Tài khoản kế toán là gì? Hạch toán không đúng nội dung quy định của tài khoản kế toán bị xử phạt bao nhiêu tiền?

Nội dung chính

• Tài khoản kế toán là gì?
• Đơn vị kế toán có được lựa chọn tài khoản kế toán không?
• Hạch toán không đúng nội dung quy định của tài khoản kế toán bị xử phạt bao nhiêu tiền?
• Tài khoản kế toán áp dụng cho tổ chức tài chính vi mô được chia thành mấy loại?

Tài khoản kế toán là gì?

Theo Điều 22 Luật kế toán 2015 quy định về tài khoản kế toán và hệ thống tài khoản kế toán như sau:

Tài khoản kế toán và hệ thống tài khoản kế toán

1. Tài khoản kế toán dùng để phân loại và hệ thống hóa các nghiệp vụ kinh tế, tài chính theo nội dung kinh tế.

2. Hệ thống tài khoản kế toán gồm các tài khoản kế toán cần sử dụng. Mỗi đơn vị kế toán chỉ được sử dụng một hệ thống tài khoản kế toán cho mục đích kế toán tài chính theo quy định của Bộ Tài chính.

3. Bộ Tài chính quy định chi tiết về tài khoản kế toán và hệ thống tài khoản kế toán áp dụng cho các đơn vị kế toán sau đây:

a) Đơn vị kế toán có nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước;

b) Đơn vị kế toán sử dụng ngân sách nhà nước;

c) Đơn vị kế toán không sử dụng ngân sách nhà nước;

d) Đơn vị kế toán là doanh nghiệp;

đ) Đơn vị kế toán khác.

Như vậy, tài khoản kế toán được hiểu là một công cụ giúp phân phân loại và hệ thống hóa các nghiệp vụ kinh tế, tài chính theo nội dung kinh tế.

Tài khoản kế toán là gì? (hình từ internet)

Đơn vị kế toán có được lựa chọn tài khoản kế toán không?

Theo Điều 23 Luật Kế toán 2015 quy định về lựa chọn áp dụng hệ thống tài khoản kế toán như sau:

Lựa chọn áp dụng hệ thống tài khoản kế toán

1. Đơn vị kế toán phải căn cứ vào hệ thống tài khoản kế toán do Bộ Tài chính quy định để chọn hệ thống tài khoản kế toán áp dụng ở đơn vị mình.

2. Đơn vị kế toán được chi tiết các tài khoản kế toán đã chọn để phục vụ yêu cầu quản lý của đơn vị.

Như vậy, đơn vị kế toán có thể lựa chọn tài khoản kế toán, đơn vị kế toán phải căn cứ vào hệ thống tài khoản kế toán do Bộ Tài chính quy định để chọn hệ thống tài khoản kế toán áp dụng ở đơn vị mình.

Hạch toán không đúng nội dung quy định của tài khoản kế toán bị xử phạt bao nhiêu tiền?

Theo Điều 10 Nghị định 41/2018/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định về tài khoản kế toán như sau:

Xử phạt hành vi vi phạm quy định về tài khoản kế toán

1. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

a) Hạch toán không đúng nội dung quy định của tài khoản kế toán;

b) Thực hiện sửa đổi nội dung, phương pháp hạch toán của tài khoản kế toán hoặc mở thêm tài khoản kế toán thuộc nội dung phải được Bộ Tài chính chấp thuận mà chưa được chấp thuận.

2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi không thực hiện đúng hệ thống tài khoản kế toán đã được Bộ Tài chính ban hành hoặc chấp thuận.

Như vậy, nếu hạch toán không đúng nội dung quy định của tài khoản kế toán có thể bị xử phạt vi phạm hành chính từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

Lưu ý: Mức phạt tiền này là mức phạt áp dụng đối với cá nhân. Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm thì mức phạt tiền gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. (khoản 2 Điều 6 Nghị định 41/2018/NĐ-CP được sửa đổi bởi khoản 2 Điều 5 Nghị định 102/2021/NĐ-CP).

Tài khoản kế toán áp dụng cho tổ chức tài chính vi mô được chia thành mấy loại?

Theo Điều 3 Thông tư 05/2019/TT-BTC quy định về tài khoản kế toán như sau:

Tài khoản kế toán

.....

3. Trường hợp NHNN cần bổ sung tài khoản cấp 1 hoặc sửa đổi tài khoản cấp 1 về tên, ký hiệu, nội dung kết cấu để hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đặc thù phải được sự chấp thuận bằng văn bản của Bộ Tài chính.

4. TCVM chỉ được mở và sử dụng các tài khoản quy định trong Danh mục tài khoản kế toán khi đã có cơ chế nghiệp vụ và theo đúng nội dung được cấp giấy phép hoạt động.

5. TCVM được mở các tài khoản cấp 4, cấp 5, tài khoản chi tiết theo yêu cầu quản lý nghiệp vụ và phải phù hợp với nội dung, kết cấu và nguyên tắc kế toán của các tài khoản tổng hợp do Bộ Tài chính và NHNN ban hành.

6. Thông tư này chỉ hướng dẫn nguyên tắc kế toán, kết cấu và nội dung phản ánh của các loại tài khoản.

7. Hệ thống tài khoản kế toán áp dụng cho TCVM được chia thành 08 loại tài khoản:

- Loại tài khoản tài sản: Từ Tài khoản 101 - Tài khoản 391.

- Loại tài khoản nợ phải trả: Từ Tài khoản 415 - Tài khoản 491.

- Loại tài khoản thanh toán: Tài khoản 519.

- Loại tài khoản vốn chủ sở hữu: Từ Tài khoản 601 - Tài khoản 691.

- Loại tài khoản doanh thu: Từ Tài khoản 701 - Tài khoản 791.

- Loại tài khoản chi phí: Từ Tài khoản 801 - Tài khoản 891.

- Loại tài khoản xác định kết quả kinh doanh: Tài khoản 001.

- Loại tài khoản ngoài bảng: Từ Tài khoản 901 - Tài khoản 999.

Như vậy, có 8 loại hệ thống tài khoản kế toán áp dụng cho tổ chức tài chính vi mô như sau:

- Loại tài khoản tài sản: Từ Tài khoản 101 - Tài khoản 391.

- Loại tài khoản nợ phải trả: Từ Tài khoản 415 - Tài khoản 491.

- Loại tài khoản thanh toán: Tài khoản 519.

- Loại tài khoản vốn chủ sở hữu: Từ Tài khoản 601 - Tài khoản 691.

- Loại tài khoản doanh thu: Từ Tài khoản 701 - Tài khoản 791.

- Loại tài khoản chi phí: Từ Tài khoản 801 - Tài khoản 891.

- Loại tài khoản xác định kết quả kinh doanh: Tài khoản 001.

- Loại tài khoản ngoài bảng: Từ Tài khoản 901 - Tài khoản 999.