Có phải pháp luật hiện hành quy định đối chất là thủ tục bắt buộc trong tố tụng dân sự không?

Nội dung chính

• Đối chất được quy định như thế nào trong Bộ luật Tố tụng hình sự 2015?
• Đối chất được tiến hành khi nào?
• Quy định về biên bản đối chất trong tố tụng hình sự?
• Đối chất được quy định như thế nào trong Bộ luật Tố tụng dân sự 2015?

Đối chất được quy định như thế nào trong Bộ luật Tố tụng hình sự 2015?

Căn cứ theo Điều 189 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về đối chất cụ thể như sau:

- Trường hợp có mâu thuẫn trong lời khai giữa hai người hay nhiều người mà đã tiến hành các biện pháp điều tra khác nhưng chưa giải quyết được mâu thuẫn thì Điều tra viên tiến hành đối chất. Trước khi tiến hành đối chất, Điều tra viên phải thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp để cử Kiểm sát viên kiểm sát việc đối chất. Kiểm sát viên phải có mặt để kiểm sát việc đối chất. Nếu Kiểm sát viên vắng mặt thì ghi rõ vào biên bản đối chất.

- Nếu có người làm chứng hoặc bị hại tham gia thì trước khi đối chất Điều tra viên phải giải thích cho họ biết trách nhiệm về việc từ chối, trốn tránh khai báo hoặc cố tình khai báo gian dối. Việc này phải ghi vào biên bản.

- Khi bắt đầu đối chất, Điều tra viên hỏi về mối quan hệ giữa những người tham gia đối chất, sau đó hỏi họ về những tình tiết cần làm sáng tỏ. Sau khi nghe đối chất, Điều tra viên có thể hỏi thêm từng người.

Trong quá trình đối chất, Điều tra viên có thể đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật có liên quan; có thể để cho những người tham gia đối chất hỏi lẫn nhau; câu hỏi và trả lời của những người này phải ghi vào biên bản.

Chỉ sau khi những người tham gia đối chất đã khai xong mới được nhắc lại những lời khai trước đó của họ.

- Biên bản đối chất được lập theo quy định tại Điều 178 của Bộ luật này. Việc đối chất có thể ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh.

- Trường hợp cần thiết, Kiểm sát viên có thể tiến hành đối chất. Việc đối chất được tiến hành theo quy định tại Điều này.

Đối chất trong tố tụng dân sự

Đối chất được tiến hành khi nào?

Khi không còn những cách điều tra khác để có thể kiểm tra lời khai, xác minh lời khai và giải quyết mâu thuẫn trong lời khai thì lúc này, biện pháp điều tra đối chất sẽ được áp dụng. Bị can với bị can, bị can với người bị tạm giữ, bị can với bị hại, bị can với người làm chứng là những người có thể đưa ra đối chất.

Quy định về biên bản đối chất trong tố tụng hình sự?

Theo khoản 4 Điều 189 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về lập biên bản đối chất cụ thể như sau:

"Điều 189. Đối chất

...

4. Biên bản đối chất được lập theo quy định tại Điều 178 của Bộ luật này. Việc đối chất có thể ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh."

Căn cứ Điều 178 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định:

"Điều 178. Biên bản điều tra

Khi tiến hành hoạt động điều tra, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải lập biên bản theo quy định tại Điều 133 của Bộ luật này.

Điều tra viên, Cán bộ điều tra lập biên bản phải đọc biên bản cho người tham gia tố tụng nghe, giải thích cho họ quyền được bổ sung và nhận xét về biên bản. Ý kiến bổ sung, nhận xét được ghi vào biên bản; trường hợp không chấp nhận bổ sung thì ghi rõ lý do vào biên bản. Người tham gia tố tụng, Điều tra viên, Cán bộ điều tra cùng ký tên vào biên bản.

Trường hợp Kiểm sát viên, Kiểm tra viên lập biên bản thì biên bản được thực hiện theo quy định tại Điều này. Biên bản phải được chuyển ngay cho Điều tra viên để đưa vào hồ sơ vụ án.

Việc lập biên bản trong giai đoạn khởi tố được thực hiện theo quy định tại Điều này."

Đối chất được quy định như thế nào trong Bộ luật Tố tụng dân sự 2015?

Căn cứ Điều 100 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 có quy định về đối chất cụ thể như sau:

"Điều 100. Đối chất

1. Theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy có mâu thuẫn trong lời khai của các đương sự, người làm chứng, Thẩm phán tiến hành đối chất giữa các đương sự với nhau, giữa đương sự với người làm chứng hoặc giữa những người làm chứng với nhau.

2. Việc đối chất phải được lập thành biên bản, có chữ ký hoặc điểm chỉ của những người tham gia đối chất."

Căn cứ vào quy định trên thì theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy có mâu thuẫn trong lời khai của các đương sự, người làm chứng, Thẩm phán tiến hành đối chất giữa các đương sự với nhau, giữa đương sự với người làm chứng hoặc giữa các người làm chứng với nhau. Nói cách khác, nếu không có yêu cầu của đương sự hoặc không thấy có mâu thuẫn trong lời khai của các đương sự, người làm chứng thì Thẩm phán không tiến hành đối chất. Do đó, đối chất không là thủ tục bắt buộc trong tố tụng dân sự. Trên đây là quy định về đối chát và một số thông tin về đối chất chúng tôi cung cấp gửi tới bạn. Trân trọng!