Khi nào nội quy lao động có hiệu lực?

Nội dung chính

• Khi nào nội quy lao động có hiệu lực?
• Sử dụng nội quy lao động chưa có hiệu lực sẽ bị phạt bao nhiêu tiền?
• Công ty có bắt buộc phải ban hành nội quy lao động bằng văn bản hay không?

Khi nào nội quy lao động có hiệu lực?

Theo quy định tại Điều 121 Bộ luật Lao động 2019 như sau:

Hiệu lực của nội quy lao động

Nội quy lao động có hiệu lực sau 15 ngày kể từ ngày cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định tại Điều 119 của Bộ luật này nhận được đầy đủ hồ sơ đăng ký nội quy lao động.

Trường hợp người sử dụng lao động sử dụng dưới 10 người lao động ban hành nội quy lao động bằng văn bản thì hiệu lực do người sử dụng lao động quyết định trong nội quy lao động.

Như vậy, nội quy lao động sẽ có hiệu lực sau 15 ngày kể từ ngày cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhận được đầy đủ hồ sơ đăng ký nội quy lao động.

Hiệu lực của nội quy lao động trong trường hợp sử dụng dưới 10 người lao động sẽ do người sử dụng lao động tự quyết định.

Trước đó Điều 122 Bộ luật Lao động 2012 (có hiệu lực từ 01/02/2013 đến 01/01/2021) quy định như sau:

Hiệu lực của nội quy lao động

Nội quy lao động có hiệu lực sau thời hạn 15 ngày, kể từ ngày cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp tỉnh nhận được hồ sơ đăng ký nội quy lao động, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 120 của Bộ luật này.

Như vậy, Bộ luật Lao động 2019 đã bỏ quy định trừ trường hợp tại khoản 3 Điều 120 Bộ luật Lao động 2012 quy định về trường hợp nội quy lao động có quy định trái với pháp luật phải sửa đổi, bổ sung và đăng ký lại.

Có thể thấy, quy định như vậy không làm ảnh hưởng đến tính hợp pháp của nội quy lao động do việc rà soát nội dung của nội quy lao động, thông báo, hướng dẫn sửa đổi, bổ sung và đăng ký lại sẽ được cơ quan có thẩm quyền tiến hành trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ đăng ký (tại khoản 3 Điều 119 Bộ luật Lao động 2019).

Bên cạnh đó, Bộ luật Lao động 2019 cũng chính thức ghi nhận, hiệu lực nội quy lao động bằng văn bản của doanh nghiệp sử dụng dưới 10 lao động sẽ do người sử dụng lao động tự quyết định trong nội quy.

Nội dung này chưa được quy định tại Bộ luật Lao động 2012 mà chỉ được nêu tại khoản 4 Điều 10 Thông tư 47/2015/TT-BLĐTBXH (có hiệu lực từ 01/01/2016 đến 01/01/2021).

Khi nào nội quy lao động có hiệu lực?

Sử dụng nội quy lao động chưa có hiệu lực sẽ bị phạt bao nhiêu tiền?

Tại điểm d khoản 2 Điều 19 Nghị định 12/2022/NĐ-CP có quy định như sau:

Vi phạm quy định về kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất

...

2. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Không có nội quy lao động bằng văn bản khi sử dụng từ 10 lao động trở lên;

b) Không đăng ký nội quy lao động theo quy định của pháp luật;

c) Không tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở trước khi ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung nội quy lao động;

d) Sử dụng nội quy lao động chưa có hiệu lực hoặc đã hết hiệu lực;

đ) Xử lý kỷ luật lao động, bồi thường thiệt hại không đúng trình tự; thủ tục; thời hiệu theo quy định của pháp luật;

e) Tạm đình chỉ công việc quá thời hạn theo quy định của pháp luật;

g) Trước khi đình chỉ công việc của người lao động, người sử dụng lao động không tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động đang bị xem xét tạm đình chỉ công việc làm thành viên.

...

Lưu ý: theo khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, mức phạt quy định trên đây là mức phạt đối với cá nhân. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.

Như vậy, đối với hành vi sử dụng nội quy lao động chưa có hiệu lực thì bị phạt từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với cá nhân vi phạm, và từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với tổ chức vi phạm.

Công ty có bắt buộc phải ban hành nội quy lao động bằng văn bản hay không?

Tại khoản 1 Điều 69 Nghị định 145/2020/NĐ-CP có quy định như sau:

Nội quy lao động

Nội quy lao động tại Điều 118 của Bộ luật Lao động được quy định như sau:

1. Người sử dụng lao động phải ban hành nội quy lao động, nếu sử dụng từ 10 người lao động trở lên thì nội quy lao động phải bằng văn bản, nếu sử dụng dưới 10 người lao động thì không bắt buộc ban hành nội quy lao động bằng văn bản nhưng phải thỏa thuận nội dung về kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất trong hợp đồng lao động.

...

Theo đó, trong trường hợp nếu người sử dụng lao động sử dụng từ 10 người lao động trở lên thì nội quy lao động phải bằng văn bản.

Còn nếu người sử dụng lao động sử dụng dưới 10 người lao động thì không bắt buộc ban hành nội quy lao động bằng văn bản.

Tuy nhiên cần chú ý phải thỏa thuận nội dung về kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất trong hợp đồng lao động. Vậy nên không phải lúc nào nội quy lao động cũng phải ban hành dưới dạng văn bản.