Trình tự phát biểu khi tranh luận tại phiên tòa sơ thẩm được quy định như thế nào? Bị cáo có những quyền gì khi tranh luận tại phiên tòa?

Nội dung chính

• Trình tự phát biểu khi tranh luận tại phiên tòa hình sự sơ thẩm được quy định như thế nào?
• Bị cáo có những quyền gì khi tranh luận tại phiên tòa sơ thẩm?
• Bị cáo có bao lâu để nói lời sau cùng tại phiên tòa sơ thẩm?

Trình tự phát biểu khi tranh luận tại phiên tòa hình sự sơ thẩm được quy định như thế nào?

Theo Điều 320 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, trình tự phát biểu khi tranh luận tại phiên tòa sơ thẩm được thực hiện theo quy định như sau:

(1) Sau khi kết thúc việc xét hỏi, Kiểm sát viên trình bày luận tội; nếu thấy không có căn cứ để kết tội thì rút toàn bộ quyết định truy tố và đề nghị Tòa án tuyên bố bị cáo không có tội.

(2) Bị cáo trình bày lời bào chữa; người bào chữa trình bày lời bào chữa cho bị cáo; bị cáo, người đại diện của bị cáo có quyền bổ sung ý kiến bào chữa.

(3) Bị hại, đương sự, người đại diện của họ trình bày ý kiến để bảo vệ quyền và lợi ích của mình; nếu có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho họ thì người này có quyền trình bày, bổ sung ý kiến.

(4) Trường hợp vụ án được khởi tố theo yêu cầu của bị hại thì bị hại hoặc người đại diện của họ trình bày, bổ sung ý kiến sau khi Kiểm sát viên trình bày luận tội.

Tranh luận tại phiên tòa sơ thẩm (Hình từ Internet)

Bị cáo có những quyền gì khi tranh luận tại phiên tòa sơ thẩm?

Tại Điều 322 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, việc tranh luận tại phiên tòa được thực hiện theo quy định như sau:

Tranh luận tại phiên tòa

1. Bị cáo, người bào chữa, người tham gia tố tụng khác có quyền trình bày ý kiến, đưa ra chứng cứ, tài liệu và lập luận của mình để đối đáp với Kiểm sát viên về những chứng cứ xác định có tội, chứng cứ xác định vô tội; tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội; hậu quả do hành vi phạm tội gây ra; nhân thân và vai trò của bị cáo trong vụ án; những tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, mức hình phạt; trách nhiệm dân sự, xử lý vật chứng, biện pháp tư pháp; nguyên nhân, điều kiện phạm tội và những tình tiết khác có ý nghĩa đối với vụ án.

Bị cáo, người bào chữa, người tham gia tố tụng khác có quyền đưa ra đề nghị của mình.

2. Kiểm sát viên phải đưa ra chứng cứ, tài liệu và lập luận để đối đáp đến cùng từng ý kiến của bị cáo, người bào chữa, người tham gia tố tụng khác tại phiên tòa.

Người tham gia tranh luận có quyền đáp lại ý kiến của người khác.

3. Chủ toạ phiên tòa không được hạn chế thời gian tranh luận, phải tạo điều kiện cho Kiểm sát viên, bị cáo, người bào chữa, bị hại, người tham gia tố tụng khác tranh luận, trình bày hết ý kiến nhưng có quyền cắt những ý kiến không liên quan đến vụ án và ý kiến lặp lại.

Chủ tọa phiên tòa yêu cầu Kiểm sát viên phải đáp lại những ý kiến của người bào chữa, người tham gia tố tụng khác mà những ý kiến đó chưa được Kiểm sát viên tranh luận.

4. Hội đồng xét xử phải lắng nghe, ghi nhận đầy đủ ý kiến của Kiểm sát viên, bị cáo, người bào chữa, người tham gia tranh luận tại phiên tòa để đánh giá khách quan, toàn diện sự thật của vụ án. Trường hợp không chấp nhận ý kiến của những người tham gia phiên tòa thì Hội đồng xét xử phải nêu rõ lý do và được ghi trong bản án.

Theo đó, khi tranh luận tại phiên tòa sơ thẩm thì bị cáo có quyền trình bày ý kiến, đưa ra chứng cứ, tài liệu và lập luận của mình để đối đáp với Kiểm sát viên về:

+ Những chứng cứ xác định có tội, chứng cứ xác định vô tội;

+ Tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội;

+ Hậu quả do hành vi phạm tội gây ra;

+ Nhân thân và vai trò của bị cáo trong vụ án;

+ Những tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, mức hình phạt;

+ Trách nhiệm dân sự, xử lý vật chứng, biện pháp tư pháp;

+ Nguyên nhân, điều kiện phạm tội và những tình tiết khác có ý nghĩa đối với vụ án.

Đồng thời, tại phiên tòa bị cáo có quyền được đưa ra đề nghị của mình.

Bị cáo có bao lâu để nói lời sau cùng tại phiên tòa sơ thẩm?

Căn cứ theo Điều 324 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định như sau:

Bị cáo nói lời sau cùng

1. Sau khi những người tham gia tranh luận không trình bày gì thêm, chủ tọa phiên tòa tuyên bố kết thúc tranh luận.

2. Bị cáo được nói lời sau cùng. Không được đặt câu hỏi khi bị cáo nói lời sau cùng. Nếu trong lời nói sau cùng, bị cáo trình bày thêm tình tiết mới có ý nghĩa quan trọng đối với vụ án thì Hội đồng xét xử phải quyết định trở lại việc hỏi. Hội đồng xét xử có quyền yêu cầu bị cáo không được trình bày những điểm không liên quan đến vụ án nhưng không được hạn chế thời gian đối với bị cáo.

Theo đó, thời gian nói lời sau cùng của bị cáo sẽ không bị hạn chế. Tuy nhiên, Hội đồng xét xử được quyền yêu cầu bị cáo không được trình bày những điểm không liên quan đến vụ án. Nếu trong lời nói sau cùng, bị cáo trình bày thêm tình tiết mới có ý nghĩa quan trọng đối với vụ án thì Hội đồng xét xử phải quyết định trở lại việc hỏi.