Nắn bó bột gãy mâm chày là gì? Nắn bó bột gãy mâm chày được chỉ định trong những trường hợp như thế nào?

Nội dung chính

• Nắn bó bột gãy mâm chày là gì?
• Nắn bó bột gãy mâm chày chỉ định trong trường hợp nào?
• Nắn bó bột gãy mâm chày thì bước chuẩn bị sẽ thực hiện như thế nào?

Nắn bó bột gãy mâm chày là gì?

Nắn bó bột gãy mâm chày là một trong 62 Quy trình kỹ thuật Ngoại khoa, chuyên khoa Chấn thương chỉnh hình ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017.

Căn cứ theo quy định tại Mục I Quy trình kỹ thuật nắn bó bột gãy mâm chày ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017 như sau:

NẮN, BÓ BỘT GÃY MÂM CHÀY

I. ĐẠI CƯƠNG

- Gãy mâm chày là loại gãy xương trong khớp gối.

- Là phần xương xốp nên gãy mâm chày sẽ gây chảy máu nhiều, gây sưng nề, rối loạn dinh dưỡng, có thể kèm theo hội chứng khoang, tắc mạch.

- Mặt sau mâm chày là khoeo có chứa hệ thống thần kinh, mạch máu do vậy gãy mâm chày cần chú ý phát hiện các tổn thương mạch máu, thần kinh kèm theo.

...

Gãy mâm chày là loại gãy xương trong khớp gối. Là phần xương xốp nên gãy mâm chày sẽ gây chảy máu nhiều, gây sưng nề, rối loạn dinh dưỡng, có thể kèm theo hội chứng khoang, tắc mạch.

Mặt sau mâm chày là khoeo có chứa hệ thống thần kinh, mạch máu do vậy gãy mâm chày cần chú ý phát hiện các tổn thương mạch máu, thần kinh kèm theo.

Như vậy, nắn bó bột gãy mâm chày quy trình kỹ thuật nắn bó bột đối với những vị trí gãy như trên.

Nắn bó bột gãy mâm chày

Nắn bó bột gãy mâm chày chỉ định trong trường hợp nào?

Căn cứ theo quy định tại Mục II Quy trình kỹ thuật nắn bó bột gãy mâm chày ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017 như sau:

NẮN, BÓ BỘT GÃY MÂM CHÀY

...

II. CHỈ ĐỊNH

- Đối với tất cả các trường hợp gãy kín mâm chày di lệch ít và mới.

- Với những trường hợp gãy nhiều mảnh phức tạp, phẫu thuật khó khăn có thể điều trị bảo tồn.

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

- Gãy hở từ độ 2 trở lên.

- Gãy xương kèm theo tổn thương mạch máu, thần kinh, hội chứng khoang.

- Những trường hợp sưng nề nhiều, nhiều nốt phỏng do người bệnh đến muộn hoặc đắp lá.

...

Theo đó, nắn bó bột gãy mâm chày sẽ được chỉ định đối với tất cả các trường hợp gãy kín mâm chày di lệch ít và mới.

Với những trường hợp gãy nhiều mảnh phức tạp, phẫu thuật khó khăn có thể điều trị bảo tồn.

Nắn bó bột gãy mâm chày thì bước chuẩn bị sẽ thực hiện như thế nào?

Căn cứ theo quy định tại Mục IV Quy trình kỹ thuật nắn bó bột gãy mâm chày ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017 như sau:

NẮN, BÓ BỘT GÃY MÂM CHÀY

...

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện: 04 người

- Bác sỹ. 01

- Kỹ thuật viên: 03

2. Người bệnh:

- Sau tai nạn sinh hoạt, tai nạn lao động…..

- Có chẩn đoán gãy mâm chày và có chỉ định điều trị bảo tồn.

- Được giải thích kỹ mục đích của thủ thuật,quá trình tiến hành làm thủ thuật.

- Được vệ sinh sạch sẽ, và bộc chi bên bó bột.

- Với người bệnh gây mê cần nhịn ăn uống 6 giờ.

3. Phương tiện:

- Thuốc gây mê tĩnh mạch hoặc gây tê tại chỗ.

- Máy C-ARM.

- Bàn nắn chỉnh Pelvie.

- Bơm tiêm 20ml, kim lấy thuốc số 24, bông băng cồn gạc.

- Bột thạch cao: 10- 12 cuộn khổ 20cm (bột liền); 12- 14 cuộn khổ 20cm (bột tự cán).

- Bông lót: 2-4 cuộn khổ 20cm.

4. Thời gian thực hiện thủ thuật: 60- 80 phút.

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Tư thế:

Người bệnh nằm ngửa trên bàn chỉnh hình để được gây mê hoặc gây tê tại chỗ.

2. Vô cảm

- Gây mê tĩnh mạch

- Gây tê tại ổ gãy

3. Kỹ thuật:

- Sau gây mê, gây tê cho người bệnh nằm ngửa cố định cổ chân hai bên vào bàn nắn chỉnh.

- Kỹ thuật viên 1: Xoay tay kéo bàn chỉnh hình để kéo dài chi dọc theo trục 5- 7 phút.

- Kỹ thuật viên 2: Sát trùng rộng vùng khớp gối, đi găng vô khuẩn hút máu tụ trong khớp gối. Sau đó dùng hai bàn tay nắn chỉnh ép các mảnh gãy về vị trí giải phẫu.

- Kỹ thuật viên 3: Kiểm tra trên C- ARM và bó bột Đùi cẳng bàn chân.

...

Theo đó, trước khi nắn bó bột gãy mâm chày thì bước chuẩn bị gồm:

- Người thực hiện gồm 4 người bao gồm:

+ Bác sỹ. 01

+ Kỹ thuật viên: 03

- Về khía cạnh người bệnh thì phải:

+ Sau tai nạn sinh hoạt, tai nạn lao động…..

+ Có chẩn đoán gãy mâm chày và có chỉ định điều trị bảo tồn.

+ Được giải thích kỹ mục đích của thủ thuật,quá trình tiến hành làm thủ thuật.

+ Được vệ sinh sạch sẽ, và bộc chi bên bó bột.

+ Với người bệnh gây mê cần nhịn ăn uống 6 giờ.

- Sử dụng phương tiện:

+ Thuốc gây mê tĩnh mạch hoặc gây tê tại chỗ.

+ Máy C-ARM.

+ Bàn nắn chỉnh Pelvie.

+ Bơm tiêm 20ml, kim lấy thuốc số 24, bông băng cồn gạc.

+ Bột thạch cao: 10- 12 cuộn khổ 20cm (bột liền); 12- 14 cuộn khổ 20cm (bột tự cán).

+ Bông lót: 2-4 cuộn khổ 20cm.

- Thời gian thực hiện thủ thuật: 60- 80 phút.

Như vậy, thì nắn bó bột gãy mâm chày sẽ phải thực hiện đúng như trên để đảm bảo cho bệnh nhân được an toàn.