Mâm cúng giao thừa có gì? Cúng giao thừa trong dịp Tết Nguyên Đán có phải là mê tín dị đoan không?

Nội dung chính

• Mâm cúng giao thừa có gì? Cúng giao thừa trong dịp Tết Nguyên Đán có phải là mê tín dị đoan không?
• Cúng Giao thừa vào ngày mấy Dương lịch? Lịch nghỉ Tết Âm lịch Ất Tỵ?
• Tết Âm lịch Ất Tỵ có phải là lễ lớn?

Mâm cúng giao thừa có gì? Cúng giao thừa trong dịp Tết Nguyên Đán có phải là mê tín dị đoan không?

Có thể tham khảo mâm cúng giao thừa dưới đây:

Mâm cúng giao thừa ngoài trời (hay còn gọi là lễ cúng trừ tịch) là nghi lễ quan trọng trong văn hóa truyền thống của người Việt, nhằm tiễn năm cũ và đón năm mới. Mâm cúng thường được chuẩn bị kỹ lưỡng với các lễ vật sau đây:

1. Hoa quả

Mâm ngũ quả: Bao gồm 5 loại quả với ý nghĩa cầu mong sự sung túc, đủ đầy. Tùy vùng miền, các loại quả có thể khác nhau, ví dụ:

Miền Bắc: Chuối, bưởi, cam, quất, phật thủ.

Miền Nam: Mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung (tượng trưng cho "Cầu Dừa Đủ Xài Sung").

2. Hương, đèn, nến

Nhang: Thể hiện lòng thành kính.

Nến hoặc đèn dầu: Để thắp sáng và tượng trưng cho sự ấm áp, xua tan bóng tối.

3. Lễ vật cúng

Gà luộc: Thường chọn gà trống, bày nguyên con, đầu hướng lên với tư thế đẹp (có thể ngậm bông hoa hồng hoặc lá chanh).

Xôi gấc: Tượng trưng cho sự may mắn và thịnh vượng.

Bánh chưng, bánh tét: Biểu tượng của truyền thống và sự sum vầy.

Rượu trắng: Để dâng lên thần linh.

Trầu cau: Thể hiện sự trang trọng.

Muối gạo: Tượng trưng cho sự ấm no và thịnh vượng.

4. Giấy tiền, vàng mã

Các loại tiền vàng, giấy cúng để hóa vàng sau khi cúng.

5. Mâm cơm mặn (nếu có)

Một số gia đình có thể chuẩn bị mâm cơm mặn với các món như:

Canh măng hoặc canh bóng.

Thịt đông, giò chả.

Các món ăn truyền thống khác theo vùng miền.

Lưu ý: Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo

Mâm cúng giao thừa có gì? Cúng giao thừa trong dịp Tết Nguyên Đán có phải là mê tín dị đoan không? (hình từ internet)

Cúng giao thừa trong dịp Tết Nguyên Đán có phải là mê tín dị đoan không?

Căn cứ tại khoản 1, 2 Điều 2 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016 thì:

- Tín ngưỡng là niềm tin của con người được thể hiện thông qua những lễ nghi gắn liền với phong tục, tập quán truyền thống để mang lại sự bình an về tinh thần cho cá nhân và cộng đồng.

- Hoạt động tín ngưỡng là hoạt động thờ cúng tổ tiên, các biểu tượng linh thiêng; tưởng niệm và tôn vinh người có công với đất nước, với cộng đồng; các lễ nghi dân gian tiêu biểu cho những giá trị lịch sử, văn hóa, đạo đức xã hội.

Căn cứ tại khoản 4 Điều 3 Thông tư 04/2009/TT-BVHTTDL như sau:

Quy định cấm trong hoạt động văn hoá và kinh doanh dịch vụ văn hoá công cộng

...

4. Hoạt động văn hoá và dịch vụ văn hoá có nội dung mê tín dị đoan quy định tại điểm b khoản 1 Điều 3 Quy chế là những hoạt động có nội dung làm mê hoặc người khác, trái với tự nhiên, gây tác động xấu về nhận thức, bao gồm: Cúng khấn trừ tà ma, chữa bệnh bằng phù phép, lên đồng phán truyền, xem bói, xin xăm, xóc thẻ, truyền bá sấm trạng, phù chú, cầu lợi cho mình gây hại cho người khác bằng cách yểm bùa, đốt đồ mã ở nơi công cộng và các hình thức mê tín dị đoan khác.

Bên cạnh đó, tại điểm b khoản 1 Điều 3 Quy chế hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng ban hành kèm theo Nghị định 103/2009/NĐ-CP như sau:

Quy định cấm trong hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng

Nghiêm cấm các hoạt động sau đây:

1. Các hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa có nội dung:

...

b) Kích động bạo lực, tuyên truyền chiến tranh xâm lược, gây hận thù giữa các dân tộc và nhân dân các nước; truyền bá tư tưởng, văn hóa phản động, lối sống dâm ô đồi trụy, các hành vi tội ác, tệ nạn xã hội, mê tín dị đoan, trái với thuần phong mỹ tục, gây hại cho sức khỏe và hủy hoại môi trường sinh thái;

…

Như vậy, Cúng giao thừa trong dịp Tết Nguyên Đán là một hoạt động tín ngưỡng thờ cúng dân gian để cầu mong sự may mắn, tài lộc và thịnh vượng trong công việc làm ăn, về tinh thần nên không gọi là mê tín dị đoan.

Tuy nhiên, nếu hoạt động cúng giao thừa trong dịp Tết Nguyên Đán 2025 với mục đích trục lợi, lợi dụng lòng tin của người dân, trái với tự nhiên, gây tác động xấu về nhận thức thì đó là hoạt động mê tín dị đoan.

Cúng Giao thừa vào ngày mấy Dương lịch? Lịch nghỉ Tết Âm lịch Ất Tỵ?

Hằng năm, lễ cúng Giao thừa sẽ diễn ra vào đêm 30 tháng Chạp hoặc 29 tháng Chạp (đối với tháng thiếu).

Theo đó, năm 2025, lễ cúng Giao thừa diễn ra vào đêm 29 tháng Chạp tức ngày 28/01/2025 dương lịch.

Lịch nghỉ Tết Âm lịch?

Căn cứ Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định về nghỉ lễ, tết như sau:

Nghỉ lễ, tết

1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:

a) Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);

b) Tết Âm lịch: 05 ngày;

c) Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);

d) Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);

đ) Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);

e) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).

2. Lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngoài các ngày nghỉ theo quy định tại khoản 1 Điều này còn được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền dân tộc và 01 ngày Quốc khánh của nước họ.

3. Hằng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế, Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ quy định tại điểm b và điểm đ khoản 1 Điều này.

Theo đó, người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương Tết Âm lịch: 05 ngày.

Tuy nhiên, nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết quy định trên thì người lao động được nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần vào ngày làm việc kế tiếp.

Như vậy, theo quy định lịch nghỉ Tết Âm lịch (Tết Nguyên đán) của người lao động sẽ có 5 ngày, nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết thì người lao động được nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần vào ngày làm việc kế tiếp.

Ngoài ra, hằng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ vào dịp Tết Nguyên đán.

Theo Thông báo 6150/TB-BLĐTBXH năm 2024 nêu rõ nhằm thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Công văn 8726/VPCP-KGVX ngày 26/11/2024 của Văn phòng Chính phủ về việc nghỉ tết Âm lịch và một số dịp nghỉ lễ trong năm 2025, Bộ LĐTBXH thông báo để các cơ quan hành chính, sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, doanh nghiệp và những người sử dụng lao động khác thực hiện lịch nghỉ tết Âm lịch, nghỉ lễ Quốc khánh, nghỉ lễ ngày Chiến thắng 30/4 và ngày Quốc tế lao động 01/5 năm 2025 như sau:

- Tết Âm lịch năm 2025: Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của các cơ quan hành chính, sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi tắt là công chức, viên chức) được nghỉ dịp tết Âm lịch năm 2025 từ thứ Bảy ngày 25/01/2025 Dương lịch (tức ngày 26 tháng Chạp năm Giáp Thìn) đến hết Chủ nhật ngày 02/02/2025 Dương lịch (tức ngày mùng 5 tháng Giêng năm Ất Tỵ). Đợt nghỉ này bao gồm 05 ngày nghỉ tết Âm lịch và 04 ngày nghỉ hằng tuần.

>>> Xem chi tiết tại: Lịch Nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 chính thức

Năm 2025, Tết Nguyên đán sẽ rơi vào những ngày Dương lịch sau đây:

- 28 Tết âm lịch: Thứ hai, ngày 27/01/2025 dương lịch

- 29 Tết âm lịch: Thứ ba, ngày 28/01/2025 dương lịch

- Mùng 1 Tết âm lịch: Thứ tư, ngày 29/01/2025 dương lịch

- Mùng 2 Tết âm lịch: Thứ năm, ngày 30/01/2025 dương lịch

- Mùng 3 Tết âm lịch: Thứ sáu, ngày 31/01/2025 dương lịch

- Mùng 4 Tết âm lịch: Thứ bảy, ngày 01/02/2025 dương lịch

- Mùng 5 Tết âm lịch: Chủ nhật, ngày 02/02/2025 dương lịch

Tết Âm lịch Ất Tỵ có phải là lễ lớn?

Các ngày lễ lớn được quy định tại Điều 4 Nghị định 145/2013/NĐ-CP cụ thể như sau:

Các ngày lễ lớn

Các ngày lễ lớn trong nước bao gồm:

1. Ngày Tết Nguyên đán (01 tháng Giêng Âm lịch).

2. Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (03-02-1930).

3. Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương (10-3 Âm lịch).

4. Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975).

5. Ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ (07-5-1954).

6. Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890).

7. Ngày Cách mạng Tháng Tám (19-8-1945) và Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02-9-1945).

Như vậy, Ngày Tết Nguyên đán (01 tháng Giêng Âm lịch) tức là Tết Âm lịch Ất Tỵ là ngày lễ lớn theo quy định