Có giảm trách nhiệm hình sự đối với người có nhiều đóng góp, giấy khen, bằng khen trong hoạt động thiện nguyện hay không?

Nội dung chính

• Có giảm trách nhiệm hình sự đối với người có nhiều đóng góp, giấy khen, bằng khen trong hoạt động thiện nguyện hay không?
• Có được quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng cho người phạm tội khi có tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự?
• Nhân thân người phạm tội có được Tòa án xem xét khi quyết định hình phạt hay không?

Có giảm trách nhiệm hình sự đối với người có nhiều đóng góp, giấy khen, bằng khen trong hoạt động thiện nguyện hay không?

Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự

1. Các tình tiết sau đây là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự:

a) Người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm;

b) Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả;

c) Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;

d) Phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết;

đ) Phạm tội trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội;

e) Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra;

g) Phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra;

h) Phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn;

i) Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng;

k) Phạm tội vì bị người khác đe dọa hoặc cưỡng bức;

l) Phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra;

m) Phạm tội do lạc hậu;

n) Người phạm tội là phụ nữ có thai;

o) Người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên;

p) Người phạm tội là người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;

q) Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình;

r) Người phạm tội tự thú;

s) Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải;

t) Người phạm tội tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải quyết vụ án;

u) Người phạm tội đã lập công chuộc tội;

v) Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác;

x) Người phạm tội là người có công với cách mạng hoặc là cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sĩ.

...

Theo đó, có nhiều đóng góp, giấy khen, bằng khen của cơ quan Nhà nước, các tổ chức xã hội trong hoạt động thiện nguyện không được quy định là một tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên có thể xem xét trường hợp có nhiều đóng góp, giấy khen, bằng khen trong hoạt động thiện nguyện là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự dựa vào khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015 quy định như sau:

Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự

...

2. Khi quyết định hình phạt, Tòa án có thể coi đầu thú hoặc tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ, nhưng phải ghi rõ lý do giảm nhẹ trong bản án.

...

Theo đó, khi quyết định hình phạt, Tòa án có thể coi tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho nên việc có xem trường hợp nhiều đóng góp và có giấy khen, bằng khen của cơ quan Nhà nước, các tổ chức xã hội trong hoạt động thiện nguyện là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự hay không phụ thuộc vào quyết định của Tóa án.

Có nhiều đóng góp, giấy khen, bằng khen trong hoạt động thiện nguyện có được xem là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự? (Hình từ Internet)

Có được quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng cho người phạm tội khi có tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự?

Việc quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng quy định tại Điều 54 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

Quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng

1. Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật khi người phạm tội có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51 của Bộ luật này.

...

Theo đó, Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật khi người phạm tội có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015.

Nhân thân người phạm tội có được Tòa án xem xét khi quyết định hình phạt hay không?

Căn cứ quyết định hình phạt được quy định tại Điều 50 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

Căn cứ quyết định hình phạt

1. Khi quyết định hình phạt, Tòa án căn cứ vào quy định của Bộ luật này, cân nhắc tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội, các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự.

2. Khi quyết định áp dụng hình phạt tiền, ngoài căn cứ quy định tại khoản 1 Điều này, Tòa án căn cứ vào tình hình tài sản, khả năng thi hành của người phạm tội.

Theo đó, Tòa án căn cứ vào quy định của Bộ luật Hình sự 2015 và cân nhắc đến nhân thân người phạm tội, tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự khi quyết định hình phạt.

Ngoài ra, khi quyết định áp dụng hình phạt tiền, ngoài các căn cứ nêu trên, Tòa án còn căn cứ vào tình hình tài sản, khả năng thi hành của người phạm tội.