Bị can trong một vụ án phạm tội ít nghiêm trọng thì có phải tạm giam hay không? Nếu có thì ai ra quyết định?

Nội dung chính

• Bị can trong một vụ án phạm tội ít nghiêm trọng thì có phải tạm giam hay không?
• Những người có quyền ra lệnh tạm giam bị can phạm tội ít nghiêm trọng gồm những ai?
• Trong thời gian tạm giam nếu tài sản của bị can không có người bảo quản thì phải giải quyết như thế nào?

Bị can trong một vụ án phạm tội ít nghiêm trọng thì có phải tạm giam hay không?

Căn cứ Điều 119 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về việc tạm giam bị can như sau:

"Điều 119. Tạm giam

1. Tạm giam có thể áp dụng đối với bị can, bị cáo về tội đặc biệt nghiêm trọng, tội rất nghiêm trọng.

2. Tạm giam có thể áp dụng đối với bị can, bị cáo về tội nghiêm trọng, tội ít nghiêm trọng mà Bộ luật hình sự quy định hình phạt tù trên 02 năm khi có căn cứ xác định người đó thuộc một trong các trường hợp:

a) Đã bị áp dụng biện pháp ngăn chặn khác nhưng vi phạm;

b) Không có nơi cư trú rõ ràng hoặc không xác định được lý lịch của bị can;

c) Bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã hoặc có dấu hiệu bỏ trốn;

d) Tiếp tục phạm tội hoặc có dấu hiệu tiếp tục phạm tội;

đ) Có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm và người thân thích của những người này.

3. Tạm giam có thể áp dụng đối với bị can, bị cáo về tội ít nghiêm trọng mà Bộ luật hình sự quy định hình phạt tù đến 02 năm nếu họ tiếp tục phạm tội hoặc bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã.

..."

Căn cứ theo quy định trên thì bị can phạm tội ít nghiêm trọng mà Bộ luật hình sự quy định hình phạt tù trên 02 năm cũng sẽ bị tạm giam nếu thuộc các trường hợp được nêu tại khoản 2 Điều 119 Bộ luật tố tụng hình sự nêu trên.

Trường hợp bị can phạm tội ít nghiêm trọng tiếp tục phạm tội hoặc bỏ trốn thì bị cũng sẽ bị tạm giam khi bị bắt.

Bị can trong một vụ án phạm tội ít nghiêm trọng thì có phải tạm giam hay không? Nếu có thì ai ra quyết định?

Những người có quyền ra lệnh tạm giam bị can phạm tội ít nghiêm trọng gồm những ai?

Căn cứ khoản 5 Điều 119 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về người có thẩm quyền ra quyết định tạm giam bị can như sau:

"Điều 119. Tạm giam

...

5. Những người có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều 113 của Bộ luật này có quyền ra lệnh, quyết định tạm giam. Lệnh tạm giam của những người được quy định tại điểm a khoản 1 Điều 113 của Bộ luật này phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành. Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được lệnh tạm giam, đề nghị xét phê chuẩn và hồ sơ liên quan đến việc tạm giam, Viện kiểm sát phải ra quyết định phê chuẩn hoặc quyết định không phê chuẩn. Viện kiểm sát phải hoàn trả hồ sơ cho Cơ quan điều tra ngay sau khi kết thúc việc xét phê chuẩn.

..."

Dẫn chiếu khoản 1 Điều 113 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định như sau:

"Điều 113. Bắt bị can, bị cáo để tạm giam

1. Những người sau đây có quyền ra lệnh, quyết định bắt bị can, bị cáo để tạm giam:

a) Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra các cấp. Trường hợp này, lệnh bắt phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành;

b) Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân và Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự các cấp;

c) Chánh án, Phó Chánh án Tòa án nhân dân và Chánh án, Phó Chánh án Tòa án quân sự các cấp; Hội đồng xét xử.

..."

Theo đó, những người có quyền ra quyết định tạm giam bị can gồm:

- Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra các cấp (phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành).

- Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân và Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự các cấp;

- Chánh án, Phó Chánh án Tòa án nhân dân và Chánh án, Phó Chánh án Tòa án quân sự các cấp; Hội đồng xét xử.

Trong thời gian tạm giam nếu tài sản của bị can không có người bảo quản thì phải giải quyết như thế nào?

Căn cứ Điều 120 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy đinh về việc quản quản đối với bị can đang được tạm giam như sau:

"Điều 120. Việc chăm nom người thân thích và bảo quản tài sản của người bị tạm giữ, tạm giam

1. Trường hợp người bị tạm giữ, tạm giam có người thân thích là người tàn tật, già yếu, có nhược điểm về tâm thần mà không có người chăm sóc thì cơ quan ra quyết định tạm giữ, lệnh hoặc quyết định tạm giam giao người đó cho người thân thích khác chăm nom; trường hợp không có người thân thích thì cơ quan ra quyết định tạm giữ, lệnh hoặc quyết định tạm giam giao những người đó cho chính quyền xã, phường, thị trấn nơi họ cư trú chăm nom. Việc chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em là con của người bị tạm giữ, tạm giam thực hiện theo quy định của Luật thi hành tạm giữ, tạm giam.

2. Trường hợp người bị tạm giữ, tạm giam có nhà ở hoặc tài sản khác mà không có người bảo quản thì cơ quan ra quyết định tạm giữ, lệnh hoặc quyết định tạm giam phải áp dụng những biện pháp bảo quản.

3. Cơ quan ra quyết định tạm giữ, lệnh hoặc quyết định tạm giam thông báo cho người bị tạm giữ, tạm giam biết việc chăm nom, chăm sóc người thân thích và bảo quản tài sản của họ. Việc thông báo được lập văn bản và đưa vào hồ sơ vụ án."

Theo đó, trong thời gian tạm giam bị can nếu tài sản của bị can không có người bảo quản thì cơ quan có thẩm quyền phải ra quyết định tạm giữ, lệnh hoặc quyết định tạm giam phải áp dụng những biện pháp bảo quản.

Việc bảo quản tài sản của bị can phải được thực hiện thông báo cho bị can biết.