Bệnh giang mai là gì? Bệnh giang mai có thể gây tử vong không? Bệnh giang mai lây truyền như thế nào?

Nội dung chính

• Bệnh giang mai là gì?
• Bệnh giang mai lây truyền như thế nào? Bệnh giang mai có thể gây tử vong không?
• Nguyên tắc điều trị bệnh giang mai và cách phòng bệnh?

Bệnh giang mai là gì?

Căn cứ tại mục 1 Bệnh giang mai tại Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục được ban hành kèm theo Quyết định 4568/QĐ-BYT 2013 như sau:

Bệnh giang mai là bệnh nhiễm trùng kinh diễn hệ thống, lây truyền qua đường tình dục, do xoắn khuẩn nhạt, tên khoa học là Treponema pallidum gây nên. Bệnh có thể gây thương tổn ở da-niêm mạc và nhiều tổ chức, cơ quan của cơ thể mà chủ yếu ở cơ, xương khớp, tim mạch và thần kinh. Bệnh lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục và có thể lây truyền qua đường máu, lây truyền từ mẹ sang con. Bệnh có thể gây hậu quả trầm trọng như giang mai thần kinh, giang mai tim mạch, giang mai bẩm sinh.

Bệnh gây nên do xoắn khuẩn nhạt có tên khoa học là Treponema pallidum. Xoắn khuẩn giang mai là vi khuẩn yếu, ra ngoài cơ thể nó chỉ sống được vài giờ, chết nhanh chóng ở nơi khô; ở nơi ẩm ướt có thể sống được hai ngày, có thể sống rất lâu ở nhiệt độ lạnh. Ở 560C chết trong vòng 15 phút. Nhiệt độ thích hợp là 370C. Xà phòng và các chất sát khuẩn có thể diệt được xoắn khuẩn trong vài phút.

Bệnh giang mai là gì? Bệnh giang mai có thể gây tử vong không? Bệnh giang mai lây truyền như thế nào? (hình từ Internet)

Bệnh giang mai lây truyền như thế nào? Bệnh giang mai có thể gây tử vong không?

Căn cứ tại mục 2 Bệnh giang mai tại Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục được ban hành kèm theo Quyết định 4568/QĐ-BYT 2013 như sau:

Bệnh giang mai do xoắn khuẩn xâm nhập vào cơ thể người lành qua giao hợp đường âm đạo, đường hậu môn hoặc đường miệng.

Ngoài ra bệnh có thể lây gián tiếp qua các đồ dùng, vật dụng bị nhiễm xoắn trùng. Lây qua các vết xước trên da - niêm mạc khi thầy thuốc tiếp xúc mà không được bảo vệ. Lây do truyền máu: truyền máu hoặc tiêm chích mà bơm kim tiêm không vô khuẩn. Lây từ mẹ sang con, thường sau tháng thứ 3 của thai kỳ và gây bệnh giang mai bẩm sinh.

Bệnh giang mai có thể gây tử vong không?

Căn cứ tại tiểu mục 3.3 mục 3 Bệnh giang mai tại Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục được ban hành kèm theo Quyết định 4568/QĐ-BYT 2013 như sau:

3.3. Giang mai thời kỳ III

Thời kỳ này thường bắt đầu vào năm thứ 3 của bệnh. Ngày nay ít gặp giang mai thời kỳ III vì người bệnh thường được phát hiện và điều trị sớm bằng Penixilin. Ở thời kỳ này thương tổn có tính chất khu trú, mang tính phá hủy tổ chức, gây nên những di chứng không hồi phục, thậm chí tử vong cho bệnh nhân. Đối với xã hội, thời kỳ này ít nguy hiểm vì khả năng lây lan trong cộng đồng bị hạn chế.

Như vậy, bệnh giang mai thời kỳ III có thể gây nên những di chứng không hồi phục, thậm chí tử vong, tuy nhiên ngày nay ít gặp giang mai thời kỳ III vì người bệnh thường được phát hiện và điều trị sớm bằng Penixilin.

Theo đó, các thương tổn giang mai III có thể kể đến:

- Đào ban giang mai III: là những vết màu hồng, sắp xếp thành nhiều vòng cung, tiến triển rất chậm, tự khỏi, không để lại sẹo.

- Củ giang mai: thương tổn ở trung bì, nổi lên thành hình bán cầu có đường kính khoảng 5 - 20mm, giống như hạt đỗ xanh. Các củ có thể đứng riêng rẽ hoặc tập trung thành đám, nhưng thường sắp xếp thành hình nhẫn, hình cung hoặc vằn vèo. Cũng có khi loét ra và đóng vảy tiết đen.

- Gôm giang mai (Gomme): gôm giang mai là thương tổn đặc trưng của giang mai thời kỳ III. Gôm là một thương tổn chắc ở hạ bì, tiến triển qua 4 giai đoạn: Bắt đầu là những cục trứng dưới da sờ giống như hạch, dần dần các cục này to ra, mềm dần và vỡ chảy ra dịch tính giống như nhựa cao su tạo thành vết loét và vết loét dần dần lên da non rồi thành sẹo. Gôm có thể nhiều hoặc ít và có thể khu trú vào bất kỳ chỗ nào. Vị trí thường gặp là mặt, da đầu, mông, đùi, mặt ngoài phần trên cẳng chân, v.v… Ở niêm mạc, vị trí thông thường là miệng, môi, vòm miệng, lưỡi, mũi, hầu…

- Ngoài thương tổn ở da/niêm mạc, giang mai thời kỳ III cũng thường khu trú vào phủ tạng như:

+ Tim mạch: gây phình động mạch, hở động mạch chủ.

+ Mắt: viêm củng mạc, viêm mống mắt.

+ Thần kinh: viêm màng não cấp, kinh. Gôm ở màng não, tủy sống gây tê liệt.

Nguyên tắc điều trị bệnh giang mai và cách phòng bệnh?

Căn cứ tiểu mục 5.1 mục 5 và mục 6 Bệnh giang mai tại Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục được ban hành kèm theo Quyết định 4568/QĐ-BYT 2013 như sau:

(1) Nguyên tắc

- Điều trị sớm và đủ liều để khỏi bệnh, ngăn chặn lây lan, đề phòng tái phát và di chứng.

- Điều trị đồng thời cho cả bạn tình của bệnh nhân.

- Penicillin là thuốc được lựa chọn, cho đến nay chưa có trường hợp nào xoắn khuẩn giang mai kháng Penixilin.

(2) Phòng bệnh:

- Tình dục an toàn: Chung thủy một vợ, một chồng. Tình dục không xâm nhập. Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục: dùng đúng cách và thường xuyên, đặc biệt các đối tượng có nguy cơ cao như gái mại dâm, “khách làng chơi”.

- Khi có triệu chứng nghi ngờ cần được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng có thể xảy ra.