Người lao động tự do có cần tham gia công đoàn không? Quyền và trách nhiệm của người tham gia công đoàn là gì?

Nội dung chính

• Người lao động tự do có cần tham gia công đoàn không?
• Người lao động tham gia công đoàn có được hưởng những quyền gì?
• Pháp luật quy định như thế nào về trách nhiệm của người tham gia công đoàn?

Người lao động tự do có cần tham gia công đoàn không?

Căn cứ theo Điều 170 Bộ luật Lao động 2019 quy định thì:

Quyền thành lập, gia nhập và tham gia hoạt động của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở

1. Người lao động có quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn theo quy định của Luật Công đoàn.

2. Người lao động trong doanh nghiệp có quyền thành lập, gia nhập và tham gia hoạt động của tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp theo quy định tại các điều 172, 173 và 174 của Bộ luật này.

3. Các tổ chức đại diện người lao động quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này bình đẳng về quyền và nghĩa vụ trong việc đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động trong quan hệ lao động.

- Theo khoản 1 Điều 4 Luật Công đoàn 2012 thì quyền công đoàn được quy định như sau:

Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Quyền công đoàn là quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn của người lao động, đoàn viên công đoàn và quyền của tổ chức công đoàn theo quy định của pháp luật và quy định của cơ quan có thẩm quyền.

...

Căn cứ 02 quy định nêu trên, có thể thấy việc thành lập, gia nhập công đoàn được xác định là một quyền của người lao động. Người lao động có thể thực hiện hoặc không thực hiện quyền của mình mà không vi phạm pháp luật.

- Đồng thời, điểm b khoản 1 Điều 45 Nghị định 145/2020/NĐ-CP cũng quy định người lao động được quyết định những nội dung sau:

Nội dung, hình thức người lao động được quyết định

1. Người lao động được quyết định những nội dung sau:

a) Giao kết, sửa đổi, bổ sung, chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật;

b) Gia nhập hoặc không gia nhập tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở;

c) Tham gia hoặc không tham gia đình công theo quy định của pháp luật;

d) Biểu quyết nội dung thương lượng tập thể đã đạt được để ký kết thỏa ước lao động tập thể theo quy định của pháp luật;

đ) Nội dung khác theo quy định của pháp luật hoặc theo thỏa thuận của các bên.

2. Hình thức quyết định của người lao động thực hiện theo quy định của pháp luật.

Như vậy, người lao động không bắt buộc phải tham gia công đoàn. Việc tham gia công đoàn tùy thuộc vào nhu cầu, mong muốn của người lao động và thực hiện trên cơ sở tự nguyện.

Nên bạn có quyền lựa chọn có tham gia công đoàn hay không tuỳ thuộc vào mong muốn, nhu cầu của bạn.

Người lao động tự do có cần tham gia công đoàn không? (Hình ảnh từ Internet)

Người lao động tham gia công đoàn có được hưởng những quyền gì?

Căn cứ theo Điều 18 Luật Công đoàn 2012 thì:

Quyền của đoàn viên công đoàn

1. Yêu cầu Công đoàn đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng khi bị xâm phạm.

2. Được thông tin, thảo luận, đề xuất và biểu quyết công việc của Công đoàn; được thông tin về đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước liên quan đến Công đoàn, người lao động; quy định của Công đoàn.

3. Ứng cử, đề cử, bầu cử cơ quan lãnh đạo công đoàn theo quy định của Điều lệ Công đoàn Việt Nam; chất vấn cán bộ lãnh đạo công đoàn; kiến nghị xử lý kỷ luật cán bộ công đoàn có sai phạm.

4. Được Công đoàn tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý miễn phí pháp luật về lao động, công đoàn.

5. Được Công đoàn hướng dẫn giúp đỡ tìm việc làm, học nghề; thăm hỏi, giúp đỡ lúc ốm đau hoặc khi gặp hoàn cảnh khó khăn.

6. Tham gia hoạt động văn hoá, thể thao, du lịch do Công đoàn tổ chức.

7. Đề xuất với Công đoàn kiến nghị cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp về việc thực hiện chế độ, chính sách, pháp luật đối với người lao động.

Vậy nên, khi bạn tham gia công đoàn thì sẽ được hưởng các quyền đối với thành viên công đoàn như trên theo quy định của pháp luật.

Pháp luật quy định như thế nào về trách nhiệm của người tham gia công đoàn?

Căn cứ theo Điều 19 Luật Công đoàn 2012 về trách nhiệm của đoàn viên công đoàn thì:

Trách nhiệm của đoàn viên công đoàn

1. Chấp hành và thực hiện Điều lệ Công đoàn Việt Nam, nghị quyết của Công đoàn; tham gia các hoạt động công đoàn, xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh.

2. Học tập nâng cao trình độ chính trị, văn hoá, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp; rèn luyện phẩm chất giai cấp công nhân; sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật.

3. Đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, lao động có hiệu quả và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động và tổ chức công đoàn.

Do đó, khi bạn tham gia công đoàn ngoài việc được hưởng các quyền đối với thành viên công đoàn như trên thì bạn cần tuân thủ quy định của Luật Công đoàn 2012 về quyền và nghĩa vụ của đoàn viên công đoàn.