Đại lý thương mại là gì? Các quy định của pháp luật về đại lý thương mại?

Nội dung chính

• Đại lý thương mại được hiểu như thế nào?
• Quy định của pháp luật về hình thức của hợp đồng đại lý
• Có những hình thức đại lý thương mại nào?
• Đại lý được trả thù lao như thế nào?
• Thời hạn đại lý thương mại và trách nhiệm của các bên khi kết thúc hợp đồng đại lý được quy định như thế nào?

Đại lý thương mại được hiểu như thế nào?

Điều 166 Luật Thương mại 2005 quy định về đại lý thương mại, cụ thể: 

Đại lý thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên giao đại lý và bên đại lý thỏa thuận việc bên đại lý nhân danh chính mình mua, bán hàng hóa cho bên giao đại lý hoặc cung ứng dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hàng để hưởng thù lao.

Căn cứ theo Điều 167 Luật Thương mại 2005, quy định về các bên trong hợp đồng đại lý thương mại:

Bên giao đại lý được hiểu là thương nhân giao hàng hóa cho đại lý bán hoặc giao tiền mua hàng cho đại lý mua hoặc là thương nhân uỷ quyền thực hiện dịch vụ cho đại lý cung ứng dịch vụ.

Bên đại lý là thương nhân nhận hàng hoá để làm đại lý bán, nhận tiền mua hàng để làm đại lý mua hoặc là bên nhận uỷ quyền cung ứng dịch vụ.

Quy định của pháp luật về đại lý thương mại

Quy định của pháp luật về hình thức của hợp đồng đại lý

Căn cứ quy định tại Điều 168 Luật Thương mại 2005, hợp đồng đại lý phải được thành lập bằng văn bản hoặc bằng các hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương.

Mà theo khoản 15 Điều 3 Luật Thương mại 2005 có nêu rõ về các hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương văn bản bao gồm: điện báo, telex, fax, thông điệp dữ liệu và các hình thức khác theo quy định của pháp luật.

Có những hình thức đại lý thương mại nào?

Điều 169 Luật Thương mại 2005 quy định về các hình thức đại lý như sau: 

Đại lý bao tiêu là hình thức đại lý mà bên đại lý thực hiện việc mua, bán trọn vẹn một khối lượng hàng hoá hoặc cung ứng đầy đủ một dịch vụ cho bên giao đại lý.

Đại lý độc quyền là hình thức đại lý mà tại một khu vực địa lý nhất định bên giao đại lý chỉ giao cho một đại lý mua, bán một hoặc một số mặt hàng hoặc cung ứng một hoặc một số loại dịch vụ nhất định.

Tổng đại lý mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ là hình thức đại lý mà bên đại lý tổ chức một hệ thống đại lý trực thuộc để thực hiện việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ cho bên giao đại lý. Tổng đại lý đại diện cho hệ thống đại lý trực thuộc. Các đại lý trực thuộc hoạt động dưới sự quản lý của tổng đại lý và với danh nghĩa của tổng đại lý.

Ngoài ra các bên có thể thỏa thuận một hình thức đại lý khác.

Đại lý được trả thù lao như thế nào?

Điều 171 Luật Thương mại 2005 quy định về các hình thức trả thù lao như sau:

Trừ trường hợp có thoả thuận khác, thù lao đại lý được trả cho bên đại lý dưới hình thức hoa hồng hoặc chênh lệch giá.

Hình thức hoa hồng: Trong trường hợp này, bên giao đại lý sẽ ấn định giá mua, giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng thì bên đại lý được hưởng hoa hồng tính theo tỷ lệ phần trăm trên giá mua, giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ.

Chênh lệch giá: Trong trường hợp này, bên giao đại lý không ấn định giá mua, giá bán hàng hoá hoặc giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng mà chỉ ấn định giá giao đại lý cho bên đại lý thì bên đại lý được hưởng chênh lệch giá. Mức chênh lệch giá được xác định là mức chênh lệch giữa giá mua, giá bán, giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng so với giá do bên giao đại lý ấn định cho bên đại lý.

Thời hạn đại lý thương mại và trách nhiệm của các bên khi kết thúc hợp đồng đại lý được quy định như thế nào?

Điều 177 Luật Thương mại 2005 có quy định rõ về thời hạn đại lý, cụ thể như sau:

Các bên tự thỏa thuận về thời hạn của hợp đồng đại lý, tuy nhiên thời hạn đại lý chỉ chấm dứt sau một thời gian hợp lý nhưng không sớm hơn sáu mươi ngày, kể từ ngày một trong hai bên thông báo bằng văn bản cho bên kia về việc chấm dứt hợp đồng đại lý.

Ngoài ra, tại Điều khoản này còn có quy định cụ thể về trách nhiệm bồi thường khi chấm dứt hợp đồng đại lý, cụ thể như sau:

Nếu bên giao đại lý thông báo chấm dứt hợp đồng theo đúng thời hạn pháp luật quy định phải thông báo trước thì bên đại lý có quyền yêu cầu bên giao đại lý bồi thường một khoản tiền cho thời gian mà mình đã làm đại lý cho bên giao đại lý đó.

Giá trị của khoản bồi thường là một tháng thù lao đại lý trung bình trong thời gian nhận đại lý cho mỗi năm mà bên đại lý làm đại lý cho bên giao đại lý. Trong trường hợp thời gian đại lý dưới một năm thì khoản bồi thường được tính là một tháng thù lao đại lý trung bình trong thời gian nhận đại lý.

Trường hợp hợp đồng đại lý được chấm dứt trên cơ sở yêu cầu của bên đại lý thì bên đại lý không có quyền yêu cầu bên giao đại lý bồi thường cho thời gian mà mình đã làm đại lý cho bên giao đại lý.