Bà nội có thể lập di chúc để lại di sản thừa kế là mảnh đất có đứng tên mình cho cháu nội không? Quyền thừa kế của cháu nội đối với phần di sản bà nội để lại được phát sinh khi nào?

Tôi nuôi cháu nội từ nhỏ do cha mẹ ly hôn, muốn để lại tài sản cho thằng bé thiệt thòi này song các con tôi phản đối. Tôi có hai con trai một con gái. Hai đứa có cuộc sống sung túc riêng cậu cả lận đận đường tình duyên, vợ chồng chia tay từ lâu để lại con cho tôi nuôi. Nay, tôi muốn chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho đứa cháu nội thiệt thòi này nhưng con trai và con gái tôi phản đối với lý do đất đai của tổ tiên phải chia đều cho các con, sau đó mới tới cháu. Mảnh đất đứng tên tôi, chồng tôi mất đã 10 năm nay. Vậy tôi có nhất thiết phải được các con đồng ý mới có thể để lại đất cho cháu không? Các thủ tục tôi cần thực hiện là gì?

Có thể lập di chúc để lại di sản thừa kế cho bất kỳ ai hay không?

Theo quy định tại Điều 624 và Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định liên quan đến di chúc và quyền của người lập di chúc như sau:

"Điều 624. Di chúc
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết."
"Điều 626. Quyền của người lập di chúc
Người lập di chúc có quyền sau đây:
1. Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.
2. Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.
3. Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng.
4. Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.
5. Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản."

Theo đó, có thể thấy di chúc là sự thể hiện ý chí của bà khi bà muốn chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Ngoài ra, bà hoàn toàn có quyền tự định đoạt ai là người thừa kế và phân định phần di sản thừa kế cho từng người.

Cho nên, việc bà muốn để lại toàn bộ di sản thừa kế cho cháu nội của mình là hoàn toàn hợp lý và không bị pháp luật ngăn cấm.

Bà nội có thể lập di chúc để lại di sản thừa kế là mảnh đất có đứng tên mình cho cháu nội không?

Bà nội có thể lập di chúc để lại di sản thừa kế là mảnh đất có đứng tên mình cho cháu nội không?

Bà nội có thể lập di chúc để lại di sản thừa kế là mảnh đất có đứng tên mình cho cháu nội không? (Hình từ Internet)

Theo quy định tại Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, tài sản chung của vợ chồng được quy định như sau:

"Điều 33. Tài sản chung của vợ chồng
1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
2. Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.
3. Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung."

Pháp luật hiện hành quy định vợ chồng có quyền ngang nhau trong việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung. Như vậy, dù trong thời gian hôn nhân hay khi một bên đã qua đời thì mỗi bên cũng chỉ được định đoạt phần tài sản của họ (một phần hai) trong khối tài sản chung vợ chồng.

Do bà không nói rõ nguồn gốc thửa đất nên bài viết tạm chia ra thành một số trường hợp sau:

(1) Trường hợp thửa đất là tài sản chung của vợ chồng.

Trường hợp này, người vợ chỉ có thể định đoạt một phần hai (1/2) giá trị thửa đất. Một phần hai còn lại là di sản thừa kế của người chồng. Nếu chồng bà không để lại di chúc thì phần di sản này được chia đều cho hàng thừa kế thứ nhất của chồng bà gồm: cha, mẹ, vợ và con (con đẻ, con nuôi) (căn cứ theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015). Trường hợp này, nếu bà muốn để lại di sản thừa kế là toàn bộ mảnh đất cho cháu nội thì phải được sự đồng ý của các con bà (đồng ý đối với phần tài sản mà các con bà được thừa kế).

(2) Trường hợp thứ hai, thửa đất là tài sản chung của vợ chồng bà nhưng gia đình bà đã làm thủ tục khai nhận thừa kế và thống nhất để bà đứng tên duy nhất đối với thửa đất (cha, mẹ chồng và các con bà từ chối hưởng thừa kế của chồng bà để lại và nhường quyền thừa kế cho bà).

Trường hợp này thì bà có toàn quyền định đoạt thửa đất theo ý chí của bà, tức là bà được quyền để lại toàn bộ di sản thừa kế là mảnh đất nói trên cho cháu nội mà không phải hỏi ý kiến ai.

(3) Trường hợp thứ ba, thửa đất được bà tạo lập sau khi chồng mất.

Trường hợp này theo quy định tại Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 nói trên thì thửa đất này là tài sản riêng của bà. Do vậy, bà toàn quyền định đoạt theo ý chí của bà mà không cần phải có sự đồng ý của các con.

Quyền thừa kế của cháu nội đối với phần di sản bà nội để lại được phát sinh khi nào?

Theo quy định tại Điều 614 Bộ luật Dân sự 2015:

"Điều 614. Thời điểm phát sinh quyền và nghĩa vụ của người thừa kế
Kể từ thời điểm mở thừa kế, những người thừa kế có các quyền, nghĩa vụ tài sản do người chết để lại."

Theo đó, quyền về tài sản thừa kế của cháu nội đối với phần di sản bà nội để lại được phát sinh kể từ thời điểm mở thừa kế. Đồng thời, nghĩa vụ tài sản thừa kế cũng được phát sinh từ thời điểm này.

Thừa kế
Căn cứ pháp lý
MỚI NHẤT
Thư viện nhà đất
Căn cứ xác định diện thừa kế
Pháp luật
Những người nào vẫn được hưởng quyền thừa kế dù không có tên trong di chúc? Mức nhận thừa kế của người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc?
Pháp luật
Mẫu văn bản từ chối nhận tài sản thừa kế mới nhất năm 2024? Khi nào được từ chối nhận tài sản thừa kế?
Pháp luật
Khi nhận thừa kế quyền sử dụng đất mà người để lại thừa kế chưa trả nợ tiền sử dụng đất thì xử lý như thế nào?
Pháp luật
Vợ chồng đã chia tài sản chung mà một người chết thì người còn lại có phải là người thừa kế theo pháp luật phần di sản của người kia không?
Pháp luật
Con dâu có thuộc hàng thừa kế của bố mẹ chồng không? Những trường hợp nào được thừa kế theo pháp luật quy định?
Pháp luật
Cha mẹ chồng mất thì con dâu có được hưởng thừa kế không? Nếu có thì trong những trường hợp nào?
Pháp luật
Vợ không có tên trong di chúc của chồng thì có cách nào nhận thừa kế của chồng hay không? Mức thừa kế là bao nhiêu?
Pháp luật
Cha, mẹ chết không để lại di chúc, người con út lấy hết tài sản, nay người con thứ hai muốn kiện chia quyền thừa kế. Xin hỏi quy trình khởi kiện thế nào?
Pháp luật
Hai vợ chồng đều có cổ phần trong công ty. Nay người vợ đột ngột mất mà không kịp để lại di chúc, bây giờ người chồng phải làm sao để hưởng lại số cổ phần của vợ?
Pháp luật
Những người thừa kế có quyền bán phần di sản dùng vào việc thờ cúng hay không? Hiệu lực của di chúc có phải được tính từ thời điểm mà người lập di chúc chết hay không?
Đặt câu hỏi

Quý khách cần hỏi thêm thông tin về có thể đặt câu hỏi tại đây.

Đi đến trang Tìm kiếm nội dung Tư vấn pháp luật - Thừa kế
7,663 lượt xem
TÌM KIẾM LIÊN QUAN
Thừa kế

TÌM KIẾM VĂN BẢN
Xem toàn bộ văn bản về Thừa kế

Chủ quản: Công ty THƯ VIỆN PHÁP LUẬT. Giấy phép số: 27/GP-TTĐT, do Sở TTTT TP. HCM cấp ngày 09/05/2019.
Chịu trách nhiệm chính: Ông Bùi Tường Vũ - Số điện thoại liên hệ: 028 3930 3279
Địa chỉ: P.702A , Centre Point, 106 Nguyễn Văn Trỗi, P.8, Q. Phú Nhuận, TP. HCM;
Địa điểm Kinh Doanh: Số 17 Nguyễn Gia Thiều, P. Võ Thị Sáu, Q3, TP. HCM;
Chứng nhận bản quyền tác giả số 416/2021/QTG ngày 18/01/2021, cấp bởi Bộ Văn hoá - Thể thao - Du lịch
Thông báo
Bạn không có thông báo nào