Từ ngày 31/03/2022, trạm thu phí trên đường cao tốc sẽ thực hiện thu phí theo phương thức kín phải không?

Nội dung chính

• Trạm thu phí đường bộ là gì?
• Phương thức mở là gì? Phương thức kín là gì?
• Từ năm 2022, trạm thu phí trên đường cao tốc sẽ thực hiện thu phí theo phương thức kín?
• Các nguyên tắc hoạt động của trạm thu phí đường bộ bao gồm những gì?
• Quản lý và tổ chức vận hành trạm thu phí được thực hiện như thế nào?
• Trạm thu phí sẽ bị quản lý, giám sát như thế nào?

Trạm thu phí đường bộ là gì?

Theo khoản 1 Điều 3 Thông tư 45/2021/BGTVT thì trạm thu phí đường bộ (sau đây gọi tắt là trạm thu phí) là nơi thực hiện việc thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ đối với phương tiện tham gia giao thông đường bộ.

Từ 31/03/2022, trạm thu phí trên đường cao tốc sẽ thực hiện thu phí theo phương thức kín?

Phương thức mở là gì? Phương thức kín là gì?

Theo khoản 2 Điều 9 Thông tư 45/2021/BGTVT thì có hai phương thức thu phí sử dụng giao thông đường bộ, cụ thể:

- Phương thức mở là phương thức thu mà chủ phương tiện phải trả một mức tiền tại trạm thu phí không phụ thuộc vào chiều dài quãng đường phương tiện đã đi được trên đoạn đường thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ mà chỉ phụ thuộc vào kiểu loại phương tiện;

- Phương thức kín là phương thức thu mà chủ phương tiện phải trả một mức tiền tại trạm thu phí dựa vào chiều dài quãng đường phương tiện đã đi được trên đoạn đường thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ và kiểu loại phương tiện.

Từ năm 2022, trạm thu phí trên đường cao tốc sẽ thực hiện thu phí theo phương thức kín?

Căn cứ khoản 3 Điều 9 Thông tư 45/2021/BGTVT thì các đoạn tuyến cao tốc; các đoạn tuyến cao tốc nối tiếp nhau; các tuyến cao tốc; các tuyến cao tốc liên kết với nhau được tổ chức thu thành một hệ thống thu thực hiện theo phương thức kín.

Các nguyên tắc hoạt động của trạm thu phí đường bộ bao gồm những gì?

Tại Điều 4 Thông tư 45/2021/BGTVT quy định các nguyên tắc hoạt động trạm thu phí đường bộ như sau:

- Tiêu chí thành lập trạm thu phí đường bộ:

+ Phải đặt trong phạm vi của dự án (không áp dụng với phương thức thu phí quy định tại điểm a khoản 1 Điều 9 Thông tư này).

+ Phải được cấp có thẩm quyền phê duyệt trong Báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án đầu tư hoặc trong Đề án khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ.

+ Thực hiện hình thức thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ điện tử không dừng và sử dụng công nghệ thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ tiên tiến, hiện đại; trường hợp áp dụng hình thức khác phải được cấp có thẩm quyền cho phép.

+ Trường hợp trạm thu phí hoàn vốn cho dự án đối tác công tư phải đảm bảo hiệu quả đầu tư của dự án.

+ Công khai vị trí trạm thu phí trên phương tiện thông tin đại chúng trung ương và địa phương; tại Ủy ban nhân dân cấp huyện, xã nơi đặt trạm thu phí kể từ khi cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định tại điểm a khoản này.

- Nguyên tắc hoạt động trạm thu phí đường bộ: Hoạt động trạm thu phí đường bộ phải được công khai, minh bạch; bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin cá nhân của người sử dụng, chỉ cung cấp thông tin khi có sự đồng ý của người sử dụng hoặc theo yêu cầu của cơ quan nhà nước thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Quản lý và tổ chức vận hành trạm thu phí được thực hiện như thế nào?

Dựa vào Điều 5 Thông tư 45/2021/BGTVT thì việc quản lý và tổ chức vận hành trạm thu phí được thực hiện như sau:

- Đối với dự án xây dựng và vận hành theo phương thức đối tác công tư, hạ tầng trạm thu phí, hệ thống Front-End là hạng mục của dự án cần được xây dựng và hoàn thành trước khi Dự án đưa vào vận hành khai thác.

- Đối với dự án xây dựng và vận hành theo hình thức khác tại khoản 1 Điều này, trường hợp được cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương thu phí đường bộ, hạ tầng trạm thu phí thực hiện trong dự án, hoàn thành trước khi đưa vào vận hành khai thác. Đơn vị quản lý thu đề xuất với cơ quan có thẩm quyền hình thức đầu tư.

-Đối với dự án đang trong giai đoạn khai thác: Đơn vị quản lý thu đề xuất hình thức tổ chức thu, nguồn kinh phí, hình thức đầu tư hệ thống Front-End với cơ quan có thẩm quyền để quyết định.

Trạm thu phí sẽ bị quản lý, giám sát như thế nào?

Căn cứ Điều 13 Thông tư 45/2021/BGTVT thì việc quản lý, giám sát hoạt động trạm thu phí đường bộ được thực hiện như sau:

- Đơn vị quản lý thu, Đơn vị vận hành thu và Nhà cung cấp dịch vụ thu phải có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động của trạm thu phí để bảo đảm hoạt động thu đúng quy định; cung cấp đầy đủ thông tin, dữ liệu, số liệu, tài liệu theo yêu cầu của cơ quan chức năng về các vấn đề liên quan đến công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, điều tra, xử lý các vấn đề liên quan an ninh, an toàn giao thông trong quá trình khai thác.

- Cơ quan có thẩm quyền quản lý, kiểm tra, giám sát hoạt động trạm thu phí đường bộ bằng Hệ thống quản lý, giám sát thu hoặc các phương pháp nghiệp vụ khác và xử lý vi phạm hoạt động của trạm thu phí theo quy định của pháp luật, theo quy định của hợp đồng.

- Hệ thống quản lý, giám sát thu có vai trò, chức năng cung cấp thông tin phục vụ việc giám sát hoạt động thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ tại trạm thu phí được quy định chi tiết tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư này.

- Các bên: Đơn vị quản lý thu, Đơn vị vận hành thu, Nhà cung cấp dịch vụ thu có trách nhiệm phối hợp, cung cấp, cập nhật thông tin trên Hệ thống quản lý, giám sát thu theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.

Thông tư 45/2021/TT-BGTVT quy định về hoạt động trạm thu phí đường bộ do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải ban hành sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 31/03/2022.