Sử dụng người lao động chưa thành niên có vi phạm pháp luật không? Người lao động chưa thành niên được làm tối đa bao nhiêu giờ 1 ngày?

Nội dung chính

• Người mới 14 tuổi có được làm phục vụ quán cà phê hay không?
• Chưa thành niên lao động quá 8 tiếng một ngày thì có được không?
• Sử dụng người lao động chưa thành niên có vi phạm pháp luật không?

Người mới 14 tuổi có được làm phục vụ quán cà phê hay không?

Pháp luật Việt Nam vẫn còn rất nghiêm ngặt với việc cấm người lao động dưới 18 tuổi làm một số ngành nghề, lĩnh vực. Vì nó sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em.

Theo Điều 143 Bộ luật Lao động 2019 định nghĩa về lao động chưa thành niên như sau:

1. Lao động chưa thành niên là người lao động chưa đủ 18 tuổi.

2. Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được làm công việc hoặc làm việc ở nơi làm việc quy định tại Điều 147 của Bộ luật này.

3. Người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi chỉ được làm công việc nhẹ theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.

Vì em bạn mới 14 tuổi nên chỉ có thể làm một số công việc có thể làm được quy định theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.

Theo PHỤ LỤC II ban hành kèm theo Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH danh mục công việc nhẹ người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi được làm.

"1. Biểu diễn nghệ thuật.

2. Vận động viên thể thao.

3. Lập trình phần mềm.

4. Các nghề truyền thống: chấm men gốm; cưa vỏ trai; làm giấy dó; làm nón lá; chấm nón; dệt chiếu; làm trống; dệt thổ cẩm; thêu thổ cẩm; làm bún gạo; làm miến; làm giá đỗ; làm bánh đa; dệt tơ tằm; se sợi hoa sen; vẽ tranh sơn mài, se nhang, làm vàng mã (trừ các công đoạn có sử dụng hóa chất độc hại như sơn ta, hóa chất tẩy rửa, hóa chất dùng để ướp màu, hóa chất tạo mùi, tạo tàn nhang cong…).

5. Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren; mộc mỹ nghệ; làm lược sừng; làm tranh dân gian (tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống…); nặn tò he; làm tranh khắc gỗ, biểu tranh lụa; nhặt vỏ sò, điệp để gắn trên tranh mỹ nghệ; mài đánh bóng tranh mỹ nghệ; xâu chuỗi tràng hạt kết cườm, đánh bóng trang sức mỹ nghệ; làm rối búp bê; làm thiếp mừng các sản phẩm từ giấy nghệ thuật trang trí trên thiệp mừng; làm khung tranh mô hình giấy, hộp giấy, túi giấy.

6. Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình, đay, cói, quế, guột, đót, lá nón.

7. Gói nem, gói kẹo, gói bánh(trừ việc vận hành hoặc sử dụng các máy, thiết bị, dụng cụ đóng gói).

8. Nuôi tằm.

9. Làm cỏ vườn rau sạch; thu hoạch rau, củ, quả sạch theo mùa.

10. Chăn thả gia súc tại nông trại.

11. Phụ gỡ lưới cá, đan lưới cá, phơi khô thủy sản.

12. Cắt chỉ, đơm nút, thùa khuyết, đóng gói vào hộp các sản phẩm dệt thủ công."

Như vậy, pháp luật không cấm lao động chưa thành niên, mà chỉ làm những công việc nhẹ pháp luật cho phép như trên. Do đó, trường hợp này em bạn không được phép làm phục vụ ở quán cafe vì không có trong danh mục công việc nhẹ cho người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi.

Sử dụng người lao động chưa thành niên có vi phạm pháp luật không?

Chưa thành niên lao động quá 8 tiếng một ngày thì có được không?

Theo Điều 146 Bộ luật Lao động 2019 quy định về thời giờ làm việc của người chưa thành niên như sau:

1. Thời giờ làm việc của người chưa đủ 15 tuổi không được quá 04 giờ trong 01 ngày và 20 giờ trong 01 tuần; không được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.

2. Thời giờ làm việc của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được quá 08 giờ trong 01 ngày và 40 giờ trong 01 tuần. Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề, công việc theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.

Như vậy, trường hợp em bạn đang lao động quá 4 tiếng 1 ngày như vậy là vi phạm pháp luật.

Sử dụng người lao động chưa thành niên có vi phạm pháp luật không?

Theo khoản 2 Điều 29 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định phạt vi phạm quy định về lao động chưa thành niên làm quá như sau:

"Điều 29. Vi phạm quy định về lao động chưa thành niên

...

2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Sử dụng lao động chưa thành niên mà chưa có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ của người chưa thành niên đó;

b) Sử dụng người chưa đủ 15 tuổi làm việc mà: giao kết hợp đồng lao động không bằng văn bản với người chưa đủ 15 tuổi và người đại diện theo pháp luật của người đó; bố trí thời giờ làm việc ảnh hưởng đến thời gian học tập của người chưa đủ 15 tuổi; không có giấy khám sức khỏe của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền xác nhận sức khỏe của người chưa đủ 15 tuổi phù hợp với công việc; không tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất 01 lần trong 06 tháng hoặc không bảo đảm điều kiện làm việc, an toàn, vệ sinh lao động phù hợp với lứa tuổi;

c) Sử dụng lao động chưa thành niên làm việc quá thời giờ làm việc quy định tại Điều 146 của Bộ luật Lao động;

d) Sử dụng người chưa đủ 15 tuổi làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm;

đ) Sử dụng người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm thêm giờ hoặc làm việc vào ban đêm trong những nghề, công việc không được pháp luật cho phép.

..."

Với hành vi sử dụng người lao động chưa thành niên làm việc quá thời giờ làm việc theo quy định thì chủ quán có thể bị phạt vi phạm hành chính từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng.

Theo Điều 29 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm đối với hành vi sử dụng người lao động chưa đủ tuổi làm công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép theo quy định:

"Điều 29. Vi phạm quy định về lao động chưa thành niên

...

3. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Sử dụng người từ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi làm công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép theo quy định tại khoản 3 Điều 143 của Bộ luật Lao động;

b) Sử dụng người chưa đủ 13 tuổi làm công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép theo quy định tại khoản 3 Điều 145 của Bộ luật Lao động hoặc sử dụng người chưa đủ 13 tuổi làm công việc được pháp luật cho phép mà chưa được sự đồng ý của cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;

c) Sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm các công việc bị cấm hoặc làm việc tại nơi làm việc bị cấm quy định tại Điều 147 của Bộ luật Lao động nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

Hành vi sử dụng người lao động chưa đủ tuổi làm công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép thì có thể sẽ bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động. Bạn nên liên hệ tới cơ quan chức năng để giải quyết vấn đề này.