Hệ thống phân phối và đo đếm LNG cho phương tiện giao thông đường bộ tại các trạm công cộng phải có độ chính xác tối thiểu là bao nhiêu?

Nội dung chính

• Hệ thống phân phối và đo đếm LNG cho phương tiện giao thông đường bộ tại các trạm công cộng phải có độ chính xác tối thiểu là bao nhiêu?
• Hệ thống phân phối và đo đếm LNG có yêu cầu về việc làm lạnh giữa các lần nạp liệu khi phải nạp nhiên liệu liên tục không?
• Việc đo lường chính xác LNG được sử dụng trong hệ thống phân phối và đo đếm LNG thường gặp những khó khăn gì?

Hệ thống phân phối và đo đếm LNG cho phương tiện giao thông đường bộ tại các trạm công cộng phải có độ chính xác tối thiểu là bao nhiêu?

Độ chính xác của hệ thống phân phối và đo đếm LNG cho phương tiện giao thông đường bộ tại các trạm công cộng được quy định tại Mục 6 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8618:2023 (SAE J2645:2018) về Hệ thống phân phối và đo đếm LNG cho phương tiện giao thông đường bộ - Xe tải và xe khách có quy định như sau:

Lựa chọn hệ thống phân phối

Khi lựa chọn hệ thống phân phối LNG, cần phải xem xét tới những loại phương tiện mà hệ thống đó phục vụ. Người sử dụng hệ thống phân phối LNG phải được hướng dẫn về tần suất nạp liệu, độ chính xác và những yêu cầu về đo lường.

6.1 Các trạm sử dụng riêng

Tại các trạm này có thể sử dụng hệ thống đo lường tương đối đơn giản vì việc đo đếm chỉ dành cho các mục đích nội bộ và độ chính xác trong việc phân phối nhiên liệu cho mỗi phương tiện là không quan trọng. Thông thường các hệ thống đo đếm có độ chính xác khoảng ± 2,5 % nhưng cũng có thể được điều chỉnh sao cho phù hợp với yêu cầu của mỗi người sử dụng. Các thiết bị đo này thường không phải tuân theo các yêu cầu hoặc phê duyệt về trọng lượng và đo đếm.

6.2 Các trạm công cộng (Bán lẻ)

Nếu trạm phục vụ cho công cộng, đội xe, xe chính phủ (xe công) hoặc những người sử dụng LNG khác, nhiên liệu được phân phối như bán lẻ hoặc phân phối theo giá hợp đồng hay cho đội xe, loại hệ thống này là đối tượng để kiểm soát đo lường. Những hệ thống này có một yêu cầu độ chính xác tối thiểu là ±1,5 %.

...

Theo đó, hệ thống phân phối và đo đếm LNG cho phương tiện giao thông đường bộ tại các trạm công cộng phải có độ chính xác tối thiểu là ±1,5 %.

Hệ thống phân phối và đo đếm LNG cho phương tiện giao thông đường bộ tại các trạm công cộng phải có độ chính xác tối thiểu là bao nhiêu? (Hình từ Internet)

Hệ thống phân phối và đo đếm LNG có yêu cầu về việc làm lạnh giữa các lần nạp liệu khi phải nạp nhiên liệu liên tục không?

Căn cứ tiểu mục 6.3 Mục 6 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8618:2023 (SAE J2645:2018) về Hệ thống phân phối và đo đếm LNG cho phương tiện giao thông đường bộ - Xe tải và xe khách có quy định như sau:

Lựa chọn hệ thống phân phối

...

6.3 Tần suất nạp nhiên liệu

6.3.1 Nạp liệu liên tục

Trong trường hợp này người điều hành tổ xe cho tất cả phương tiện quay trở lại trạm tiếp nhiên liệu vào cùng một thời điểm, hệ thống phân phối có thể không yêu cầu việc làm lạnh bổ sung giữa các lần nạp liệu. Lúc này, vấn đề thời gian và mất mát sản phẩm gắn với việc ổn định một hệ thống đo đếm trở nên ít quan trọng hơn.

6.3.2 Nạp liệu gián đoạn

Hệ thống sẽ được sử dụng ngẫu nhiên trong ngày; thiết bị phân phối phải được ổn định mỗi lần nạp để đảm bảo độ chính xác của việc phân phối. Các thất thoát có thể có về thời gian và sản lượng để thực hiện nhiều chu kỳ ổn định trong suốt một ngày có thể ảnh hưởng đến yếu tố tài chính của trạm.

Như vậy, trong trường hợp nạp liệu liên tục, người điều hành tổ xe cho tất cả phương tiện quay trở lại trạm tiếp nhiên liệu vào cùng một thời điểm, hệ thống phân phối và đo đếm LNG có thể không yêu cầu việc làm lạnh bổ sung giữa các lần nạp liệu.

Việc đo lường chính xác LNG được sử dụng trong hệ thống phân phối và đo đếm LNG thường gặp những khó khăn gì?

Theo Mục 4 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8618:2023 (SAE J2645:2018) về Hệ thống phân phối và đo đếm LNG cho phương tiện giao thông đường bộ - Xe tải và xe khách thì việc đo lường chính xác LNG thường gặp các khó khăn sau:

(1) Nhiệt

Chất lỏng lạnh sâu dưới điều kiện áp suất sẽ thu nhiệt trừ khi nhiệt độ được giữ ở trạng thái cân bằng. Sự trao đổi nhiệt này chỉ có thể được giảm thiểu chứ không thể loại bỏ. Việc thu hay tỏa nhiệt sẽ ảnh hưởng tới khối lượng riêng của chất lỏng.

(2) Áp suất bão hòa

Điều khiển chính xác áp suất bão hòa của LNG được phân phối có thể là quan trọng vì hầu hết xe chạy LNG hiện nay đang sử dụng áp suất này để đưa nhiên liệu đi vào động cơ. Có khó khăn để đo lường chính xác áp suất bão hòa cho dòng chảy LNG.

(3) Khối lượng riêng

Khối lượng riêng của LNG thay đổi theo áp suất bão hòa. Tại giá trị áp suất bão hòa cao hơn (điểm sôi cao hơn) LNG có khối lượng riêng thấp hơn.

VÍ DỤ: 3,79 L LNG tại -154 °C có khối lượng 1,56 kg (tự động sôi ở áp suất 170,3 kPa) và tại -129 °C có khối lượng 1,40 kg (tự động sôi ở áp suất 790,8 kPa).

Tùy thuộc vào công nghệ, một hệ thống phân phối phải có khả năng hiệu chỉnh sự thay đổi của khối lượng riêng do nhiệt độ, áp suất và/hoặc thành phần của LNG.

(4) Thành phần của LNG

Do thay đổi trong nguồn LNG đầu vào, các phương pháp hóa lỏng và kho chứa LNG mà thành phần hóa học của LNG có thể thay đổi. Sự thay đổi thành phần của LNG có thể thay đổi về khối lượng riêng và do đó có thể gây sai số đo lường.

(5) Quá lạnh

Chất lỏng lạnh sâu thường được được chứa trong các bồn chịu áp. Có thể dùng hơi bơm vào đỉnh bồn để tăng áp suất trong bồn mà không làm thay đổi nhiệt độ hay trạng thái bão hòa của chất lỏng.

Ở điều kiện đó, chất lỏng được xem là “quá lạnh” (sub-cooling). Việc bơm chất lỏng với áp suất cao hơn cũng tạo ra hiệu ứng tương tự. Có thể sử dụng một trong hai cách nói trên để ngăn chặn chất lỏng sôi.

CHÚ THÍCH: Khi áp suất bề mặt tăng lên, nhiệt độ sôi của chất lỏng cũng tăng. Việc tăng áp suất bề mặt sẽ giữ chất lỏng luôn ở trạng thái “dưới nhiệt độ sôi” (quá lạnh).