Hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng là gì? Phân biệt điều kiện giao dịch chung và hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng?

Nội dung chính

• Hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng là gì?
• Điều kiện giao dịch chung trong giao kết hợp đồng là gì?
• Phân biệt điều kiện giao dịch chung và hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng?
• Trường hợp nào phải đăng ký hợp đồng theo mẫu?

Hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng là gì?

Căn cứ theo quy định tại Điều 405 Bộ luật Dân sự 2015, quy định như sau:

Hợp đồng theo mẫu

1. Hợp đồng theo mẫu là hợp đồng gồm những điều khoản do một bên đưa ra theo mẫu để bên kia trả lời trong một thời gian hợp lý; nếu bên được đề nghị trả lời chấp nhận thì coi như chấp nhận toàn bộ nội dung hợp đồng theo mẫu mà bên đề nghị đã đưa ra.

Hợp đồng theo mẫu phải được công khai để bên được đề nghị biết hoặc phải biết về những nội dung của hợp đồng.

Trình tự, thể thức công khai hợp đồng theo mẫu thực hiện theo quy định của pháp luật.

2. Trường hợp hợp đồng theo mẫu có điều khoản không rõ ràng thì bên đưa ra hợp đồng theo mẫu phải chịu bất lợi khi giải thích điều khoản đó.

3. Trường hợp hợp đồng theo mẫu có điều khoản miễn trách nhiệm của bên đưa ra hợp đồng theo mẫu, tăng trách nhiệm hoặc loại bỏ quyền lợi chính đáng của bên kia thì điều khoản này không có hiệu lực, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Như vậy, hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng có thể hiểu là hợp đồng gồm những điều khoản do một bên đưa ra theo mẫu để bên kia trả lời trong một thời gian hợp lý và nếu bên được đề nghị trả lời chấp nhận thì coi như chấp nhận toàn bộ nội dung hợp đồng theo mẫu mà bên đề nghị đã đưa ra.

Hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng là gì? Phân biệt điều kiện giao dịch chung và hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng? (Hình từ internet)

Điều kiện giao dịch chung trong giao kết hợp đồng là gì?

Căn cứ theo quy định tại Điều 406 Bộ luật Dân sự 2015, quy định như sau:

Điều kiện giao dịch chung trong giao kết hợp đồng

1. Điều kiện giao dịch chung là những điều khoản ổn định do một bên công bố để áp dụng chung cho bên được đề nghị giao kết hợp đồng; nếu bên được đề nghị chấp nhận giao kết hợp đồng thì coi như chấp nhận các điều khoản này.

2. Điều kiện giao dịch chung chỉ có hiệu lực với bên xác lập giao dịch trong trường hợp điều kiện giao dịch này đã được công khai để bên xác lập giao dịch biết hoặc phải biết về điều kiện đó.

Trình tự, thể thức công khai điều kiện giao dịch chung thực hiện theo quy định của pháp luật.

3. Điều kiện giao dịch chung phải bảo đảm sự bình đẳng giữa các bên. Trường hợp điều kiện giao dịch chung có quy định về miễn trách nhiệm của bên đưa ra điều kiện giao dịch chung, tăng trách nhiệm hoặc loại bỏ quyền lợi chính đáng của bên kia thì quy định này không có hiệu lực, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Theo đó, điều kiện giao dịch chung trong giao kết hợp đồng có thể hiểu là những điều khoản ổn định do một bên công bố để áp dụng chung cho bên được đề nghị giao kết hợp đồng và nếu bên được đề nghị chấp nhận giao kết hợp đồng thì coi như chấp nhận các điều khoản này.

Phân biệt điều kiện giao dịch chung và hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng?

Có thể thấy điều kiện giao dịch chung và hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng đều là những nội dung do một bên soạn sẵn, đưa ra và sẽ trở thành nội dung của hợp đồng nếu được bên kia chấp nhận giúp cho việc giao kết hợp đồng trở nên thuận tiện và dễ dàng, tiết kiệm được thời gian, chi phí cho các bên khi tham gia giao kết hợp đồng.

Điều kiện giao dịch chung và hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng đều có tính ổn định và chuẩn hoá cao giúp cho việc tham gia giao kết hợp đồng của các bên được nhanh chóng và giảm thiểu những tranh chấp có thể xảy ra.

Mặc dù điều kiện giao dịch chung và hợp đồng theo mẫu trong giao kết hợp đồng tương đói giống nhau ở mục đích sử dụng, tuy nhiên giữa hai khái niệm có sự khác nhau như sau:

- Điều kiện giao dịch chung thể hiện dưới dạng quy tắc, quy định thể hiện ý chí đơn phương của bên đề nghị thống nhất, không thay đổi và đã được soạn sẵn các điều khoản.

- Hợp đồng theo mẫu mang bản chất hợp đồng nói chung là sự thỏa thuận giữa các bên. Hợp đồng theo mẫu có những đặc điểm thể hiện rõ rệt nhất qua ý chí của hai bên vẫn được thể hiện qua hợp đồng, ý chí chung được thể hiện thông qua việc cả hai bên cùng mong muốn tham gia vào quan hệ hợp đồng và đã chấp nhận giao kết hợp đồng.

Tuy nhiên, ý chí của bên được đề nghị chỉ thể hiện ở sự quyết định tham gia hay không tham gia giao kết hợp đồng. Sự thỏa thuận trong giao dịch chỉ mang tính chất hình thức.

Trường hợp nào phải đăng ký hợp đồng theo mẫu?

Căn cứ Danh mục hàng hóa, dịch vụ thiết yếu phải đăng ký hợp đồng theo mẫu ban hành kèm theo Quyết định 02/2012/QĐ-TTg được sửa đổi, bổ sung bởi Quyết định 35/2015/QĐ-TTg thì các hàng hóa, dịch vụ phải đăng ký hợp đồng theo mẫu gồm có như sau:

- Cung cấp điện sinh hoạt;

- Cung cấp nước sinh hoạt;

- Truyền hình trả tiền;

- Dịch vụ điện thoại cố định mặt đất;

- Dịch vụ thông tin di động mặt đất (hình thức thanh toán: trả sau);

- Dịch vụ thông tin di động mặt đất (hình thức thanh toán: trả trước);

- Dịch vụ truy nhập internet;

- Vận chuyển hành khách đường hàng không;

- Vận chuyển hành khách đường sắt;

- Mua bán căn hộ chung cư, các dịch vụ sinh hoạt do đơn vị quản lý khu chung cư cung cấp.

- Bảo hiểm nhân thọ.