Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 5868:2009 Thử không phá hủy - Trình độ chuyên môn và cấp chứng chỉ cá nhân

• Số hiệu: TCVN5868:2009
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2009

Phương pháp NDT		Bậc 1 h	Bậc 2 Tổng số giờ (gồm cả bậc 1)	Bậc 3 Tổng số giờ (gồm cả bậc 2)
AT		40	104	150
ET		40	104	150
TT		40	120	160
LT	A Hiểu biết cơ sở	8	24	36
	B Phương pháp áp suất	14	45	66
	C Phương pháp khí đánh dấu	18	54	78
MT		16	40	60
PT		16	40	60
RT		40	120	160
ST		16	40	60
UT		40	120	160
VT		16	40	64
Giờ đào tạo dựa trên thí sinh có kỹ năng toán học cơ sở, có kiến thức về vật liệu và quy trình. Nếu không đạt điều trên, cần có thêm đào tạo phụ trợ theo yêu cầu của tổ chức cấp chứng chỉ. Giờ đào tạo kể cả giáo trình thực hành và lý thuyết. Thời gian đào tạo có thể giảm 50 % khi việc cấp chứng chỉ cho các áp dụng có giới hạn của phương pháp. Có thể giảm tới 50 % tổng số giờ đào tạo cần thiết khi được tổ chức cấp chứng chỉ chấp nhận đối với thí sinh có bằng tốt nghiệp các trường kỹ thuật hoặc đại học, hoặc đã học xong ít nhất hai năm về kỹ thuật hoặc khoa học tại trường kỹ thuật hay đại học.

7.4. Kinh nghiệm công nghiệp

7.4.1. Kinh nghiệm công nghiệp có thể thu được trước hoặc là kết quả thành công tiếp theo sau kiểm tra trình độ chuyên môn. Bằng chứng dưới dạng tư liệu về kinh nghiệm phải được tổ chức sử dụng lao động xác nhận và đệ trình tới tổ chức cấp chứng chỉ hoặc tổ chức chuyên môn được uỷ quyền. Nếu kinh nghiệm được kiểm tra thành công tiếp theo, kết quả của kỳ kiểm tra có giá trị tới 5 năm.

7.4.2. Thời gian kinh nghiệm cho mỗi phương pháp NDT theo Bảng 2. Tuy nhiên, tổ chức cấp chứng chỉ, theo đánh giá của mình có thể cho phép giảm thời gian kinh nghiệm, khi xét tới các điều sau:

a) Chất lượng kinh nghiệm thu được có thể thay đổi, thành thạo nghiệp vụ có thể thu được nhanh hơn trong môi trường mà kinh nghiệm tập trung ở mức độ cao nhằm tới việc cấp chứng chỉ;

b) Khi kinh nghiệm thu được đồng thời trên hai hay nhiều phương pháp NDT bề mặt khác nhau như MT, PT và VT, thì kinh nghiệm thu được khi sử dụng một phương pháp NDT có thể tính là Kinh nghiệm cho một hoặc nhiều phương pháp NDT bề mặt khác;

c) Kinh nghiệm trong một lĩnh vực của một phương pháp NDT mà việc cấp chứng chỉ đã xét tới có thể tính là kinh nghiệm trong các lĩnh vực khác của cùng một phương pháp NDT;

d) Bậc và chất lượng học vấn mà thí sinh có cũng được xem xét, đặc biệt là cho bậc 3, nhưng cũng cho cả các bậc khác. Tốt nghiệp từ các trường đại học, cao đẳng kỹ thuật hoặc tổng hợp, hoặc đã hoàn thành ít nhất hai năm nghiên cứu, học tập kỹ thuật hoặc khoa học tại các trường cao đẳng hoặc đại học, cũng có thể được xem xét để giảm thời gian kinh nghiệm.

Bảng 2 - Kinh nghiệm công nghiệp

Phương pháp NDT

...

...

...

Bậc 1^d^,^e

Bậc 2 ^d,e,f

(kể cả bậc 1)

Bậc 3 ^g

(kể cả bậc 2)

AT, ET, TT, LT, RT, UT

3

12

30

...

...

...

1

4

16

^aKinh nghiệm công nghiệp theo tháng dựa trên một tuần làm 40 h định mức, hoặc một tuần làm việc theo qui định. Nếu cá nhân làm việc vượt quá 40 h/tuần, người đó có thể được cấp tín chỉ kinh nghiệm dựa trên tổng số giờ làm việc, nhưng phải đưa ra được bằng chứng.

^b Tín chỉ kinh nghiệm công nghiệp có thể thu được đồng thời trong một hay nhiều hơn phương pháp kể đến trong tiêu chuẩn này, với việc giảm tổng kinh nghiệm quy định như sau:

- Hai phương pháp thử: tổng thời gian quy định giảm 25 %;

- Ba phương pháp thử: tổng thời gian quy định giảm 33 %;

- Bốn phương pháp thử hoặc nhiều hơn : tổng thời gian cần thiết giảm 50 %.

Trong mọi trường hợp, thí sinh phải chứng minh rằng, trong mỗi phương pháp thử cần xin cấp chứng chỉ, bản thân đã đạt ít nhất một nửa thời gian cần thiết ghi trong Bảng 1.

...

...

...

^dThời gian kinh nghiệm có thể giảm tới 50 % (nhưng không ít hơn một tháng) khi chứng chỉ được giới hạn trong việc áp dụng, ví dụ: đo chiều dầy theo phương pháp VT.

^eKinh nghiệm thực hành có thể giảm tới 50 % nhờ theo khoá thực hành thích hợp, mà khoảng của giáo trình có thể có trọng số lớn nhất là bảy. Giáo trình có thể tập trung vào các giải pháp thực hành thường xảy ra khi thử, sẽ gồm một phần đáng kể các mẫu thử đã biết khuyết tật và giáo trình này được tổ chức cấp chứng chỉ công nhận.

^f Với bậc 2, quy định của tiêu chuẩn này là kinh nghiệm công nghiệp thực thi như ở bậc 1.

^g Với bậc 3, quy định của tiêu chuẩn này là kinh nghiệm công nghiệp thực thi như ở bậc 2. Nếu cá nhân được đánh giá trình độ chuyên môn trực tiếp ở bậc 3, mà không có thời gian ở bậc 2, không cho phép giảm thời gian kinh nghiệm như quy định ở trên.

8. Kiểm tra trình độ chuyên môn - Nội dung và cấp bậc

8.1. Quy định chung

Việc kiểm tra trình độ chuyên môn phải bao hàm một phương pháp NDT được sử dụng, trong một lĩnh vực công nghiệp, hoặc một hoặc nhiều hơn lĩnh vực sản phẩm. Tổ chức cấp chứng chỉ xác định và công bố lượng thời gian tối đa cho phép thí sinh hoàn thành mỗi lần kiểm tra, dựa trên số lượng và độ khó của các câu hỏi. Như là một hướng dẫn, thời gian trung bình cho phép không lâu hơn 3 min với câu hỏi trắc nghiệm. Thời gian trung bình cho phép với câu hỏi tự luận hoặc viết sẽ do tổ chức cấp chứng chỉ xác định.

8.2. Nội dung kiểm tra – Kiểm tra chung cho các bậc 1 và bậc 2

8.2.1. Kiểm tra chung sẽ chỉ gồm những câu hỏi được chọn một cách ngẫu nhiên từ tập hợp các câu hỏi kiểm tra chung của tổ chức cấp chứng chỉ hoặc tổ chức chuyên môn được uỷ quyền. Thí sinh tối thiểu phải trả lời được số lượng câu hỏi trắc nghiệm, theo Bảng 3.

...

...

...

8.2.3. Kiểm tra về phương pháp thử bức xạ gồm cả tia X, hoặc tia gamma hoặc cả hai tùy thuộc vào quy trình của tổ chức cấp chứng chỉ.

Bảng 3 - Số câu hỏi quy định tối thiểu – Kiểm tra chung cho các bậc 1 và bậc 2

Phương pháp NDT

Số câu hỏi

AT, ET, TT, RT, UT

40

LT, MT, PT, ST.VT

30

8.3. Nội dung kiểm tra - Kiểm tra cụ thể cho các bậc 1 và bậc 2

...

...

...

8.3.2. Nếu các câu hỏi cụ thể bao gồm hai hay nhiều lĩnh vực, số câu hỏi tối thiểu là 30, trải đều trong các lĩnh vực liên quan.

8.4. Nội dung kiểm tra - Kiểm tra thực hành các bậc 1 và bậc 2

8.4.1. Kiểm tra thực hành gồm việc áp dụng phương pháp NDT cho các mẫu thử được qui định trước, ghi chép và đối với thí sinh bậc 2, giải trình thông tin thu được ứng với mức độ yêu cầu, và báo cáo kết quả theo khuôn khổ quy định.

8.4.2. Tổ chức cấp chứng chỉ bảo đảm mỗi mẫu thử được nhận biết một cách duy nhất và có một báo cáo chính, bao gồm việc cài đặt thiết bị dùng để phát hiện các mất liên tục cụ thể chứa trong mẫu. (Xem Phụ lục B về yêu cầu với báo cáo chính cho mẫu thử).

8.4.3. Tổ chức cấp chứng chỉ phải đảm bảo mỗi báo cáo chính được biên soạn ít nhất hai thử nghiệm độc lập và được kiểm tra viên xác nhận.

8.4.4. Tổ chức cấp chứng chỉ phải đảm bảo các mẫu là cụ thể cho lĩnh vực, mô phỏng về hình học và chứa mất liên tục, đại diện cho khuyết tật xảy ra khi chế tạo hoặc khi làm việc (các mất liên tục vốn có, trong gia công và khi làm việc). Các mất liên tục có thể là tự nhiên, nhân tạo hoặc ghép vào. Với RT, các mẫu thử không cần chứa các mất liên tục, vì chúng sẽ thể hiện trên ảnh bức xạ với sự giải trình cho bậc 2. Tương tự với AT, TT và ST các mẫu thử cũng không cần chứa mất liên tục vì chúng sẽ thể hiện cả việc giải trình cho bậc 2, xem Phụ lục C để có thông tin thêm về các mẫu thử.

8.4.5. Tổ chức cấp chứng chỉ phải đảm bảo số diện tích hoặc thể tích được thử tương xứng với bậc, phương pháp NDT và lĩnh vực liên quan và các diện tích, thể tích này chứa các mất liên tục cần báo cáo. Xem Phụ lục C về số diện tích hoặc thể tích cần thử trong kiểm tra thực hành bậc 1 và bậc 2.

8.4.6. Thí sinh bậc 1 phải theo các hướng dẫn NDT do kiểm tra viên cung cấp.

8.4.7. Thí sinh bậc 2 phải chọn các kỹ thuật NDT áp dụng được và xác định điều kiện làm việc liên quan đến qui tắc, tiêu chuẩn, điều kiện kỹ thuật hoặc quy trình cho trước.

...

...

...

a) 2 h cho bậc 1, và

b) 3 h cho bậc 2.

8.4.9. Thí sinh bậc 2 phải dự thảo ít nhất một hướng dẫn NDT thích hợp với bậc 1. Thời gian tối đa khuyến nghị cho phép với phần này của kiểm tra là 2 h.

8.5. Cấp bậc kiểm tra - Kiểm tra trình độ chuyên môn bậc 1 vả bậc 2

8.5.1. Kiểm tra viên sẽ chịu trách nhiệm về cấp bậc kiểm tra. Các kiểm tra chung, cụ thể thực hành sẽ được phân bậc tách biệt nhau.

8.5.2. Để đạt kết quả trong kiểm tra viết, thí sinh phải đạt được điểm số tối thiểu là 70 % trong mỗi phần kiểm tra.

8.5.3. Để đạt kết quả trong kiểm tra thực hành, thí sinh phải hoàn thành tối thiểu 70 % của mỗi mẫu thử được thử. Xem Phụ lục D về hướng dẫn trọng số phần trăm của kiểm tra thực hành.

8.6. Nội dung kiểm tra - Bậc 3

Định cấp bậc của kiểm tra cơ sở và kiểm tra phương pháp chính phải được thực hiện riêng rẽ. Để có thể được lựa chọn cho cấp chứng chỉ, thí sinh phải qua cả các kiểm tra cơ sở và kiểm tra phương pháp chính.

...

...

...

8.7.1. Kiểm tra cơ sở chỉ gồm những câu hỏi được lựa chọn một cách ngẫu nhiên từ tập hợp các câu hỏi cơ sở hiện hành của tổ chức cấp chứng chỉ hoặc tổ chức chuyên môn được ủy quyền. Thí sinh được yêu cầu phải trả lời ít nhất số câu hỏi trắc nghiệm theo Bảng 4.

Bảng 4 - số câu hỏi kiểm tra cơ sở quy định tối thiểu

Phần

Chủ đề

Số câu hỏi

A

Hiểu biết kỹ thuật về khoa học vật liệu, công nghệ xử lý, và các loại mất liên tục

25

B

...

...

...

10

c

Hiểu biết chung về ít nhất 4 phương pháp như yêu cầu với bậc 2 và được thí sinh chọn từ các phương pháp trong tiêu chuẩn quốc tế này. Trong 4 phương pháp phải có ít nhất 1 phương pháp thể tích (UT hoặc RT)

15 cho mỗi phương pháp thử (tổng số 60)

8.7.2. Đầu tiên phải qua kỳ kiểm tra cơ bản và giữ nguyên hiệu lực, với điều kiện là trong khoảng 5 năm sau đó phải qua kiểm tra phương pháp chính đầu tiên.

8.7.3. Để thành công trong kỳ thi này, thí sinh phải thực hiện ít nhất 70 % mỗi phần trong 3 phần (A, B và C).

8.8. Nội dung kiểm tra - Kiểm tra phương pháp chính bậc 3

8.8.1. Kiểm tra phương pháp chính chỉ gồm những câu hỏi được lựa chọn một cách ngẫu nhiên từ tập hợp hiện hành các câu hỏi kiểm tra phương pháp chính của tổ chức cấp chứng chỉ hay tổ chức chuyên môn được uỷ quyền. Yêu cầu thí sinh ít nhất phải trả lời số câu hỏi trắc nghiệm theo Bảng 5.

8.8.2. Mọi thí sinh kiểm tra phương pháp chính bậc 3 phải đạt kiểm tra thực hành bậc 2 được phân cấp theo 8.5.3 theo phương pháp và lĩnh vực thích hợp kể cả soạn các hướng dẫn thực hành cho bậc 1 (xem 8.4.9).

...

...

...

Bảng 5 - Số câu hỏi kiểm tra phương pháp chính qui định tối thiểu

Phần

Chủ đề

Số câu hỏi

D

Hiểu biết bậc 3 liên quan đến phương pháp thử.

30

E

Áp dụng phương pháp NDT trong lĩnh vực liên quan, bao gồm các qui tắc áp dụng được, các tiêu chuẩn, các điều kiện kỹ thuật và các quy trình. Nó có thể là kiểm tra cho phép mở vở liên quan tới các qui tắc, các tiêu chuẩn, các điều kiện kỹ thuật và các quy trình.

...

...

...

F

Soạn một hay nhiều quy trình NDT trong lĩnh vực nêu. Các qui tắc áp dụng được, các tiêu chuẩn, các điều kiện kỹ thuật, các quy trình khả dụng với thí sinh. (Xem Phụ lục E về hướng dẫn trọng số phần trăm của kiểm tra quy trình NDT. Với thí sinh đã từng soạn thảo quy trình NDT bậc 3, tổ chức cấp chứng chỉ cá nhân có thể thay việc soạn thảo quy trình bằng việc phân tích có phê phán một quy trình NDT tồn tại nằm trong vùng phương pháp và lĩnh vực liên quan.

-

9. Kiểm tra trình độ chuyên môn - Cách tiến hành

9.1. Quy định chung

9.1.1. Mọi kỳ kiểm tra phải được tiến hành tại trung tâm kiểm tra, do tổ chức cấp chứng chỉ hoặc thông qua tổ chức chuyên môn được ủy quyền thiết lập xác nhận và điều hành.

9.1.2. Trước khi bắt đầu kiểm tra, thí sinh phải trình với kiểm tra viên hoặc giám thị giấy tờ có hiệu lực về nhận dạng.

9.1.3. Bất kỳ thí sinh nào, trong quá trình kiểm tra không tuân theo nội quy kiểm tra hoặc vi phạm nội qui, hoặc gian lận sẽ không được tham gia kiểm tra trong những kỳ kiểm tra tiếp sau trong thời gian một năm.

9.1.4. Kiểm tra được kiểm tra viên xác nhận. Kiểm tra sẽ được giám sát và đánh giá bởi một kiểm tra viên hoặc một hay nhiều giám thị do kiểm tra viên chịu trách nhiệm.

...

...

...

9.1.6. Khi được tổ chức cấp chứng chỉ chấp nhận, thí sinh có thể dùng máy NDT của mình khi kiểm tra thực hành.

9.2. Kiểm tra lại

9.2.1. Thí sinh bị trượt khi kiểm tra cấp bậc muốn được cấp chứng chỉ, có thể kiểm tra lại ở bất kỳ phần kiểm tra nào lần thứ hai, miễn là kỳ kiểm tra lại diễn ra không sớm hơn 30 ngày sau lần kiểm tra trước và không chậm hơn 5 năm sau lần kiểm tra ban đầu. Tổ chức cấp chứng chỉ có thể theo ý kiến phân tích của mình cho phép kiểm tra lại sớm hơn, khi việc đào tạo sau đó được tổ chức cấp chứng chỉ chấp nhận.

CHÚ THÍCH: Phần kiểm tra nói ở đây đối với bậc 1 và bậc 2, là các kiểm tra chung, riêng và thực hành; đối với kiểm tra cơ sở cho bậc 3 là các phần A. B, C; đối với kiểm tra phương pháp chính bậc 3 là các phần D, E, F.

9.2.2. Thí sinh bị trượt kỳ kiểm tra lại lần 2, có thể đăng ký và tiến hành kiểm tra theo thủ tục được xây dựng cho thí sinh mới.

9.3. Miễn thi

9.3.1. Cá nhân có chứng chỉ bậc 1 hoặc bậc 2 thay đổi lĩnh vực hoặc thêm một lĩnh vực mới thuộc cùng một phương pháp NDT, chỉ cần kiểm tra thực hành và kiểm tra riêng trong lĩnh vực mới cho phương pháp đó.

9.3.2. Cá nhân có chứng chỉ bậc 3, thay đổi lĩnh vực hoặc thêm lĩnh vực mới thuộc cùng một phương pháp NDT không cần phải làm lại cả kiểm tra cơ sở lẫn hiểu biết bậc 3 liên quan tới phương pháp thử (phần D, Bảng 5) của kiểm tra phương pháp chính.

10. Cấp chứng chỉ

...

...

...

Thí sinh thoả mãn mọi điều kiện để cấp chứng chỉ sẽ được tổ chức cấp chứng chỉ cấp một giấy chứng chỉ và/hoặc một thẻ cứng tương ứng.

10.2. Chứng chỉ và/hoặc thẻ cứng

10.2.1. Chứng chỉ và/hoặc thẻ cứng tương ứng phải bao gồm ít nhất các thông tin sau:

a) Họ và tên người được cấp chứng chỉ;

b) Ngày, tháng, năm cấp chứng chỉ;

c) Ngày, tháng, năm chứng chỉ hết hạn;

d) Bậc chứng chỉ;

e) Tên tổ chức cấp chứng chỉ;

f) Phương pháp NDT;

...

...

...

h) Số nhận dạng cá nhân duy nhất;

i) Chữ ký của người được cấp chứng chỉ;

j) Ảnh của người được cấp chứng chỉ trong trường hợp thẻ cứng;

k) Thiết bị ngăn ngừa làm giả thẻ cứng, thí dụ dùng dấu nổi, ép plastic v.v...;

l) Chữ ký trên chứng chỉ của người đại diện tổ chức cấp chứng chỉ.

Có thể để khoảng trống riêng trên một hoặc cả hai chứng chỉ và thẻ cứng để ghi các giới hạn và cho chữ ký và dấu của tổ chức sử dụng lao động, cho phép người có chứng chỉ hành nghề và chịu trách nhiệm về kết quả thử.

10.3. Hiệu lực

10.3.1. Thời gian có hiệu lực không vượt quá 5 năm kể từ ngày cấp chứng chỉ ghi trên chứng chỉ và/ hoặc thẻ cứng.

10.3.2. Việc cấp chứng chỉ sẽ không còn hiệu lực:

...

...

...

b) Nếu cá nhân không đáp ứng về thị lực theo yêu cầu của 7.2.1a);

c) Nếu có gián đoạn đáng kể về công việc của cá nhân trong phạm vi của chứng chỉ cho đến lúc cá nhân đáp ứng những yêu cầu để cấp chứng chỉ lại; hoặc

d) Nếu cá nhân không được cấp chứng chỉ lại, cho đến lúc cá nhân đáp ứng các yêu cầu để cấp chứng chỉ lại hoặc cấp chứng chỉ ban đầu.

10.4. Đổi chứng chỉ

10.4.1. Trước khi hết thời gian có hiệu lực lần thứ nhất, tổ chức cấp chứng chỉ có thể cấp chứng chỉ mới thêm một thời hạn tương tự, với điều kiện là người có chứng chỉ cung cấp các bằng chứng gồm các tài liệu về:

a) thoả mãn đầy đủ, trong 12 tháng trước đó, các yêu cầu thị lực theo 7.2.1 a); và

b) tiếp tục thoả mãn các hoạt động nghề nghiệp, liên quan tới việc cấp chứng chỉ mà không có gián đoạn đáng kể.

10.4.2. Nếu không đáp ứng được tiêu chí 10.4.1 b) cho đổi chứng chỉ, cá nhân phải làm theo quy định cho việc cấp chứng chỉ lại (xem 10.5).

10.5. Cấp chứng chỉ lại

...

...

...

Trước khi hết thời gian có hiệu lực lần thứ hai, hoặc ít nhất cứ 10 năm, cá nhân đã có chứng chỉ có thể được tổ chức cấp chứng chỉ cấp lại, nếu cá nhân đáp ứng tiêu chuẩn 10.4.1 a) cho việc đổi chứng chỉ và đáp ứng các điều kiện nếu có thể áp dụng được.

10.5.2. Bậc 1 và 2

Cá nhân hoàn thành tốt kiểm tra thực hành và được đánh giá vẫn có năng lực để thực hiện công việc trong phạm vi của chứng chỉ, tùy theo các điều sau:

a) Xem Phụ lục D về hướng dẫn chủ đề có thể bao quát và trọng số phần trăm trong kiểm tra thực hành. Nếu cá nhân không đạt tối thiểu 70 % điểm số cho mỗi mẫu được thử, cho phép hai lần thử lại để kiểm tra cấp chứng chỉ lại trong thời hạn 12 tháng kể từ lần thử đầu tiên tại kỳ kiểm tra cấp chứng chỉ lại;

b) Nếu không đạt trong hai lần thử lại được phép, cá nhân sẽ không được cấp lại và để được cấp lại một lần nữa cho bậc, lĩnh vực hay phương pháp, cá nhân phải đăng ký cho kỳ cấp chứng chỉ mới. Nếu cá nhân có chứng chỉ còn hiệu lực trong một lĩnh vực khác thuộc cùng một phương pháp, thì có thể được miễn kiểm tra chung.

10.5.3. Bậc 3

10.5.3.1. Cá nhân phải đệ trình các bằng chứng về trình độ chuyên môn được khẳng định bởi:

a) thoả mãn các yêu cầu bậc 2 theo 10.5.2 về kiểm tra thực hành cũng như các yêu cầu bậc 3 theo 10.5.3.2 về kiểm tra viết hoặc;

b) đáp ứng các yêu cầu theo 10.5.3.3 về hệ thống tín chỉ đã được xây dựng (nếu hệ thống này được dùng trong sơ đồ cấp chứng chỉ).

...

...

...

10.5.3.2. Việc hoàn thành tốt kiểm tra viết do tổ chức cấp chứng chỉ điều hành:

a) Cá nhân phải hoàn thành tốt một kỳ kiểm tra gồm ít nhất 20 câu hỏi về áp dụng phương pháp thử trong lĩnh vực liên quan, chứng tỏ hiểu biết về các tiêu chuẩn hiện hành, các quy định, các điều kiện kỹ thuật, công nghệ được sử dụng. Nêu cá nhân không đạt điểm số ít nhất là 70 % trong kỳ kiểm tra cấp chứng chỉ lại, thì cho phép tối đa hai lần thử lại việc kiểm tra xin cấp chứng chỉ lại. Thời gian để thực hiện tất cả lần thử là 12 tháng, ngoại trừ tổ chức cấp chứng chỉ cho phép kéo dài.

b) Nếu hai lần thử lại không đạt, cá nhân không được cấp chứng chỉ lại, và để được cấp chứng chỉ lại cho lĩnh vực đó, thì phải kiểm tra phương pháp chính thích ứng đạt kết quả.

10.5.3.3. Hoàn thành tốt các yêu cầu về hệ thống tín chỉ do tổ chức cấp chứng chỉ đưa ra phù hợp với Phụ lục F. Cá nhân đã đăng ký, nhưng không đáp ứng được các yêu cầu của hệ thống tín chỉ phải xin cấp chứng chỉ lại phù hợp với 10.5.3.1 a). Nếu không đạt trong lần thứ đầu tiên để xin cấp chứng chỉ lại bằng kiểm tra, thì chỉ được thử lại một lần để xin cấp chứng chỉ lại bằng kiểm tra trong phạm vi 12 tháng kể từ ngày đăng ký xin cấp chứng chỉ lại thông qua hệ thống tín chỉ.

11. Hồ sơ

11.1. Tổ chức cấp chứng chỉ hoặc tổ chức chuyên môn được uỷ quyền chịu trách nhiệm

a) Cập nhật danh sách tất cả cá nhân đã được cấp chứng chỉ theo bậc, phương pháp NDT và lĩnh vực.

b) Hồ sơ riêng cho mỗi cá nhân còn chưa được cấp chứng chỉ, ít nhất 5 năm kể từ ngày đăng ký.

c) Hồ sơ riêng cho mỗi cá nhân đã được cấp chứng chỉ và cho từng cá nhân mà việc cấp chứng chỉ của họ có lỗi gồm:

...

...

...

- tài liệu kiểm tra như câu hỏi, câu trả lời, mô tả mẫu kiểm tra, bản ghi chép, kết quả thử, quy trình viết và tờ ghi cấp bậc;

- tư liệu về đổi chứng chỉ và cấp chứng chỉ lại, bao gồm các bằng chứng về thị lực và hoạt động liên tục; và

- lý do về việc thu hồi chứng chỉ.

11.2. Hồ sơ phải được lưu giữ trong các điều kiện thích hợp với độ an toàn và tin cậy chừng nào mà chứng chỉ còn hiệu lực, và cho ít nhất một chu kỳ cấp chứng chỉ sau một lần hết hạn cấp chứng chỉ.

12. Giới thiệu phương pháp NDT hoặc lĩnh vực mới

12.1. Với sơ đồ cấp chứng chỉ mới, hoặc khi một phương pháp hoặc lĩnh vực mới được thêm vào một sơ đồ cấp chứng chỉ đã có, tổ chức cấp chứng chỉ có thể chỉ định tạm thời trong thời gian không quá ba năm kể từ ngày thực hiện sơ đồ hoặc phương pháp/lĩnh vực mới, một người có đủ trình độ chuyên môn làm kiểm tra viên với mục đích hướng dẫn, giám sát và phân cấp việc kiểm tra trình độ chuyên môn. Khoảng thời gian 3 năm thực hiện đó không được tổ chức cấp chứng chỉ sử dụng như là cách để xác nhận những thí sinh không đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn này về cấp chứng chỉ và trình độ chuyên môn.

12.2. Người có đủ trình độ chuyên môn phải

a) Có hiểu biết về nguyên lý NDT và những hiểu biết cụ thể liên quan tới lĩnh vực công nghiệp.

b) Có kinh nghiệm nghề nghiệp trong việc áp dụng NDT.

...

...

...

d) Có thể giải thích các câu hỏi và kết quả kiểm tra.

12.3. Trong hai năm, kể từ ngày giữ cương vị đó, các kiểm tra viên sẽ được cấp chứng chỉ thỏa mãn các yêu cầu cho việc cấp chứng chỉ lại được cho trong 10.5.3.1a).

PHỤ LỤC A

(Tham khảo)

LĨNH VỰC

Khi tạo nên một lĩnh vực, tổ chức cấp chứng chỉ có thể tiêu chuẩn hoá theo danh sách sau. Điều này không ngăn cản sự phát triển thêm các lĩnh vực nhằm thoả mãn nhu cầu quốc gia.

a) Lĩnh vực sản phẩm

Bao gồm:

...

...

...

2) Vật rèn (mọi loại vật rèn: vật liệu sắt và không sắt);

3) Mối hàn (mọi loại mối hàn, kể cả mối hàn hợp kim cho vật liệu sắt và không sắt);

4) Ống và ống dẫn (không hàn, có hàn, vật liệu sắt và không sắt, bao gồm các sản phẩm phẳng cho việc chế tạo các ống hàn);

5) Các sản phẩm gia công áp lực, trừ các vật rèn (tấm, thanh, sợi).

b) Lĩnh vực công nghiệp

Tổ hợp một số lĩnh vực sản phẩm, bao gồm tất cả hoặc một số sản phẩm hoặc vật liệu xác định (thí dụ vật liệu sắt và không sắt, hoặc phi kim loại như sứ, chất dẻo, vật liệu tổng hợp):

1) Chế tạo;

2) Thử trước và đang hoạt động, bao gồm cả chế tạo;

3) Bảo trì đường sắt;

...

...

...

Khi tạo nên một lĩnh vực công nghiệp, tổ chức cấp chứng chỉ quy định chính xác trên các ấn phẩm của mình phạm vi bao quát của sản phẩm.

Một cá nhân được cấp chứng chỉ trong một lĩnh vực công nghiệp cũng được coi như có chứng chỉ trong các lĩnh vực sản phẩm riêng lẻ bao gồm trong lĩnh vực công nghiệp.

Việc cấp chứng chỉ lĩnh vực công nghiệp có thể có giá trị cả ba bậc về năng lực trong mọi phương pháp NDT, hoặc có thể giới hạn cho một phương pháp hoặc bậc cụ thể. Tuy nhiên, khi đã đặt kế hoạch, phạm vi cấp chứng chỉ phải được ghi rõ trên chứng chỉ.

PHỤ LỤC B

(Quy định)

BÁO CÁO CHÍNH CỦA MẪU THỬ

Mỗi báo cáo chính mẫu thử phải được kiểm tra viên biên soạn và xác thực từ ít nhất 2 báo cáo độc lập từ các phép thử được thực hiện bởi cá nhân có chứng chỉ bậc 2 và bậc 3 tương ứng, có ít nhất 2 năm kinh nghiệm trong việc áp dụng phương pháp NDT sử dụng mẫu thử đó.

Các báo cáo thử độc lập dùng để biên soạn báo cáo chính phải được giữ lại như bản ghi chép.

...

...

...

Báo cáo chính phải bao gồm ít nhất các thông tin sau:

a) Tên và biểu tượng của tổ chức cấp chứng chỉ;

b) Số nhận dạng mẫu thử;

c) Loại sản phẩm;

d) Vật liệu;

e) Kích thước;

f) Để dùng cho phương pháp/kỹ thuật NDT quy định;

g) Quy trình NDT (thiết bị, hiệu chuẩn/cài đặt, điều kiện vận hành);

h) Những mất liên tục hiện có;

...

...

...

j) Biên soạn từ các thử độc lập được tiến hành (nhận dạng 2 người thử);

k) Kiểm tra viên xác nhận (tên, chữ ký, số nhận dạng cá nhân duy nhất do tổ chức cấp chứng chỉ cấp) đề (ngày...).

PHỤ LỤC C

(Quy định)

CÁC MẪU THỬ BẬC 1 VÀ BẬC 2

Số lượng tối thiểu và loại mẫu thử bậc 1 và 2 dùng cho kiểm tra thực hành

Lĩnh vực sản phẩm

Phương pháp/bậc

...

...

...

UT2

RT1

RT2

ET1

ET2

MT1

MT2

PT1

PT2

...

...

...

LT2

VT1

VT2

AT1

AT2

ST1

ST2

TT1

TT2

...

...

...

2

2

2

2+12 rs

2

2

2

2

2

...

...

...

2

2

2

2

2

1+2 ds

1

2

1+2 ds

...

...

...

Vật rèn

2

2

-

-

2

2

2

2

...

...

...

2

2

2

2

2

2

1+2 ds

1

2

...

...

...

1+2 ds

Mối hàn

2

2

2

2+12 rs

2

2

2

...

...

...

2

2

2

2

2

2

2

1+2 ds

1

...

...

...

1+2 ds

1+2 ds

Ống và ống dẫn

2

2

2

2+12 rs

2

2

...

...

...

2

2

2

2

2

2

2

2

1+2 ds

...

...

...

2

1+2 ds

1+2 ds

Sản phẩm gia công áp lực

2

2

-

-

2

...

...

...

2

2

2

2

2

2

2

2

2

...

...

...

1

2

1+2 ds

1+2 ds

- Khi việc kiểm tra đòi hỏi thử nhiều diện tích hoặc thể tích, thì diện tích hoặc thể tích thứ hai hoặc bất kỳ diện tích hoặc thể tích tiếp sau nào phải khác nhau về tính chất, thí dụ dạng sản phẩm, đặc tính kỹ thuật vật liệu, hình dạng kích thước của loại mất liên tục so với các sản phẩm đã thử trước đó.

- Với kiểm tra RT, các thí sinh bậc 1 và bậc 2 phải chụp bức xạ ít nhất hai thể tích trừ trường hợp thí sinh bậc 2 đã có chứng chỉ bậc 1, trong đó ít nhất một thể tích được chụp bức xạ.

- Với kiểm tra LT bao gồm cả thay đổi áp suất và khí đánh dấu, ít nhất một thể tích được thử cho mỗi loại.

- Với kiểm tra AT, chỗ mất liên tục có thể thay bằng nguồn nhân tạo, thí sinh bậc 1 phải chứng tỏ khả năng lắp đặt thiết bị, thử độ nhạy của chúng và ghi dữ liệu thử. Thí sinh bậc 2 phải chứng tỏ khả năng giải trình và đánh giá ít nhất hai tập hợp dữ liệu thử đã ghi trước đó.

Lĩnh vực công nghiệp (gồm hai hoặc nhiều sản phẩm)

...

...

...

Các mẫu thử phải đại diện cho mọi sản phẩm hoặc phải được kiểm tra viên chọn một cách ngẫu nhiên từ các sản phẩm tạo nên lĩnh vực.

Để giải trình phim bức xạ, số phim bức xạ được giải trình phải không ít hơn 8 cho mỗi lĩnh vực sản phẩm liên quan, bao gồm trong lĩnh vực công nghiệp.

CHÚ THÍCH: Với các hướng dẫn mẫu thử xem [3] trong thư mục tài liệu tham khảo.

rs: ảnh bức xạ

ds: tập dữ liệu

PHỤ LỤC D

(Tham khảo)

TRỌNG SỐ KIỂM TRA THỰC HÀNH BẬC 1 VÀ BẬC 2

...

...

...

Chủ đề

Bậc 1
%

Bậc 2
%

Phần 1: Hiểu biết về dụng cụ NDT

a) Kiểm tra hệ thống điều khiển và chức năng

b) Thử lại việc cài đặt

Tổng cộng

10

...

...

...

20

5

5

10

Phần 2: Áp dụng phương pháp NDT

a) Chuẩn bị mẫu thử (thí dụ trạng thái bề mặt) kể cả kiểm tra bằng mắt

b) Với bậc 2, lựa chọn kỹ thuật NDT và xác định các điều kiện vận hành

c) Cài đặt dụng cụ NDT

...

...

...

e) Các quy trình trước thử (thí dụ khử từ, làm sạch, duy tu)

Tổng cộng

5

N/A

15

10

5

35

...

...

...

2

7

5

5

1

20

Phần 3: Phát hiện chỗ mất liên tục và lập báo cáo^a

a) Phát hiện chỗ mất liên tục bắt buộc phải báo cáo

b) Đặc trưng hoá (loại, vị trí, sự định hướng, kích thước biểu kiến, v.v...)

...

...

...

d) Sản phẩm của báo cáo thử

Tổng cộng

20

15

N/A

10

45

...

...

...

15

15

10

55

Phần 4: Viết hướng dẫn NDT (thí sinh bậc 2)^b

a) Lời nói đầu (phạm vi áp dụng, tài liệu tham khảo) tình trạng và cho phép

b) Nhân sự

c) Dụng cụ cần dùng kể cả cài đặt

d) Sản phẩm (mô tả hoặc vẽ, gồm cả vùng quan tâm và mục đích thử)

...

...

...

f) Hướng dẫn chi tiết để áp dụng khi thử

g) Ghi và phân loại kết quả thử

h) Báo cáo kết quả

Tổng cộng ^c

-

1

1

3

...

...

...

2

3

2

1

15

Tổng cấp bậc tổng thể cho mẫu thử thực nghiệm

100

100

^a Một thí sinh không đạt về báo cáo mất liên tục quy định trong báo cáo chính mẫu thử là "bắt buộc với thí sinh khi báo cáo", khi thực hiện thử trong điều kiện quy định trong báo cáo chính bị điểm không cho phần 3 của kiểm tra thực hành liên quan tới mẫu thử.

...

...

...

^cĐể đạt, thí sinh phải hoàn thành không ít hơn 75 % phần viết hướng dẫn NDT, nghĩa là 10,5 điểm từ 15,0 điểm được phép.

PHỤ LỤC E

(Tham khảo)

TRỌNG SỐ CỦA KIỂM TRA QUY TRÌNH NDT BẬC 3

Hướng dẫn về trọng số tính theo %

Chủ đề

% cực đại

Phần 1: Vấn đề chung

...

...

...

b) Kiểm soát tài liệu

c) Tài liệu viện dẫn và thông tin phụ thêm

Tổng phần 1

2

2

4

8

Phần 2: Cá nhân NDT

...

...

...

Phần 3: Vật liệu yêu cầu để tiến hành thử

a) Thiết bị NDT chính (bao gồm việc xác định tình trạng hiệu chuẩn, kiểm tra khả năng làm việc trước khi thử)

b) Thiết bị phụ trợ (khối đối chứng và khối hiệu chuẩn, vật liệu tiêu hao, thiết bị đo, dụng cụ trợ giúp nhìn, v.v...)

Tổng phần 3

2

10

10

20

Phần 4: Mẫu thử

...

...

...

b) Mô tả diện tích hoặc thể tích sẽ thử, gồm dữ liệu tham chiếu

c) Tìm chỗ mất liên tục

Tổng phần 4

1

1

3

5

Phần 5: Thực hiện thử

...

...

...

b) Cài đặt dụng cụ

c) Tiến hành thử (bao gồm tham chiếu các hướng dẫn NDT)

d) Đặc trưng hoá các chỗ mất liên tục

Tổng phần 5

10

10

10

10

...

...

...

Phần 6: Tiêu chí chấp nhận

7

Phần 7: Quy trình sau thử

a) Xếp đặt các sản phẩm sai hỏng (dán nhãn, phân loại)

b) Khôi phục lại các lớp bảo vệ (nếu có yêu cầu)

Tổng phần 7

2

1

...

...

...

Phần 8: Soạn báo cáo thử

5

Phần 9: Trình bày tổng thể

10

Tổng cộng

100

PHỤ LỤC F

(Quy định)

...

...

...

Trong hệ thống này, thí sinh bậc 3 cần thu được tín chỉ trong thời gian 5 năm trước khi xin cấp chứng chỉ lại trong những hoạt động NDT khác nhau dưới đây. Các giới hạn được đặt ra cho số điểm tối đa cần đạt được trong mỗi năm, và bất cứ hoạt động nào trong 5 năm để đảm bảo các hoạt động được trải đều.

Đề mục

Hoạt động

Điểm cho mỗi đề mục (hoặc nhiệm vụ)

Điểm tối đa cho 1 năm, 1 đề mục

Điểm tối thiểu trong 5 năm 1 đề mục

Điểm tối đa trong 5 năm 1 đề mục

1

Hội viên hội NDT, tham dự hội thảo, hội đàm, hội nghị và/hoặc lớp về NDT và khoa học, kỹ thuật liên quan

...

...

...

3

-

10

2.1

Tham gia và đóng góp vào các cuộc gặp gỡ của các nhóm hoặc uỷ ban làm việc liên quan đến NDT

1

8

-

20

...

...

...

Người chủ trì các cuộc gặp gỡ của các nhóm làm việc liên quan đến NDT hoặc uỷ ban

1

8

-

20

3

Nghiên cứu liên quan đến NDT hoặc đóng góp khoa học/kỹ thuật vào các công bố

3

6

...

...

...

30

4

Hướng dẫn đào tạo NDT (trong 2 giờ) và/hoặc kiểm tra NDT (mỗi lần kiểm tra)

1

10

-

30

5

Chịu trách nhiệm trong một cơ sở NDT, trung tâm đào tạo hoặc cơ sở kiểm tra NDT (cho mỗi năm đầy đủ)

...

...

...

10

-

50

6

Phát triển nghề nghiệp với một phần kiểm tra

10

20

20^a

30

...

...

...

Ngoài việc đăng ký cấp chứng chỉ lại, thí sinh cần trình giấy tờ đáp ứng tiêu chuẩn ghi trong bảng này, cụ thể như sau:

- Chứng từ được xác nhận là hội viên hội NDT hoặc tham dự các sự kiện liên quan theo mục 1.

- Công việc đã làm và danh sách các lần tham dự hội họp theo 2.1 và 2.2.

- Tóm tắt nghiên cứu và phát triển và hoặc bản sao tài liệu khoa học kỹ thuật công bố theo mục 3. Nếu có nhiều hơn một tác giả, tác giả chính sẽ quy định điểm cho các tác giả khác.

- Bảng tổng kết các kỳ thi và đào tạo theo mục 4.

- Cho mỗi chứng chỉ, bằng chứng về hoạt động chuyên môn hàng năm theo mục 5.

- Cho mỗi chứng chỉ, giấy chứng nhận thử thực hành có kết quả theo mục 6. Phần kiểm tra gồm thử thực hành có kết quả về mẫu thử có liên quan tại trung tâm thi được chấp nhận bởi tổ chức cấp chứng chỉ. 10 điểm dành cho thử nghiệm thành công một mẫu thử.

^a Không áp dụng với người có chứng chỉ bậc 3 có đồng thời chứng chỉ bậc 2 trong cùng một phạm vi.

...

...

...

[1] ANSI/ASNT CP-189 : 2001, American National Standard for Qualification and Certification of Non- destructive Testing Personnel, Appendix B, Training Outlines and References. American Society for Non-destructive Testing Inc, P.O. Box 28518, Columbus, OH 43228-0518 USA, Tel: [phone], Fax: (+) 614- 274-6899 (Tiêu chuẩn quốc gia Mỹ về trình độ chuyên môn và cấp chứng chỉ cho nhân viên thử không phá huỷ).

[2] IAEA.TECDOC- 628/Rev.1 : 2002, Training Guidelines in Non- destructive Testing Techniques. INIS Clearinghouse, Intemationl Atomic Energy Agency, P.O.Bo 100, Wagramer Strasse 5, A- 1400 Vienna, Austria (Hướng dẫn đào tạo kỹ thuật thử không phá huỷ).

[3] EFNDT/S/02, Specification for Practical Examination Specimens. European Cetification Process (ECP) document, issue 1 rev. E23, September 2001. European Federation for Non-Destructive Testing (EFNDT) Secretariat at BINDT, 1 September Parade, NN1 5AA Northampton (United Kingdom). e-mail: [e-mail]: web: http://www.bindt.org (Yêu cầu kỹ thuật đối với mẫu kiểm tra thực hành).