Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm có phải xin phép cơ quan nhà nước không? Thủ tục chuyển mục đích như thế nào?

Nội dung chính

• Chuyển mục đích sử dụng đất?
• Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm có phải xin phép cơ quan nhà nước không?
• Thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất?
• Thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất như thế nào?

Chuyển mục đích sử dụng đất?

Chuyển mục đích sử dụng đất được xem là việc người sử dụng đất thay đổi mục đích sử dụng đất theo nhu cầu, và phù hợp với các quy định của pháp luật.

Vì việc chuyển mục đích sử dụng đất sẽ làm thay đổi mục đích sử dụng đất, nên nó có thể dẫn đến việc thay đổi quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất. Khoản 2 Điều 57 Luật Đất đai 2013 có quy định khi chuyển mục đích sử dụng đất thì người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; chế độ sử dụng đất, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất được áp dụng theo loại đất sau khi được chuyển mục đích sử dụng.

Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm có phải xin phép cơ quan nhà nước không?

Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm 

Tùy thuộc vào mức độ ảnh hưởng của việc chuyển mục đích sử dụng đất đối với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và đời sống kinh tế, xã hội mà có các trường hợp khác nhau khi chuyển mục đích sử dụng đất. Cụ thể sẽ chia thành 2 nhóm:

* Các trường hợp chuyển đối phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền căn cứ theo Điều 57 Luật Đất đai 2013, quy định cụ thể như sau:

- Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối;

- Chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang đất nuôi trồng thủy sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm;

- Chuyển đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp;

- Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;

- Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất;

- Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở;

- Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp.

Như vậy, đối với trường hợp của gia đinh bạn muốn chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm phải được sự cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

* Các trường hợp chuyển đổi không phải xin phép cơ quan nhà nước nhưng phải đăng ký biến động, căn cứ theo Điều 11 Thông tư 02/2015/TT-BTNMT (được sửa đổi bởi khoản 2 Điều 5 Thông tư 09/2021/TT-BTNMT), cụ thể như sau:

- Chuyển đất trồng cây hàng năm sang đất nông nghiệp khác gồm: đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt; đất xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm;

- Chuyển đất trồng cây hàng năm khác, đất nuôi trồng thủy sản sang trồng cây lâu năm;

- Chuyển đất trồng cây lâu năm sang đất nuôi trồng thủy sản, đất trồng cây hàng năm;

- Chuyển đất ở sang đất phi nông nghiệp không phải là đất ở;

- Chuyển đất thương mại, dịch vụ sang các loại đất khác thuộc đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp; chuyển đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ, đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp sang đất xây dựng công trình sự nghiệp.

Thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất?

Căn cứ tại Điều 59 Luật Đất đai 2013, quy định về thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, như sau:

- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong các trường hợp sau đây:

+ Giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với tổ chức;

+ Giao đất đối với cơ sở tôn giáo;

+ Giao đất đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài theo quy định tại khoản 3 Điều 55 của Luật này;

+ Cho thuê đất đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài theo quy định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 56 của Luật này;

+ Cho thuê đất đối với tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao.

- Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong các trường hợp sau đây:

+ Giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân. Trường hợp cho hộ gia đình, cá nhân thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp để sử dụng vào mục đích thương mại, dịch vụ với diện tích từ 0,5 héc ta trở lên thì phải có văn bản chấp thuận của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trước khi quyết định;

+ Giao đất đối với cộng đồng dân cư.

Như vậy, về thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất cũng giống với thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất. Cần lưu ý rằng Ủy ban nhân dân cấp xã không có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất và một số trường hợp pháp luật không đề cập đến quyền được phép chuyển mục đích sử dụng đất thì cũng không có thẩm quyền cho phép sử dụng đất đối với họ.

Thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất như thế nào?

Bước 1: Nộp đơn, hồ sơ và Giấy chứng nhận đến cơ quan Tài nguyên môi trường cùng cấp với cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất. Quy định tại Điều 60 Nghị định 43/2014/NĐ-CP (được sửa đổi bởi khoản 19 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP) quy định về cơ quan tiếp nhận hồ sơ như sau:

- Cơ quan tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục giao đất, thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất được quy định như sau:

+ Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả đối với trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 59 Luật Đất đai 2013;

+ Phòng Tài nguyên và Môi trường tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả đối với trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 59 Luật Đất đai 2013.

Bước 2: Cơ quan tài nguyên môi trường thẩm tra, gửi số liệu địa chính sang cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính do chuyển mục đích sử dụng đất (nếu có). Quy định tại điểm b khoản 5 Điều 60 Nghị định 43/2014/NĐ-CP (được sửa đổi bởi khoản 19 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP): "Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ tài chính liên quan đến thủ tục hành chính thì việc trao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được thực hiện sau khi người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất nộp chứng từ hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định; trường hợp thuê đất trả tiền hàng năm thì trả kết quả sau khi người sử dụng đất đã ký hợp đồng thuê đất; trường hợp được miễn nghĩa vụ tài chính liên quan đến thủ tục hành chính thì trả kết quả sau khi nhận được văn bản của cơ quan có thẩm quyền xác định được miễn nghĩa vụ tài chính;"

Bước 3: Người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính theo thông báo;

Bước 4: Ủy ban nhân dân có thẩm quyền quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

Về thời gian thực hiện thủ tục hành chính về chuyển mục đích sử dụng đất căn cứ theo Điều 61 Nghị định 43/2014/NĐ-CP (được sửa đổi bởi khoản 40 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP), cụ thể cho phép chuyển mục đích sử dụng đất là không quá 15 ngày.