Doanh nghiệp thu tiền môi giới xuất khẩu lao động có vi phạm pháp luật không? Nếu có thì mức phạt là bao nhiêu?

Nội dung chính

• Khái niệm xuất khẩu lao động là gì?
• Có bao nhiêu hình thức xuất khẩu lao động?
• Doanh nghiệp thu tiền môi giới xuất khẩu lao động có vi phạm pháp luật không?
• Doanh nghiệp thu tiền môi giới xuất khẩu lao động bị phạt như thế nào?

Khái niệm xuất khẩu lao động là gì?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 3 Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng 2020 quy định về xuất khẩu lao động như sau:

Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng là công dân Việt Nam từ đủ 18 tuổi trở lên cư trú tại Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo quy định của Luật này.

...

Theo như quy định trên, xuất khẩu lao động là việc người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Người đi xuất khẩu lao động là công dân Việt Nam từ đủ 18 tuổi trở lên cư trú tại Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo quy định của Luật này.

Có bao nhiêu hình thức xuất khẩu lao động?

Căn cứ theo Điều 5 Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng 2020 quy định về hình thức xuất khẩu lao động như sau:

Các hình thức người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng

1. Hợp đồng đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài ký với đơn vị sự nghiệp để thực hiện thỏa thuận quốc tế.

2. Hợp đồng hoặc thỏa thuận bằng văn bản về việc đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài ký với doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân sau đây:

a) Doanh nghiệp Việt Nam hoạt động dịch vụ đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;

b) Doanh nghiệp Việt Nam trúng thầu, nhận thầu công trình, dự án ở nước ngoài;

c) Doanh nghiệp Việt Nam đưa người lao động Việt Nam đi đào tạo, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề ở nước ngoài;.

d) Tổ chức, cá nhân Việt Nam đầu tư ra nước ngoài.

3. Hợp đồng lao động do người lao động Việt Nam trực tiếp giao kết với người sử dụng lao động ở nước ngoài.

Như vậy, xuất khẩu lao động có 3 hình thức. Đó là:

- Hợp đồng đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài ký với đơn vị sự nghiệp để thực hiện thỏa thuận quốc tế.

- Hợp đồng hoặc thỏa thuận bằng văn bản về việc đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài ký với doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân sau đây:

+ Doanh nghiệp Việt Nam hoạt động dịch vụ đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;

+ Doanh nghiệp Việt Nam trúng thầu, nhận thầu công trình, dự án ở nước ngoài;

+ Doanh nghiệp Việt Nam đưa người lao động Việt Nam đi đào tạo, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề ở nước ngoài;.

+ Tổ chức, cá nhân Việt Nam đầu tư ra nước ngoài.

- Hợp đồng lao động do người lao động Việt Nam trực tiếp giao kết với người sử dụng lao động ở nước ngoài.

+ Các hình thức xuất khẩu lao động trên được xem là hợp pháp và sẽ được pháp luật bảo vệ quyền lợi, lợi ích cũng như có các chế độ hỗ trợ cho người lao động. Việc xuất khẩu không qua các hình thức trên được xem là xuất khẩu lao động bất hợp pháp và sẽ bị xử lý vi phạm theo quy định pháp luật.

Doanh nghiệp thu tiền môi giới xuất khẩu lao động có vi phạm pháp luật không?

Căn cứ vào khoản 8 Điều 7 Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng 2020 quy định:

Các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng

...

6. Giao nhiệm vụ hoạt động dịch vụ đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng cho chi nhánh của doanh nghiệp không đúng quy định của Luật này.

7. Lợi dụng hoạt động chuẩn bị nguồn lao động, tuyển chọn người lao động đi làm việc ở nước ngoài để thu tiền của người lao động trái pháp luật.

8. Thu tiền môi giới của người lao động.

9. Thu tiền dịch vụ của người lao động không đúng quy định của Luật này.

...

Theo như quy định trên, hành vi thu tiền môi giới xuất khẩu lao động là hành vi bị nghiêm cấm nên việc thu tiền môi giới xuất khẩu lao động là vi phạm pháp luật.

Doanh nghiệp thu tiền môi giới xuất khẩu lao động có vi phạm pháp luật không? (Hình từ Internet)

Doanh nghiệp thu tiền môi giới xuất khẩu lao động bị phạt như thế nào?

Căn cứ vào khoản 6 Điều 42 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định:

Vi phạm của doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (sau đây viết tắt là doanh nghiệp dịch vụ)

...

6. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng khi vi phạm đối với mỗi người lao động nhưng không quá 200.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng hoạt động chuẩn bị nguồn lao động hoặc tuyển chọn người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài hoặc hoạt động dịch vụ đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài để thu tiền của người lao động trái pháp luật.

...

Như vậy, việc doanh nghiệp thu tiền môi giới xuất khẩu lao động sẽ bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 70 triệu đồng khi vi phạm đối với mỗi người lao động nhưng không quá 200.000.000 đồng.

Bên cạnh đó còn áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là đình chỉ hoạt động chuẩn bị nguồn lao động từ 06 tháng đến 12 tháng và đình chỉ hoạt động tuyển chọn người lao động từ 06 tháng đến 12 tháng theo quy định tại khoản đ và e khoản 13 Điều 42 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.

Ngoài ra, còn áp dụng biện pháp khắc phục đối với hành vi vi phạm là buộc doanh nghiệp dịch vụ trả lại cho người lao động khoản tiền đã thu trái pháp luật của người lao động và khoản tiền lãi của số tiền này tính theo mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt theo quy định tại điểm đ khoản 14 Điều 42 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.