điều 600 Bộ luật Dân sự 2015, công ty phải đứng ra bồi thường trước rồi mới yêu cầu bảo hiểm chi trả và người lao động hoàn trả sau (nếu người lao động có lỗi).