Phương thức miêu tả là gì? Ví dụ về phương thức miêu tả là gì? 05 Nhiệm vụ của học sinh theo Luật Giáo dục?

Nội dung chính

• Phương thức miêu tả là gì? Ví dụ về phương thức miêu tả là gì?
• Ngoài phương thức miêu tả thì phương thức biểu đạt còn có những phương thức nào?
• 05 Nhiệm vụ của học sinh theo Luật Giáo dục?

Phương thức miêu tả là gì? Ví dụ về phương thức miêu tả là gì?

Phương thức biểu đạt là cách thức mà người nói hoặc người viết sử dụng để truyền tải nội dung, cảm xúc và thông điệp đến người nghe hoặc người đọc. Trong văn học và giao tiếp, có nhiều phương thức biểu đạt khác nhau, mỗi phương thức có đặc điểm riêng phù hợp với từng mục đích diễn đạt. Và phương thức miêu tả là một trong những phương thức biểu đạt trong môn ngữ văn.

Phương thức miêu tả là cách diễn đạt giúp tái hiện lại đặc điểm, hình ảnh, trạng thái của sự vật, con người, cảnh vật… bằng ngôn ngữ. Mục đích của miêu tả là giúp người đọc, người nghe hình dung rõ ràng, sinh động về đối tượng được nói đến.

Đặc điểm của phương thức miêu tả:

- Sử dụng nhiều tính từ, trạng từ để diễn tả màu sắc, hình dáng, âm thanh, mùi vị, cảm giác...

- Các chi tiết được chọn lọc, sắp xếp theo một trình tự hợp lý (từ tổng quát đến cụ thể, từ ngoài vào trong, từ trên xuống dưới…).

- Thường kết hợp với phương thức tự sự hoặc biểu cảm để làm cho văn bản sinh động hơn.

Các loại miêu tả phổ biến:

(1) Miêu tả con người

- Miêu tả ngoại hình: Khuôn mặt, dáng đi, cử chỉ, trang phục...

- Miêu tả nội tâm: Cảm xúc, suy nghĩ, trạng thái tâm lý.

Ví dụ: “Cô bé có mái tóc dài đen nhánh, đôi mắt tròn xoe và nụ cười rạng rỡ như ánh nắng ban mai.”

(2) Miêu tả cảnh vật: Miêu tả thiên nhiên, phong cảnh, không gian...

Ví dụ: “Mặt trời đỏ rực từ từ lặn xuống biển, nhuộm cả bầu trời một màu cam huyền ảo.”

(3) Miêu tả sự vật: Miêu tả hình dạng, kích thước, màu sắc, đặc điểm của đồ vật.

Ví dụ: “Chiếc váy màu xanh dương, nhẹ như mây, với những họa tiết hoa li ti vô cùng tinh tế.”

(4) Miêu tả hoạt động, trạng thái: Miêu tả dáng đi, cách cười, giọng nói, trạng thái của con người hay sự vật.

Ví dụ: “Chú mèo cuộn tròn bên cửa sổ, đôi mắt lim dim đầy vẻ lười biếng.”

Phương thức biểu đạt có cả trong các tác phẩm thơ và truyện.

Ví dụ 1: Phương thức biểu đạt trong thơ

"Sông dài, trời rộng, bến cô liêu,

Bèo dạt về đâu hàng nối hàng?

Mênh mông không một chuyến đò ngang,

Không cầu gợi chút niềm thân mật."

Huy Cận

* Phân tích phương thức miêu tả trong đoạn thơ:

- Miêu tả cảnh thiên nhiên: Dòng sông dài, bầu trời rộng, bến sông hoang vắng, những cánh bèo trôi vô định. Gợi cảm giác cô đơn, mênh mông: Không có đò, không có cầu, chỉ có dòng sông lạnh lẽo.

Ví dụ 2: Phương thức biểu đạt trong truyện

"Nhìn con chó, lão Hạc thở dài:

‘Này! Ông giáo ạ! Nó có biết gì đâu! Nó thấy tôi cho nó ăn, nó sung sướng vẫy đuôi. Nó đâu có ngờ tôi ăn ở với nó như thế là tôi lừa nó!’.

Lão Hạc cúi xuống, vuốt ve con chó. Con chó vẫn không biết gì, nó cứ làm nũng, vẫy vẫy cái đuôi, dụi dụi cái đầu vào tay lão."

Nam Cao

- Miêu tả ngoại hình, cử chỉ con chó: "vẫy đuôi", "dụi dụi cái đầu vào tay lão". → Gợi lên hình ảnh một con vật ngây thơ, đáng yêu.

- Miêu tả tâm trạng nhân vật: Lão Hạc "thở dài", "cúi xuống vuốt ve con chó". → Thể hiện sự đau xót, day dứt khi phải bán nó.

Lưu ý: Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo

Phương thức miêu tả là gì? Ví dụ về phương thức miêu tả là gì? 05 Nhiệm vụ của học sinh theo Luật Giáo dục? (Hình từ internet)

Ngoài phương thức miêu tả thì phương thức biểu đạt còn có những phương thức nào?

Theo khoản 1 Mục VIII Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định như sau:

VIII. GIẢI THÍCH VÀ HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH

1. Giải thích thuật ngữ

a) Một số thuật ngữ chuyên môn sử dụng trong chương trình

- Giao tiếp đa phương thức: hình thức giao tiếp sử dụng nhiều phương tiện khác nhau, không chỉ phương tiện ngôn ngữ mà cả phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ.

- Kiểu văn bản: các dạng văn bản dùng trong viết, được phân chia theo phương thức biểu đạt chính như văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghị luận,...

- Loại văn bản (type): các văn bản có cùng mục đích giao tiếp chủ yếu, bao gồm: văn bản văn học (bộc lộ, giãi bày tình cảm), văn bản nghị luận (thuyết phục), văn bản thông tin (thông báo, giao dịch,...).

- Loại văn học (genre): loại hình văn bản văn học, gồm: truyện, thơ, kịch, kí.

- Năng lực ngôn ngữ: khả năng sử dụng các phương tiện ngôn ngữ (ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp,...) để đọc, viết, nói và nghe.

- Năng lực văn học: một biểu hiện của năng lực thẩm mĩ, là khả năng nhận biết, phân tích, tái hiện và sáng tạo các yếu tố thẩm mĩ thông qua hoạt động tiếp nhận và tạo lập văn bản văn học.

...

Như vậy, ngoài phương thức miêu tả, thì phương thức biểu đạt còn có các phương thức như tự sự, biểu cảm, thuyết minh, nghị luận,...

05 Nhiệm vụ của học sinh theo Luật Giáo dục?

Theo Điều 82 Luật Giáo dục 2019 quy định 05 nhiệm vụ của người học là học sinh như sau:

- Học tập, rèn luyện theo chương trình, kế hoạch giáo dục, quy tắc ứng xử của cơ sở giáo dục.

- Tôn trọng nhà giáo, cán bộ và người lao động của cơ sở giáo dục; đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, rèn luyện; thực hiện nội quy, điều lệ, quy chế của cơ sở giáo dục; chấp hành quy định của pháp luật.

- Tham gia lao động và hoạt động xã hội, hoạt động bảo vệ môi trường phù hợp với lứa tuổi, sức khỏe và năng lực.

- Giữ gìn, bảo vệ tài sản của cơ sở giáo dục.

- Góp phần xây dựng, bảo vệ và phát huy truyền thống của cơ sở giáo dục.