Đại biện là gì? Nếu chức vị người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao bị khuyết thì Đại biện lâm thời có thể tạm thời là người đứng đầu cơ quan này không?

Nội dung chính

• Đại biện là gì?
• Nếu chức vị người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao bị khuyết thì đại biện lâm thời có thể tạm thời là người đứng đầu cơ quan này không?
• Bổ nhiệm Đại biện làm người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao sẽ do ai thực hiện?

Đại biện là gì?

Căn cứ theo Điều 14 Công ước Viên của Liên hợp quốc ngày 19/04/1961 về quan hệ ngoại giao quy định như sau:

1. Những người đứng đầu cơ quan đại diện được phân làm ba cấp như sau:

a) Cấp Đại sứ hoặc Đại sứ của Giáo hoàng được bổ nhiệm bên cạnh Nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu cơ quan đại diện có hàm tương đương;

b) Cấp Công sứ hoặc Công sứ của Giáo hoàng được bổ nhiệm bên cạnh Nguyên thủ quốc gia:

c) Cấp đại biện được bổ nhiệm bên cạnh Bộ trưởng Ngoại giao.

2. Trừ những việc liên quan đến ngôi thứ và nghi thức, không được có sự phân biệt nào giữa những người đứng đầu cơ quan đại diện vì cấp bậc của họ.

Theo đó, đại biện được hiểu là người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao cấp ba. Về hàm và cấp ngoại giao, đại biện thấp hơn đại sứ và công sứ. Nếu đại sứ, công sứ được bổ nhiệm bên cạnh nguyên thủ quốc gia thì đại biện được bổ nhiệm bên cạnh Bộ trưởng Bộ Ngoại giao.

Đại biện (Hình từ Internet)

Nếu chức vị người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao bị khuyết thì đại biện lâm thời có thể tạm thời là người đứng đầu cơ quan này không?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 19 Công ước Viên của Liên hợp quốc ngày 19/04/1961 về quan hệ ngoại giao quy định như sau:

1. Nếu chức vị người đứng đầu cơ quan đại diện bị khuyết hoặc nếu người đứng đầu cơ quan đại diện không thể thực hiện chức năng của mình thì một đại diện lâm thời sẽ tạm thời là người đứng đầu cơ quan đại diện. Họ tên của đại biện lâm thời đó, hoặc do người đứng đầu cơ quan đại diện, hoặc, nếu người đứng đầu cơ quan đại diện không làm được, do Bộ Ngoại giao Nước cử đi thông báo cho Bộ ngoại giao Nước tiếp nhận hoặc một Bộ nào khác đã được thoả thuận.

2. Trong trường hợp không một cán bộ ngoại giao nào của cơ quan đại diện có mặt tại Nước tiếp nhận, Nước cử đi có thể, với sự đồng ý của Nước tiếp nhận, chỉ định một nhân viên hành chính và kỹ thuật điều hành công việc hành chính hàng ngày của cơ quan đại diện.

Và căn cứ theo khoản 1 Điều 19 Luật Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài 2009 quy định như sau:

Người đứng đầu cơ quan đại diện

1. Người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền hoặc Đại biện trong trường hợp chưa cử Đại sứ đặc mệnh toàn quyền.

2. Người đứng đầu Tổng Lãnh sự quán là Tổng Lãnh sự. Người đứng đầu Lãnh sự quán là Lãnh sự.

...

Như vậy có thể thấy, nếu chức vị người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao cụ thể là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền bị khuyết thì Đại biện lâm thời có thể tạm thời là người đứng đầu cơ quan này.

Họ tên của Đại biện lâm thời đó do Bộ Ngoại giao Nước cử đi thông báo cho Bộ ngoại giao Nước tiếp nhận hoặc một Bộ nào khác đã được thoả thuận.

Bổ nhiệm Đại biện làm người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao sẽ do ai thực hiện?

Căn cứ theo khoản 3 Điều 20 Luật Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài 2009, được sửa đổi bởi khoản 7 Điều 1 Luật Cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài sửa đổi 2017 quy định như sau:

Bổ nhiệm, miễn nhiệm, cử, triệu hồi người đứng đầu cơ quan đại diện

1. Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm, miễn nhiệm người đứng đầu cơ quan đại diện là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền.

2. Căn cứ nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước bổ nhiệm, miễn nhiệm; quyết định cử, triệu hồi người đứng đầu cơ quan đại diện là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền.

3. Chủ tịch nước quyết định cử, triệu hồi người đứng đầu cơ quan đại diện là Đại diện của Chủ tịch nước tại tổ chức quốc tế theo đề nghị của Thủ tướng Chính phủ, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.

4. Bộ trưởng Bộ Ngoại giao quyết định bổ nhiệm, triệu hồi người đứng đầu cơ quan đại diện, trừ trường hợp quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này.

5. Người đứng đầu cơ quan đại diện tại một quốc gia, tổ chức quốc tế có thể được cử hoặc bổ nhiệm kiêm nhiệm làm người đứng đầu cơ quan đại diện tại quốc gia, tổ chức quốc tế khác.

Như vậy có thể thấy, việc bổ nhiệm, triều hồi người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao trong trường hợp là đại biện sẽ do Bộ trưởng Bộ Ngoại giao quyết định.