Năm 2023: Có bắt buộc doanh nghiệp phải tổ chức bộ máy kế toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc không?

Nội dung chính

• Tổ chức bộ máy kế toán được quy định như thế nào?
• Trách nhiệm tổ chức bộ máy kế toán và phân cấp hạch toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc thuộc về ai?
• Khi nào doanh nghiệp phải quyết định kế toán tại đơn vị hạch toán phụ thuộc có tổ chức bộ máy kế toán riêng?
• Có bắt buộc doanh nghiệp phải tổ chức bộ máy kế toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc không?

Tổ chức bộ máy kế toán được quy định như thế nào?

Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 20 Nghị định 174/2016/NĐ-CP quy định rằng:

Kế toán trưởng, phụ trách kế toán

1. Đơn vị kế toán phải bố trí kế toán trưởng trừ các đơn vị quy định tại khoản 2 Điều này. Trường hợp đơn vị chưa bổ nhiệm được ngay kế toán trưởng thì bố trí người phụ trách kế toán hoặc thuê dịch vụ làm kế toán trưởng theo quy định. Thời gian bố trí người phụ trách kế toán tối đa là 12 tháng, sau thời gian này đơn vị kế toán phải bố trí người làm kế toán trưởng.

Đồng thời, tại khoản 2 Điều 18 Nghị định số 174/2016/NĐ-CP quy định:

Tổ chức bộ máy kế toán

...

2. Việc tổ chức bộ máy kế toán tại các đơn vị kế toán do cơ quan có thẩm quyền thành lập đơn vị quyết định. Trường hợp tổ chức, đơn vị không có cơ quan có thẩm quyền thành lập thì do người đại diện theo pháp luật của đơn vị quyết định.

Việc tổ chức bộ máy và công tác kế toán của các đơn vị cấp dưới không phải là đơn vị kế toán hoặc đơn vị trực thuộc không phải là đơn vị kế toán do người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán quyết định. Các đơn vị trong lĩnh vực kế toán nhà nước không được bố trí kế toán trưởng, phụ trách kế toán ở các đơn vị không phải là đơn vị kế toán.

Báo cáo tài chính của đơn vị kế toán phải bao gồm thông tin tài chính của các đơn vị cấp dưới và đơn vị trực thuộc

Theo đó, việc tổ chức bộ máy kế toán tại các đơn vị kế toán do cơ quan có thẩm quyền thành lập đơn vị quyết định. Trường hợp tổ chức, đơn vị không có cơ quan có thẩm quyền thành lập thì do người đại diện theo pháp luật của đơn vị quyết định.

Việc tổ chức bộ máy và công tác kế toán của các đơn vị cấp dưới không phải là đơn vị kế toán hoặc đơn vị trực thuộc không phải là đơn vị kế toán do người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán quyết định. Các đơn vị trong lĩnh vực kế toán nhà nước không được bố trí kế toán trưởng, phụ trách kế toán ở các đơn vị không phải là đơn vị kế toán.

Năm 2023: Có bắt buộc doanh nghiệp phải tổ chức bộ máy kế toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc không? (Hình từ Internet)

Trách nhiệm tổ chức bộ máy kế toán và phân cấp hạch toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc thuộc về ai?

Tại khoản 1 Điều 8 Thông tư 200/2014/TT-BTC quy định về trách nhiệm tổ chức bộ máy kế toán và phân cấp hạch toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc thuộc cụ thể rằng:

Doanh nghiệp có trách nhiệm tổ chức bộ máy kế toán và phân cấp hạch toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc phù hợp với đặc điểm hoạt động, yêu cầu quản lý của mình và không trái với quy định của pháp luật.

Đồng thời, tại khoản 1 Điều 9 Thông tư 133/2016/TT-BTC quy định rằng:

Quyền và trách nhiệm của doanh nghiệp đối với việc tổ chức kế toán tại các đơn vị trực thuộc không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc (gọi tắt là đơn vị hạch toán phụ thuộc)

1. Doanh nghiệp có trách nhiệm tổ chức bộ máy kế toán và phân cấp hạch toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc phù hợp với đặc điểm hoạt động, yêu cầu quản lý của mình và không trái với quy định của pháp luật.

Theo đó, doanh nghiệp có trách nhiệm tổ chức bộ máy kế toán và phân cấp hạch toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc phù hợp với đặc điểm hoạt động, yêu cầu quản lý của mình và không trái với quy định của pháp luật.

Khi nào doanh nghiệp phải quyết định kế toán tại đơn vị hạch toán phụ thuộc có tổ chức bộ máy kế toán riêng?

Tại khoản Điều 8 Thông tư 200/2014/TT-BTC quy định doanh nghiệp quyết định việc kế toán tại đơn vị hạch toán phụ thuộc có tổ chức bộ máy kế toán riêng đối với:

- Việc ghi nhận khoản vốn kinh doanh được doanh nghiệp cấp: Doanh nghiệp quyết định đơn vị hạch toán phụ thuộc ghi nhận là nợ phải trả hoặc vốn chủ sở hữu;

- Đối với các giao dịch mua, bán, điều chuyển sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ nội bộ: Doanh thu, giá vốn chỉ được ghi nhận riêng tại từng đơn vị hạch toán phụ thuộc nếu sự luân chuyển sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ giữa các khâu trong nội bộ về bản chất tạo ra giá trị gia tăng trong sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ. Việc ghi nhận doanh thu từ các giao dịch nội bộ để trình bày trên Báo cáo tài chính của các đơn vị không phụ thuộc vào hình thức của chứng từ kế toán (hóa đơn hay chứng từ luân chuyển nội bộ);

- Việc phân cấp kế toán tại đơn vị hạch toán phụ thuộc: Tùy thuộc mô hình tổ chức kế toán tập trung hay phân tán, doanh nghiệp có thể giao đơn vị hạch toán phụ thuộc phản ánh đến lợi nhuận sau thuế chưa phân phối hoặc chỉ phản ánh đến doanh thu, chi phí.

Có bắt buộc doanh nghiệp phải tổ chức bộ máy kế toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc không?

Để giải đáp vướng mắc cho câu hỏi trên thì tại Công văn 8025/BTC-QLKT năm 2022 về bố trí kế toán trưởng, người phụ trách kế toán tại đơn vị hạch toán phụ thuộc do Bộ Tài chính ban hành hướng dẫn cụ thể như sau:

Căn cứ vào các quy định nêu trên, chi nhánh hạch toán phụ thuộc của doanh nghiệp không phải là đơn vị kế toán trong hoạt động kinh doanh nên pháp luật kế toán hiện hành không có yêu cầu bắt buộc doanh nghiệp phải tổ chức bộ máy kế toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc (ví dụ như chi nhánh hạch toán phụ thuộc).

Việc tổ chức bộ máy kế toán, bố trí kế toán trưởng, người phụ trách kế toán của đơn vị hạch toán phụ thuộc (ví dụ như chi nhánh hạch toán phụ thuộc của doanh nghiệp) do người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp quyết định căn cứ vào đặc điểm hoạt động, yêu cầu quản lý của đơn vị.

Trên đây là một số thông tin chúng tôi cung cấp gửi tới bạn.Trân trọng!