Chuyến bay VFR đặc biệt là gì? Tổ lái thực hiện chuyến bay VFR theo chế độ bay VFR đặc biệt thì cần tuân thủ những quy định nào?

Nội dung chính

• Chuyến bay VFR đặc biệt là gì?
• Dịch vụ điều hành bay có được cung cấp cho chuyến bay VFR đặc biệt không?
• Tổ lái thực hiện chuyến bay VFR theo chế độ bay VFR đặc biệt thì cần tuân thủ những quy định nào?

Chuyến bay VFR đặc biệt là gì?

Theo khoản 19, 26, 69 Điều 3 Thông tư 19/2017/TT-BGTVT thì:

19. ATS (Air traffic services): Dịch vụ không lưu.

26. Cơ sở ATS: Cơ sở cung cấp ATS.

69. VFR (Visual flight rules): Quy tắc bay bằng mắt.

Chuyến bay VFR đặc biệt được giải thích tại khoản 17, 18, 19 Điều 4 Thông tư 19/2017/TT-BGTVT như sau:

17. Chuyến bay VFR là chuyến bay được thực hiện theo quy tắc bay VFR.

18. Chuyến bay VFR có kiểm soát là chuyến bay có kiểm soát được thực hiện theo quy tắc bay VFR.

19. Chuyến bay VFR đặc biệt là chuyến bay VFR có kiểm soát do cơ sở ATS cho phép hoạt động trong khu vực kiểm soát trong điều kiện khí tượng thấp hơn điều kiện bay bằng mắt.

Như vậy có thể hiểu, chuyến bay VFR đặc biệt là chuyến bay có kiểm soát được thực hiện theo quy tắc bay bắng mắt do cơ sở cung cấp dịch vụ không lưu cho phép hoạt động trong khu vực kiểm soát trong điều kiện khí tượng thấp hơn điều kiện bay bằng mắt.

Chuyến bay VFR đặc biệt (Hình từ Internet)

Dịch vụ điều hành bay có được cung cấp cho chuyến bay VFR đặc biệt không?

Dịch vụ điều hành bay được cung cấp cho các chuyến bay được quy định tại Điều 34 Thông tư 19/2017/TT-BGTVT như sau:

Dịch vụ điều hành bay

1. Dịch vụ điều hành bay được cung cấp cho:

a) Chuyến bay IFR trong vùng trời không lưu loại A, B, C, D và E;

b) Chuyến bay VFR trong vùng trời không lưu loại B, C và D;

c) Chuyến bay VFR đặc biệt;

d) Hoạt động bay tại sân bay.

2. Để đảm bảo việc cung cấp dịch vụ, cơ sở điều hành bay phải:

a) Được cung cấp tin tức về kế hoạch hoạt động của từng tàu bay hoặc những thay đổi về tin tức đó, tin tức hiện thời về quá trình thực hiện mỗi chuyến bay;

b) Dựa vào những tin tức nhận được, xác định vị trí tương đối giữa các tàu bay với nhau;

c) Cấp huấn lệnh, tin tức để ngăn ngừa va chạm giữa các tàu bay thuộc quyền kiểm soát của mình và điều hòa hoạt động bay;

d) Hiệp đồng với cơ sở điều hành bay khác để cấp huấn lệnh khi một tàu bay có thể va chạm với tàu bay khác đang chịu sự kiểm soát của cơ sở đó hoặc trước khi chuyển giao kiểm soát tàu bay cho cơ sở đó.

...

Theo đó, dịch vụ điều hành bay được cung cấp cho các chuyến bay nêu trên và trong đó có chuyến bay VFR đặc biệt.

Tổ lái thực hiện chuyến bay VFR theo chế độ bay VFR đặc biệt thì cần tuân thủ những quy định nào?

Theo Mục 7 Phần II Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 19/2017/TT-BGTVT như sau:

Điều kiện hoạt động bay VFR khi được cung cấp dịch vụ không lưu

Tổ lái thực hiện chuyến bay VFR phải tuân theo các quy định tại các Mục 13, 14, 15, 16, 17 Phần I của Phụ lục này khi:

a) Hoạt động trong vùng trời không lưu loại B, C và D;

b) Là một phần của hoạt động bay tại sân bay có kiểm soát;

c) Hoạt động theo chế độ bay VFR đặc biệt.

Theo đó, tổ lái thực hiện chuyến bay VFR theo chế độ bay VFR đặc biệt thì cần tuân thủ những quy định sau:

13. Thực hiện huấn lệnh kiểm soát không lưu

13.1. Tổ lái chỉ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chuyến bay có kiểm soát sau khi đã được cấp một huấn lệnh kiểm soát không lưu.

13.2. Trong trường hợp đề nghị cấp huấn lệnh kiểm soát không lưu kèm theo sự ưu tiên, tổ lái phải giải thích lý do nếu cơ sở ATS yêu cầu.

13.3. Huấn lệnh kiểm soát không lưu có thể được sửa đổi trong khi bay. Trước khi cất cánh, căn cứ vào nhiên liệu dự trữ và khả năng có thể phải hạ cánh xuống sân bay dự bị, tổ lái phải ghi vào kế hoạch bay không lưu đường bay đến sân bay dự bị để tạo điều kiện thuận lợi cho cơ sở ATS cấp một huấn lệnh kiểm soát không lưu sửa đổi cho tàu bay trong trường hợp cần thiết.

13.4. Tàu bay chỉ được lăn trên khu vực hoạt động tại sân bay khi được phép của đài kiểm soát tại sân bay và phải tuân theo các huấn lệnh và chỉ dẫn của cơ sở này.

14. Thực hiện kế hoạch bay không lưu

14.1. Ngoài các trường hợp nêu tại các Mục 14.3, 14.5 của Phần này, tổ lái phải thực hiện nghiêm theo kế hoạch bay không lưu hiện hành, trừ khi cơ sở ATS cho phép thay đổi hoặc khi tình huống khẩn nguy buộc phải có hành động kịp thời khác với kế hoạch bay không lưu, nhưng sau tình huống kết thúc, phải báo ngay cho cơ sở ATS liên quan biết.

...

15. Báo cáo vị trí

Trong môi trường cung cấp dịch vụ điều hành bay không có giám sát ATS, tổ lái thực hiện chuyến bay có kiểm soát phải báo cáo ngay cho cơ sở ATS về thời gian, độ cao và các tin tức cần thiết khác khi bay qua mỗi điểm báo cáo vị trí bắt buộc. Trường hợp môi trường có giám sát ATS, tổ lái báo cáo độ cao và tin tức khác nếu được yêu cầu. Tổ lái phải báo cáo vị trí khi bay qua các điểm báo cáo bổ sung khi được cơ sở ATS yêu cầu. Trường hợp không có điểm báo cáo vị trí, tổ lái phải báo cáo vị trí sau những khoảng thời gian nhất định do cơ sở ATS liên quan quy định. Tổ lái cung cấp tin tức cho cơ sở ATS qua đường truyền dữ liệu phải báo cáo khi được cơ sở này yêu cầu.

16. Kết thúc kiểm soát

Tổ lái thực hiện chuyến bay có kiểm soát phải báo cáo ngay cho cơ sở ATS liên quan biết việc tàu bay đã hạ cánh hoặc khi không còn chịu sự kiểm soát của cơ sở này nữa.

17. Quy định về liên lạc

17.1. Tổ lái thực hiện chuyến bay có kiểm soát phải liên tục canh nghe trên tần số vô tuyến thích hợp và phải thiết lập liên lạc vô tuyến hai chiều với cơ sở ATS có liên quan.

17.2. Nếu không liên lạc được như quy định tại Mục 17.1 của Phần này, tổ lái phải tuân theo phương thức mất liên lạc nêu tại Mục 17.3, 17.4 của Phần này. Tổ lái phải thiết lập liên lạc với cơ sở ATS liên quan bằng các phương tiện sẵn có trên tàu bay. Ngoài ra, khi hoạt động tại sân bay có kiểm soát, tổ lái phải quan sát các tín hiệu trực quan để thực hiện các hướng dẫn của cơ sở ATS.

...