Quyết định 364/QĐ-CA công bố 7 án lệ mới áp dụng từ ngày 01/11/2023? Nội dung 7 án lệ mới được công bố là gì?

Nội dung chính

• Công bố 7 án lệ mới áp dụng từ ngày 01/11/2023 đúng không?
• Nội dung 7 án lệ mới được công bố là gì?
• Tiêu chí lựa chọn án lệ do Tòa án nhân dân tối cao công bố là gì?

Công bố 7 án lệ mới áp dụng từ ngày 01/11/2023 đúng không?

Vừa qua, Tòa án nhân dân tối cao công bố thêm 07 án lệ đã được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua, nâng tổng số án lệ được công bố tại Việt Nam lên 70 án lệ, bao gồm:

(1) Án lệ số 64/2023/AL về định khung hình phạt và tình định khung tăng nặng "có tổ chức" trong tội "Bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản"

(2) Án lệ số 65/2023/AL về truy cứu trách nhiệm hình sự tội "Mua bán người"

(3) Án lệ số 66/2023/AL về việc xác định tội danh "Mua bán người"

(4) Án lệ số 67/2023/Al về người được nhận hiện vật khi chia tài sản chung.

(5) Án lệ số 68/2023 về quyền nhận di sản bằng hiện vật là nhà ở của người thừa kế là người Việt Nam định cư ở nước ngoài.

(6) Án lệ số 69/2023/AL về thẩm quyền của Trọng tài thương mại trong việc giải quyết tranh chấp thỏa thuận bảo mật thông tin và không cạnh tranh.

(7) Án lệ số 70/2023/AL về việc chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động là cán bộ công đoàn không chuyên trách.

Xem Quyết định 364/QĐ-CA năm 2023 công bố 7 án lệ tại đây: tải

>> TỔNG HỢP 70 ÁN LỆ ĐÃ CÔNG BỐ

Quyết định 364/QĐ-CA công bố 7 án lệ mới áp dụng từ ngày 01/11/2023? Nội dung 7 án lệ mới được công bố là gì? (Hình từ internet)

Nội dung 7 án lệ mới được công bố là gì?

Tại nội dung án lệ được đính kèm theo Quyết định 364/QĐ-CA năm 2023, dưới dây là ghi nhận nội dung khái quát 7 án lệ mới công bố như sau:

(1) Án lệ số 64/2023/AL về định khung hình phạt và tình định khung tăng nặng "có tổ chức" trong tội "Bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản"

Tình huống án lệ: Bị cáo lên kế hoạch, chuẩn bị các công cụ, phương tiện phạm tội để bắt cóc bị hại nhằm chiếm đoạt tài sản nhưng chưa chiếm đoạt được tài sản.

Giải pháp: Trường hợp này, bị cáo phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản". Tòa án phải căn cứ vào giá trị tài sản bị cáo định chiếm đoạt để định khung hình phạt.

(2) Án lệ số 65/2023/AL về truy cứu trách nhiệm hình sự tội "Mua bán người"

Tình huống án lệ: Bị cáo thông qua trung gian đưa ra lời đề nghị với bị hại về một công việc nên bị hại nhận lời. Sau đó, bị cáo chuyển giao bị hại cho người khác, buộc làm công việc trái ý muốn của bị hại nhằm mục đích kiếm lời

Giải pháp pháp lý:

Bị cáo phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Mua bán người"

(3) Án lệ số 66/2023/AL về việc xác định tội danh "Mua bán người"

Tình huống án lệ: Bị cáo có hành vi lừa gạt, hứa hẹn về lợi ích với bị hại làm cho bị hại tin tưởng và tự nguyện theo bị cáo ra nước ngoài

Giải pháp pháp lý: Tòa án phải xác định tội danh của bị cáo là tội "Mua bán người" mà không phải tội "Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép"

(4) Án lệ số 67/2023/Al về người được nhận hiện vật khi chia tài sản chung.

Trong vụ án chia tài sản chung là quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất, một bên là người cao tuổi đã tạo lập, quản lý và sử dụng nhà đất ổn định, lâu dài, có nguyện vọng nhận đất và thanh toán giá trị phần tài sản của người còn lại cho người đó. Nhà đẩ không thể chia bằng hiện vật.

Giải pháp: Tòa án phải quyết định giao nhà đất cho người cao tuổi và người cao tuổi phải thanh toán giá trị phần tài sản của người còn lại cho người đó.

(5) Án lệ số 68/2023 về quyền nhận di sản bằng hiện vật là nhà ở của người thừa kế là người Việt Nam định cư ở nước ngoài.

Tình huống án lệ: Người để lại di sản là quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất chết trước ngày Luật Đất đai năm 2013 và Luật Nhà ở năm 2014 có hiệu lực. Tranh chấp về chia thừa kế tài sản được Toà án giải quyết tại thời điểm Luật Đất đai năm 2013 và Luật Nhà ở năm 2014 có hiệu lực pháp luật.

Giải pháp pháp lý:

- Tòa án áp dụng Luật Đất đai 2013 và Luật Nhà ở 2014 để giải quyết.

- Trường hợp có người thừa kế là người Việt Nam định cư ở nước ngoài thì người thừa kế được nhận di sản bằng hiện vật là nhà ở khi đủ điều kiện nhận nhà ở theo Luật Nhà ở 2014 và di sản có thể phân chia bằng hiện vật.

(6) Án lệ số 69/2023/AL về thẩm quyền của Trọng tài thương mại trong việc giải quyết tranh chấp thỏa thuận bảo mật thông tin và không cạnh tranh.

Tình huống án lệ: Người lao động và người sử dụng lao động ký kết thỏa thuận bảo mật thông tin và không cạnh tranh về việc sau khi chấm dứt hợp đồng lao động, người lao động không được làm công việc tương tự hoặc công việc cạnh tranh với người sử dụng lao động trong thời hạn nhất định, nếu có tranh chấp sẽ giải quyết bằng Trọng tài thương mại.

Giải pháp pháp lý: Trường hợp này, Tòa án phải xác định tranh chấm về thỏa thuận bảo mật thông tin và không cạnh tranh giữa hai bên là thỏa thuận độc lập với hợp đồng lao động, thuộc thẩm quyền giải quyết của Trọng tài thương mại.

(7) Án lệ số 70/2023/AL về việc chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động là cán bộ công đoàn không chuyên trách.

Tình huống án lệ: Người lao động và người sử dụng lao động ký kết HĐLĐ xác định thời hạn. Trong thời hạn hợp đồng, người lao động trúng cử Chủ tịch Ban chấp hành công đoàn cơ sở nhưng việc ứng cử và trúng cử không hợp lệ. Hết thời hạn hợp đồng, người sử dụng lao động ban hành quyết định chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động.

Giải pháp pháp lý: Trường hợp này, Tòa án phải xác định người sử dụng lao động chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động là đúng.

Xem chi tiết nội dung 7 án lệ tại đây: tải

Tiêu chí lựa chọn án lệ do Tòa án nhân dân tối cao công bố là gì?

Căn cứ theo quy định tại Điều 2 Nghị quyết 04/2019/NQ-HĐTP quy định tiêu chí lựa chọn án lệ bao gồm:

- Có giá trị làm rõ quy định của pháp luật còn có cách hiểu khác nhau, phân tích, giải thích các vấn đề, sự kiện pháp lý và chỉ ra nguyên tắc, đường lối xử lý, quy phạm pháp luật cần áp dụng trong một vụ việc cụ thể hoặc thể hiện lẽ công bằng đối với những vấn đề chưa có điều luật quy định cụ thể;

- Có tính chuẩn mực;

- Có giá trị hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử.

Như vậy, những bản án, quyết định đáp ứng các tiêu chí trên có thể được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao lựa chọn và được Chánh án Tòa án nhân dân tối cao công bố là án lệ để các Tòa án nghiên cứu, áp dụng trong xét xử

Quyết định 364/QĐ-CA năm 2023 có hiệu lực từ ngày 01/10/2023. Tuy nhiên, các Tòa án nhân dân và Tòa án quân sự có trách nhiệm nghiên cứu, áp dụng các án lệ trong xét xử kể từ ngày 01/11/2023.