Hạt vi nhựa là gì? Tác hại của hạt vi nhựa? Hạt vi nhựa có ở đâu? Khi nào dừng sản xuất sản phẩm hàng hóa chứa vi nhựa?

Nội dung chính

• Hạt vi nhựa là gì? Tác hại của hạt vi nhựa?
• Hạt vi nhựa có ở đâu? Khi nào dừng sản xuất, nhập khẩu sản phẩm hàng hóa chứa vi nhựa?
• Nguyên tắc bảo vệ môi trường là gì?

Hạt vi nhựa là gì? Tác hại của hạt vi nhựa?

Hạt vi nhựa (microplastic) là những mảnh nhựa cực nhỏ, có kích thước dưới 5mm. Chúng có thể có nguồn gốc từ nhiều loại nhựa khác nhau như polyethylene (PE), polypropylene (PP), polystyrene (PS), ...

Ngoài ra, theo khoản 13 Điều 3 Nghị định 08/2022/NĐ-CP quy định về vi nhựa trong sản phẩm, hàng hóa là các hạt nhựa rắn, không tan trong nước có đường kính nhỏ hơn 05 mm với thành phần chính là polyme tổng hợp hoặc bán tổng hợp, được phối trộn có chủ đích trong các sản phẩm, hàng hóa bao gồm: kem đánh răng, bột giặt, xà phòng, mỹ phẩm, dầu gội đầu, sữa tắm, sữa rửa mặt và các sản phẩm tẩy da khác.

Tác hại của hạt vi nhựa?

(1) Ô nhiễm đại dương và sinh vật biển: Vi nhựa trôi nổi trong nước biển, sông hồ và bị sinh vật biển như cá, tôm, sò, rùa, chim biển nuốt phải. Tích tụ trong cơ thể sinh vật, làm ảnh hưởng đến sức khỏe và chuỗi thức ăn.

(2) Gây ô nhiễm đất và nước ngầm: Vi nhựa trong phân bón, rác thải nhựa phân rã, lốp xe bị mài mòn có thể xâm nhập vào đất, ảnh hưởng đến vi sinh vật và cây trồng. Khi vào nước ngầm, chúng khó phân hủy, gây ô nhiễm nguồn nước.

(3) Ô nhiễm không khí: Các hạt nhựa siêu nhỏ bay trong không khí do sự mài mòn của lốp xe, vải sợi tổng hợp hoặc do đốt rác nhựa. Con người có thể hít phải vi nhựa, ảnh hưởng đến hệ hô hấp.

(4) Xâm nhập vào cơ thể qua thực phẩm và nước uống. Vi nhựa đã được tìm thấy trong muối biển, hải sản, nước uống đóng chai và thậm chí trong rau quả. Khi ăn thực phẩm nhiễm vi nhựa, chúng có thể tích tụ trong hệ tiêu hóa và cơ thể.

(5) Gây tổn thương hệ hô hấp. Hít phải hạt vi nhựa có thể gây viêm phổi, ảnh hưởng đến chức năng hô hấp, đặc biệt là ở người già và trẻ nhỏ.

(6) Ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và nội tiết.

Lưu ý: Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo

Hạt vi nhựa có ở đâu? Khi nào dừng sản xuất, nhập khẩu sản phẩm hàng hóa chứa vi nhựa?

Hạt vi nhựa có thể có ở những nơi phổ biến sau:

- Trong môi trường tự nhiên

+ Nước biển, sông hồ

+ Đất và môi trường nông nghiệp.

+ Không khí

- Trong thực phẩm và nước uống

+ Thực phẩm bị nhiễm vi nhựa

++ Hải sản: Cá, tôm, sò, hàu thường chứa vi nhựa do chúng ăn phải trong môi trường nước ô nhiễm.

++ Muối biển: Các nghiên cứu cho thấy muối biển có chứa vi nhựa do quá trình khai thác từ nước biển.

++ Rau quả: Một số nghiên cứu chỉ ra vi nhựa có thể xâm nhập vào thực vật thông qua rễ cây.

+ Nước uống

- Trong đồ dùng hàng ngày

+ Quần áo sợi tổng hợp

+ Lốp xe

- Sản phẩm nhựa hàng ngày

Mỹ phẩm chứa hạt vi nhựa (kem tẩy tế bào chết, kem đánh răng cũ, xà phòng…).

Đồ nhựa dùng một lần như túi nilon, chai nhựa phân hủy thành vi nhựa theo thời gian.

Lưu ý: Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo

Hạt vi nhựa là gì? Tác hại của hạt vi nhựa? Hạt vi nhựa có ở đâu? Khi nào dừng sản xuất sản phẩm hàng hóa chứa vi nhựa? (hình từ internet)

Theo Điều 64 Nghị định 08/2022/NĐ-CP quy định như sau:

Lộ trình hạn chế sản xuất, nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa

...

3. Giảm dần việc sản xuất và nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa. Sau ngày 31 tháng 12 năm 2030, dừng sản xuất, nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần (trừ sản phẩm được chứng nhận nhãn sinh thái Việt Nam), bao bì nhựa khó phân hủy sinh học (gồm túi ni lông khó phân hủy sinh học, hộp nhựa xốp đóng gói, chứa đựng thực phẩm) và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa, trừ trường hợp sản xuất để xuất khẩu và trường hợp sản xuất, nhập khẩu bao bì nhựa khó phân hủy sinh học để đóng gói sản phẩm, hàng hóa bán ra thị trường.

...

Như vậy, sau ngày 31 tháng 12 năm 2030, dừng sản xuất, nhập khẩu sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa, trừ trường hợp sản xuất để xuất khẩu và trường hợp sản xuất, nhập khẩu bao bì nhựa khó phân hủy sinh học để đóng gói sản phẩm, hàng hóa bán ra thị trường.

Nguyên tắc bảo vệ môi trường là gì?

Theo Điều 4 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định về nguyên tắc bảo vệ môi trường như sau:

- Bảo vệ môi trường là quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của mọi cơ quan, tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình và cá nhân.

- Bảo vệ môi trường là điều kiện, nền tảng, yếu tố trung tâm, tiên quyết cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Hoạt động bảo vệ môi trường phải gắn kết với phát triển kinh tế, quản lý tài nguyên và được xem xét, đánh giá trong quá trình thực hiện các hoạt động phát triển.

- Bảo vệ môi trường gắn kết hài hòa với an sinh xã hội, quyền trẻ em, bình đẳng giới, bảo đảm quyền mọi người được sống trong môi trường trong lành.

- Hoạt động bảo vệ môi trường phải được tiến hành thường xuyên, công khai, minh bạch; ưu tiên dự báo, phòng ngừa ô nhiễm, sự cố, suy thoái môi trường, quản lý rủi ro về môi trường, giảm thiểu phát sinh chất thải, tăng cường tái sử dụng, tái chế chất thải để khai thác giá trị tài nguyên của chất thải.

- Bảo vệ môi trường phải phù hợp với quy luật, đặc điểm tự nhiên, văn hóa, lịch sử, cơ chế thị trường, trình độ phát triển kinh tế - xã hội; thúc đẩy phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

- Cơ quan, tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình và cá nhân được hưởng lợi từ môi trường có nghĩa vụ đóng góp tài chính cho hoạt động bảo vệ môi trường; gây ô nhiễm, sự cố và suy thoái môi trường phải chi trả, bồi thường thiệt hại, khắc phục, xử lý và chịu trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật.

- Hoạt động bảo vệ môi trường bảo đảm không gây phương hại chủ quyền, an ninh và lợi ích quốc gia, gắn liền với bảo vệ môi trường khu vực và toàn cầu.