Khi tiến hành sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm, kỹ thuật trượt vạt kết mạc được thực hiện như thế nào?

Nội dung chính

• Sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm được chỉ định khi nào?
• Để sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm cần chuẩn bị những gì?
• Kỹ thuật trượt vạt kết mạc khi tiến hành sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm thực hiện như thế nào?

Sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm được chỉ định khi nào?

Căn cứ theo Mục II Quy trình kỹ thuật sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm Ban hành kèm theo Quyết định 3906/QĐ-BYT năm 2012 quy định như sau:

SỬA SẸO BỌNG SAU PHẪU THUẬT GLÔCÔM

I. ĐẠI CƯƠNG

Sẹo bọng hay bọng thấm là kết quả của phẫu thuật lỗ rò điều trị glôcôm. Sự hình thành sẹo bọng là điều kiện tiên quyết để bình ổn nhãn áp. Tuy nhiên theo thời gian một số sẹo bọng dần trở nên quá mỏng dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng sẹo bọng, rò vỡ sẹo bọng và viêm nội nhãn. Những trường hợp này cần phải can thiệp phẫu thuật sửa lại sẹo bọng hạn chế các biến chứng nguy hiểm trên.

II. CHỈ ĐỊNH

- Sẹo quá phát đơn thuần: sẹo có kích thước lớn, chờm lên giác mạc gây triệu chứng chủ quan khó chịu và thẩm mỹ xấu cho người bệnh.

- Sẹo quá phát dọa thủng: sẹo có kích thước lớn, kết mạc rất mỏng gần như thủng.

- Sẹo vỡ: kết mạc đã thủng, Seidel (+).

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

- Chống chỉ định tương đối: người bệnh có kèm theo các bệnh cấp tính tại mắt.

- Người bệnh có bệnh lý toàn thân không cho phép phẫu thuật.

Theo đó, sẹo bọng hay bọng thấm là kết quả của phẫu thuật lỗ rò điều trị glôcôm. Sự hình thành sẹo bọng là điều kiện tiên quyết để bình ổn nhãn áp. Tuy nhiên theo thời gian một số sẹo bọng dần trở nên quá mỏng dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng sẹo bọng, rò vỡ sẹo bọng và viêm nội nhãn. Những trường hợp này cần phải can thiệp phẫu thuật sửa lại sẹo bọng hạn chế các biến chứng nguy hiểm trên.

Sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm được chỉ định khi:

- Sẹo quá phát đơn thuần: sẹo có kích thước lớn, chờm lên giác mạc gây triệu chứng chủ quan khó chịu và thẩm mỹ xấu cho người bệnh.

- Sẹo quá phát dọa thủng: sẹo có kích thước lớn, kết mạc rất mỏng gần như thủng.

- Sẹo vỡ: kết mạc đã thủng, Seidel (+).

Khi tiến hành sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm, kỹ thuật trượt vạt kết mạc được thực hiện như thế nào?

Để sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm cần chuẩn bị những gì?

Căn cứ theo Mục IV Quy trình kỹ thuật sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm Ban hành kèm theo Quyết định 3906/QĐ-BYT năm 2012 quy định như sau:

SỬA SẸO BỌNG SAU PHẪU THUẬT GLÔCÔM

...

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện

Bác sĩ chuyên khoa Mắt được đào tạo.

2. Phương tiện

Sinh hiển vi phẫu thuật, bộ dụng cụ vi phẫu, mảnh củng mạc.

3. Người bệnh

- Giải thích cho người bệnh về tiên lượng, mục đích của phẫu thuật.

- Trước mổ: nhỏ thuốc kháng sinh.

4. Hồ sơ bệnh án

Theo quy định của Bộ Y tế.

Theo quy định trên, để sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm cần chuẩn bị như sau:

- Người thực hiện là bác sĩ chuyên khoa Mắt được đào tạo.

- Phương tiện là: Sinh hiển vi phẫu thuật, bộ dụng cụ vi phẫu, mảnh củng mạc.

- Người bệnh:

+ Giải thích cho người bệnh về tiên lượng, mục đích của phẫu thuật.

+ Trước mổ: nhỏ thuốc kháng sinh.

- Hồ sơ bệnh án cần chuẩn bị theo quy định của Bộ Y tế.

Kỹ thuật trượt vạt kết mạc khi tiến hành sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm thực hiện như thế nào?

Căn cứ theo tiết 3.1 tiểu mục 3 Mục V Quy trình kỹ thuật sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm Ban hành kèm theo Quyết định 3906/QĐ-BYT năm 2012 quy định như sau:

SỬA SẸO BỌNG SAU PHẪU THUẬT GLÔCÔM

...

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Kiểm tra hồ sơ

2. Kiểm tra người bệnh

3. Thực hiện kỹ thuật

Hai kỹ thuật chủ yếu được sử dụng là kỹ thuật trượt vạt kết mạc và kỹ thuật sửa sẹo bọng có ghép tổ chức.

3.1. Kỹ thuật trượt vạt kết mạc

- Chỉ định:

+ Bọng thấm có nắp củng mạc còn tốt chưa bị tiêu mỏng.

+ Bọng thấm không quá lớn.

+ Diện tích kết mạc lành còn đủ rộng.

- Các bước tiến hành:

+ Gây tê tại chỗ hoặc gây mê.

+ Phẫu tích kết mạc quanh sẹo xơ, cách sẹo khoảng 1mm, bóc tách kết mạc rộng về các phía, tránh làm tổn thương cơ trực.

+ Cắt bỏ sẹo xơ ra khỏi giác và kết mạc, bộc lộ nắp củng mạc.

+ Kiểm tra mức độ rò của thủy dịch bằng test Seidel. Nếu thấy thủy dịch rò quá nhiều hoặc thấy tiền phòng trở nên nông hơn một cách rõ rệt trong khi thực hiện các động tác phẫu thuật thì phải khâu lại nắp củng mạc bằng chỉ nilon 10/0.

+ Kéo trượt vạt kết mạc ra trước khâu đính vào củng mạc ở 2 phía của vùng rìa.

+ Tra thuốc mỡ kháng sinh và corticoid.

+ Băng mắt.

Theo đó, kỹ thuật trượt vạt kết mạc là một trong hai kỹ thuật chủ yếu được sử dụng để sửa sẹo bọng sau phẫu thuật glôcôm.

Chỉ định kỹ thuật trượt vạt kết mạc khi:

+ Bọng thấm có nắp củng mạc còn tốt chưa bị tiêu mỏng.

+ Bọng thấm không quá lớn.

+ Diện tích kết mạc lành còn đủ rộng.

- Các bước tiến hành kỹ thuật trượt vạt kết mạc như sau:

+ Gây tê tại chỗ hoặc gây mê.

+ Phẫu tích kết mạc quanh sẹo xơ, cách sẹo khoảng 1mm, bóc tách kết mạc rộng về các phía, tránh làm tổn thương cơ trực.

+ Cắt bỏ sẹo xơ ra khỏi giác và kết mạc, bộc lộ nắp củng mạc.

+ Kiểm tra mức độ rò của thủy dịch bằng test Seidel. Nếu thấy thủy dịch rò quá nhiều hoặc thấy tiền phòng trở nên nông hơn một cách rõ rệt trong khi thực hiện các động tác phẫu thuật thì phải khâu lại nắp củng mạc bằng chỉ nilon 10/0.

+ Kéo trượt vạt kết mạc ra trước khâu đính vào củng mạc ở 2 phía của vùng rìa.

+ Tra thuốc mỡ kháng sinh và corticoid.

+ Băng mắt.