Các loại thuốc thử nào dùng để chẩn đoán bệnh nhiễm trùng máu ở cá phải thực hiện việc điều chế?

Nội dung chính

• Cá mắc bệnh nhiễm trùng máu do vi khuẩn Aeromonas hydrophila sẽ có dấu hiệu bệnh tích như thế nào?
• Thuốc thử và vật liệu thử dùng trong việc chẩn đoán bệnh nhiễm trùng máu ở cá gồm các loại thuốc thử vật liệu thử nào?
• Các loại thuốc thử nào dùng để chẩn đoán bệnh nhiễm trùng máu ở cá phải thực hiện điều chế?

Cá mắc bệnh nhiễm trùng máu do vi khuẩn Aeromonas hydrophila sẽ có dấu hiệu bệnh tích như thế nào?

Theo Mục 5 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8710-15:2015 về Bệnh thủy sản - Quy trình chẩn đoán - Phần 15: Bệnh nhiễm trùng do Aeromonas Hydrophila ở cá quy định về dấu hiệu bệnh tích ở cá mắc bệnh nhiễm trùng máu như sau:

Chẩn đoán lâm sàng

5.1. Đặc điểm dịch tễ.

Ở Việt Nam, các loài cá nuôi lồng, bè và ao hồ nước ngọt đều có thể bị bệnh như: cá ba sa, cá tra, cá trắm cỏ, cá rô phi, cá bống tượng...

Cá bị nhiễm Aeromonas hydrophila từ 1 tuần đến 2 tuần có thể chết, tỷ lệ chết thường từ 30 % đến 70 %;

Bệnh có thể xảy ra ở các giai đoạn khác nhau từ cá giống, cá thịt, cá bố mẹ;

Tại Việt Nam, bệnh xuất hiện quanh năm nhưng thường hay xảy ra vào mùa xuân, mùa thu ở miền Bắc và đầu mùa mưa ở miền Nam khi nhiệt độ môi trường từ 25 °C đến 28 °C.

5.2. Triệu chứng làm sàng.

Cá bị bệnh có biểu hiện kém ăn hoặc bỏ ăn, nổi lờ đờ trên tầng nước mặt, da cá thường đổi màu tối không có ánh bạc, cá mất nhớt, khô ráp, rụng vẩy để lộ da bị xuất huyết;

Xuất hiện các đốm xuất huyết trên thân, gốc vây, quanh miệng, râu xuất huyết hoặc bạc trắng;

Xuất hiện các vết loét ăn sâu vào cơ, có mùi hôi thối, trên vết loét thường có nấm và ký sinh trùng ký sinh;

Mắt lồi đục, hậu môn viêm xuất huyết, bụng chướng to, các vây xơ rách, tia vây cụt dần.

5.3. Bệnh tích.

Ruột có thể đầy hơi và hoại tử;

Xoang bụng xuất huyết, gan tái nhợt, mật sưng to, thận sưng.

Theo đó, khi cá mắc bệnh nhiễm trùng máu do vi khuẩn Aeromonas Hydrophila gây nên thì sẽ có dấu hiệu bệnh tích như ruột có thể đầy hơi và hoại tử; xoang bụng xuất huyết, gan tái nhợt, mật sưng to, thận sưng.

Cá mắc bệnh nhiễm trùng máu do vi khuẩn Aeromonas hydrophila sẽ có dấu hiệu bệnh tích như thế nào? (Hình từ Internet)

Thuốc thử và vật liệu thử dùng trong việc chẩn đoán bệnh nhiễm trùng máu ở cá gồm các loại thuốc thử vật liệu thử nào?

Theo Mục 3 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8710-15:2015 về Bệnh thủy sản - Quy trình chẩn đoán - Phần 15: Bệnh nhiễm trùng do Aeromonas Hydrophila ở cá quy định về thuốc thử và vật liệu thử như sau:

Thuốc thử và vật liệu thử

Chỉ sử dụng thuốc thử loại tinh khiết phân tích, sử dụng nước cất, nước khử khoáng hoặc nước có độ tinh khiết tương đương, trừ các trường hợp có quy định khác.

3.1. Thuốc thử và vật liệu thử dùng chung.

3.1.1. Etanol, từ 70 % (thể tích), 90 % (thể tích) và etanol tuyệt đối.

3.2. Thuốc thử và vật liệu thử dùng cho phương pháp giám định sinh hóa.

3.2.1. Thạch dinh dưỡng (NA).

3.2.2. Thạch chọn lọc Aeromonas spp. (Rimler-Shotts - R-S).

3.2.3. Thuốc thử cho phương pháp nhuộm Gram (xem A.1).

3.3. Thuốc thử và vật liệu thử dùng cho phương pháp PCR.

3.3.1. Cặp mồi (primes), gồm mồi xuôi và mồi ngược.

3.3.2. Agarose.

3.3.3. Dung dịch đệm TAE (Tris-brorate - EDTA) hoặc TBE (Tris-acetate - EDTA) (xem A.2).

3.3.4. Chất nhuộm màu, ví dụ: Sybr safe.

3.3.5. Chất đệm tải mẫu (Loading dye 6X)

3.3.6. Dung dịch đệm TE (Tris-EDTA).

3.3.7. Thang chuẩn ADN (Marker)

3.3.8. Nước tinh khiết, không có nuclease.

3.3.9. Kít nhân gen (PCR Master Mix Kit).

3.3.10. Kít tách chiết ADN (acid deoxyribo nucleic), protein K.

Như vậy, thuốc thử và vật liệu thử dùng để chẩn đoán bệnh nhễm trùng máu gồm các loại thuốc thử và vật liệu thử nêu trên.

Các loại thuốc thử nào dùng để chẩn đoán bệnh nhiễm trùng máu ở cá phải thực hiện điều chế?

Theo Phụ lục A Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8710-15:2015 về Bệnh thủy sản - Quy trình chẩn đoán - Phần 15: Bệnh nhiễm trùng do Aeromonas Hydrophila ở cá quy định về thành phàn và các bước chuẩn bị thuốc thử như sau:

Thuốc thử cho phương pháp nhuộm Gram

A. 1.1. Thuốc thử

A. 1.1.1. Dung dịch tím tinh thể

Thành phần

Tím tinh thể 2,0 g

Cồn tuyệt đối 20,0 ml

Amoni oxalat 0,8 g

Nước 80,0 ml

Chuẩn bị

Hòa tan tím tinh thể trong etanol và hòa tan amoni oxalat trong nước. Sau đó, trộn 2 dung dịch này với nhau và lắc cho tan hết.

A.1.1.2. Dung dịch Fuchsin đậm đặc

Thành phần

Fuchsin basic 1 g

Cồn tuyệt đối 10 ml

Phenol 5 g

Nước 100 ml

Chuẩn bị

Hòa tan các thành phần trong nước. Khi dùng, pha loãng dung dịch fuchsin đậm đặc với nước theo tỉ lệ thể tích 1:10.

A.1.1.3. Dung dịch lugol

Thành phần

Kali iodua 2 g

l-ốt tinh thể 1 g

Nước 200 ml

Chuẩn bị

Nghiền kali iodua và iodine tinh thể, cho nước vào từ từ và lắc cho tan.

A.1.1.4. Cồn axeton

Trộn đầu dung dịch cồn tuyệt đối với dung dịch axeton với tỷ lệ thể tích 3:1.

A.1.2. Cách tiến hành

Nhỏ dung dịch tím tinh thể (A.1.1) lên tiêu bản, để từ 1 min đến 2 min sau đó rửa nước nhanh và để khô;

Nhỏ dung dịch lugol (A.1.3), để 1 min sau đó rửa nước nhanh và để khô;

Nhỏ cồn axeton (A.1.4), rửa nước thật nhanh và để khô;

Nhỏ dung dịch fuchsin loãng, để 1 min sau đó rửa nước và để khô.

A.1.3. Xem tiêu bản

Nhỏ 1 giọt dầu vào tiêu bản và xem tiêu bản bằng kính hiển vi quang học (4.1.3) có vật kính có độ phóng đại 100 X.

A.2. Dung dịch đệm TAE hoặc TBE

A.2.1. Thành phần

Dung dịch TAE (hoặc TBE) 10X: 100 ml

Nước khử ion: 900 ml

Tổng: 1000 ml dung dịch TAE (TBE) 1X

A. 2.2. Chuẩn bị

Lấy 100 ml dung dịch TAE (TBE) 10X (3.3.3) hòa chung với 900 ml nước khử ion, khuấy và lắc đều.

Bảo quản ở nhiệt độ phòng.

Theo đó, những loại thuốc thử dùng cho việc chẩn đoán bệnh nhiễm trùng máu ở cá do măc vi khuẩn Aeromonas Hydrophila gồm:

- Dung dịch tím tinh thể

- Dung dịch Fuchsin đậm đặc

- Dung dịch lugol

- Cồn axeton

- Dung dịch đệm TAE hoặc TBE