Doanh nghiệp nhà nước có bắt buộc thành lập Ban thanh tra nhân dân hay không? Ban thanh tra nhân dân có bao nhiêu thành viên?

Nội dung chính

• Doanh nghiệp nhà nước có bắt buộc thành lập Ban thanh tra nhân dân hay không?
• Ban thanh tra nhân dân trong doanh nghiệp nhà nước có bao nhiêu thành viên?
• Bầu thành viên Ban thanh tra nhân dân trong doanh nghiệp nhà nước thế nào?

Doanh nghiệp nhà nước có bắt buộc thành lập Ban thanh tra nhân dân hay không?

Căn cứ theo khoản 11 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định doanh nghiệp nhà nước bao gồm các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ.

Bên cạnh đó tại Điều 22 Nghị định 159/2016/NĐ-CP, có quy định như sau:

Tổ chức Ban thanh tra nhân dân

1. Tổ chức Ban thanh tra nhân dân ở cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước được thực hiện theo quy định tại Điều 72 Luật thanh tra.

2. Ban thanh tra nhân dân có Trưởng ban và các thành viên. Ban thanh tra nhân dân có từ 5 thành viên trở lên được bầu 1 Phó trưởng Ban.

Trưởng ban chịu trách nhiệm chung về hoạt động của Ban thanh tra nhân dân. Phó trưởng ban có trách nhiệm giúp Trưởng ban thực hiện nhiệm vụ. Các thành viên khác của Ban thanh tra nhân dân thực hiện nhiệm vụ theo sự phân công của Trưởng ban.

3. Nhiệm kỳ của Ban thanh tra nhân dân ở cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước là hai năm.

4. Ban thanh tra nhân dân ở cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập do Hội nghị cán bộ, công chức, viên chức hoặc Hội nghị đại biểu cán bộ, công chức, viên chức bầu ra. Ban thanh tra nhân dân ở doanh nghiệp nhà nước do Hội nghị người lao động bầu ra.

5. Ban thanh tra nhân dân được thành lập ở cơ quan nhà nước từ trung ương đến xã, phường, thị trấn, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước có tổ chức công đoàn cơ sở.

Theo đó thì doanh nghiệp nhà nước có tổ chức công đoàn cơ sở phải thành lập Ban thanh tra nhân dân.

Do đó, trong trường hợp của công ty có 51% vốn điều lệ do nhà nước nắm giữ, có tổ chức công đoàn cơ sở thì phải thành lập Ban thanh tra nhân dân.

Ban thanh tra nhân dân của doanh nghiệp nhà nước sẽ do Hội nghị người lao động bầu ra.

Doanh nghiệp nhà nước có bắt buộc thành lập Ban thanh tra nhân dân hay không? (Hình từ Internet)

Ban thanh tra nhân dân trong doanh nghiệp nhà nước có bao nhiêu thành viên?

Tại Điều 23 Nghị định 159/2016/NĐ-CP có quy định về số lượng của Ban thanh tra nhân dân như sau:

Số lượng thành viên Ban thanh tra nhân dân

Ban thanh tra nhân dân ở cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước có 3 hoặc 5 hoặc 7 hoặc 9 thành viên. Căn cứ vào số lượng cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, Ban chấp hành công đoàn cơ sở dự kiến số lượng thành viên Ban thanh tra nhân dân và do Hội nghị cán bộ, công chức, viên chức hoặc Hội nghị đại biểu cán bộ, công chức, viên chức hoặc Hội nghị người lao động quyết định.

Trường hợp cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước có tính đặc thù hoặc hoạt động sản xuất, kinh doanh phân tán thì Ban chấp hành công đoàn cơ sở quyết định số lượng thành viên Ban thanh tra nhân dân phù hợp, đảm bảo hoạt động có hiệu quả.

Theo quy định trên thì Ban thanh tra nhân dân ở doanh nghiệp nhà nước có 3 hoặc 5 hoặc 7 hoặc 9 thành viên.

Căn cứ vào số lượng người lao động của doanh nghiệp, Ban chấp hành công đoàn cơ sở dự kiến số lượng thành viên Ban thanh tra nhân dân và do Hội nghị người lao động quyết định.

Trường hợp doanh nghiệp nhà nước có tính đặc thù hoặc hoạt động sản xuất, kinh doanh phân tán thì Ban chấp hành công đoàn cơ sở quyết định số lượng thành viên Ban thanh tra nhân dân phù hợp, đảm bảo hoạt động có hiệu quả.

Bầu thành viên Ban thanh tra nhân dân trong doanh nghiệp nhà nước thế nào?

Tại Điều 24 Nghị định 159/2016/NĐ-CP hướng dẫn bầu thành viên Ban thanh tra nhân dân như sau:

Bầu thành viên Ban thanh tra nhân dân

1. Căn cứ vào tiêu chuẩn, số lượng thành viên Ban thanh tra nhân dân ở cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước, Ban chấp hành công đoàn cơ sở giới thiệu danh sách những người ứng cử, danh sách người được đề cử do cán bộ, công nhân, viên chức, người lao động giới thiệu để tổ chức bầu Ban thanh tra nhân dân.

2. Hội nghị cán bộ, công chức, viên chức hoặc Hội nghị đại biểu cán bộ, công chức, viên chức hoặc Hội nghị người lao động bầu thành viên Ban thanh tra nhân dân phải đảm bảo có mặt trên 50% số đại biểu được triệu tập; việc bầu thành viên Ban thanh tra nhân dân được Hội nghị tiến hành bằng hình thức bỏ phiếu kín, Người được trúng cử làm thành viên Ban thanh tra nhân dân phải có trên 50% số đại biểu tham dự Hội nghị tín nhiệm và được lựa chọn theo thứ tự số phiếu tín nhiệm từ cao xuống thấp.

Như vậy căn cứ vào tiêu chuẩn, số lượng thành viên Ban thanh tra nhân dân ở doanh nghiệp nhà nước, Ban chấp hành công đoàn cơ sở giới thiệu danh sách những người ứng cử, danh sách người được đề cử do người lao động giới thiệu để tổ chức bầu Ban thanh tra nhân dân.

Hội nghi người lao động bầu thành viên Ban thanh tra nhân dân phải đảm bảo có mặt trên 50% số đại biểu được triệu tập.

Việc bầu thành viên Ban thanh tra nhân dân được Hội nghị tiến hành bằng hình thức bỏ phiếu kín, Người được trúng cử làm thành viên Ban thanh tra nhân dân phải có trên 50% số đại biểu tham dự Hội nghị tín nhiệm và được lựa chọn theo thứ tự số phiếu tín nhiệm từ cao xuống thấp.