Cha mẹ có được dùng họ của mẹ khi đặt tên cho con hay không? Cha mẹ có thể đặt tên con trùng với tên của một người nổi tiếng hay không?

Nội dung chính

• Cha mẹ có được dùng họ của mẹ khi đặt tên cho con hay không?
• Việc đặt tên con được cha mẹ thực hiện vào thời điểm nào?
• Cha mẹ có thể đặt tên con trùng với tên của một người nổi tiếng hay không?

Cha mẹ có được dùng họ của mẹ khi đặt tên cho con hay không?

Tại Điều 26 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

"Điều 26. Quyền có họ, tên

1. Cá nhân có quyền có họ, tên (bao gồm cả chữ đệm, nếu có). Họ, tên của một người được xác định theo họ, tên khai sinh của người đó.

2. Họ của cá nhân được xác định là họ của cha đẻ hoặc họ của mẹ đẻ theo thỏa thuận của cha mẹ; nếu không có thỏa thuận thì họ của con được xác định theo tập quán. Trường hợp chưa xác định được cha đẻ thì họ của con được xác định theo họ của mẹ đẻ.

Trường hợp trẻ em bị bỏ rơi, chưa xác định được cha đẻ, mẹ đẻ và được nhận làm con nuôi thì họ của trẻ em được xác định theo họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo thỏa thuận của cha mẹ nuôi. Trường hợp chỉ có cha nuôi hoặc mẹ nuôi thì họ của trẻ em được xác định theo họ của người đó.

Trường hợp trẻ em bị bỏ rơi, chưa xác định được cha đẻ, mẹ đẻ và chưa được nhận làm con nuôi thì họ của trẻ em được xác định theo đề nghị của người đứng đầu cơ sở nuôi dưỡng trẻ em đó hoặc theo đề nghị của người có yêu cầu đăng ký khai sinh cho trẻ em, nếu trẻ em đang được người đó tạm thời nuôi dưỡng.

Cha đẻ, mẹ đẻ được quy định trong Bộ luật này là cha, mẹ được xác định dựa trên sự kiện sinh đẻ; người nhờ mang thai hộ với người được sinh ra từ việc mang thai hộ theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình.

3. Việc đặt tên bị hạn chế trong trường hợp xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự quy định tại Điều 3 của Bộ luật này.

Tên của công dân Việt Nam phải bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác của Việt Nam; không đặt tên bằng số, bằng một ký tự mà không phải là chữ.

4. Cá nhân xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự theo họ, tên của mình.

5. Việc sử dụng bí danh, bút danh không được gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác."

Như vậy, khi đặt tên cho con, họ của con được xác định là họ của cha đẻ hoặc họ của mẹ đẻ theo thỏa thuận của cha mẹ; nếu không có thỏa thuận thì họ của con được xác định theo tập quán.

Việc đặt tên con được cha mẹ thực hiện vào thời điểm nào?

Căn cứ khoản 1 Điều 4 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định như sau:

"Điều 4. Xác định nội dung đăng ký khai sinh, khai tử

1. Nội dung khai sinh được xác định theo quy định tại Khoản 1 Điều 14 của Luật Hộ tịch và quy định sau đây:

a) Họ, chữ đệm, tên và dân tộc của trẻ em được xác định theo thỏa thuận của cha, mẹ theo quy định của pháp luật dân sự và được thể hiện trong Tờ khai đăng ký khai sinh; trường hợp cha, mẹ không có thỏa thuận hoặc không thỏa thuận được, thì xác định theo tập quán;"

Theo đó, cha mẹ tiến hành đặt tên con vào bất kỳ thời điểm nào và đăng ký với cơ quan có thẩm quyền khi đăng ký khai sinh cho con.

Cha mẹ có thể đặt tên con trùng với tên của một người nổi tiếng hay không?

Cha mẹ có thể đặt tên con trùng với tên của một người nổi tiếng hay không? (Hình từ Internet)

Căn cứ Điều 6 Thông tư 04/2020/TT-BTP quy định về nội dung khai sinh như sau:

"Điều 6. Nội dung khai sinh

Nội dung khai sinh được xác định theo quy định tại khoản 1 Điều 14 Luật hộ tịch, khoản 1 Điều 4 Nghị định số 123/2015/NĐ-CP và hướng dẫn sau đây:

1. Việc xác định họ, dân tộc, đặt tên cho trẻ em phải phù hợp với pháp luật và yêu cầu giữ gìn bản sắc dân tộc, tập quán, truyền thống văn hóa tốt đẹp của Việt Nam; không đặt tên quá dài, khó sử dụng.

2. Trường hợp cha, mẹ không thỏa thuận được về họ, dân tộc, quê quán của con khi đăng ký khai sinh thì họ, dân tộc, quê quán của con được xác định theo tập quán nhưng phải bảo đảm theo họ, dân tộc, quê quán của cha hoặc mẹ."

Như vậy, căn cứ vào những quy định trên thì việc đặt tên con phải đảm bảo nguyên tắc bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác của Việt Nam và chỉ bị hạn chế trong trường hợp tên dự định đặt xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự.

Đồng thời, tại các quy định dẫn bên trên thì việc đặt tên con phụ thuộc vào sự thỏa thuận của cha mẹ và phải phù hợp với pháp luật và yêu cầu giữ gìn bản sắc dân tộc, tập quán, truyền thống văn hóa tốt đẹp của Việt Nam

Không đặt tên quá dài, khó sử dụng. Không có quy định nào hạn chế hay cấm việc đặt tên con theo tên người nổi tiếng tuy nhiên mình cũng cần phải cân nhắc xem xét liệu rằng việc đặt tên cho cháu như thế sao này có ảnh hưởng đến cuộc sống của cháu hay không để lựa chọn tên cho phù hợp.