Cho tôi hỏi: Năm 2023, trong trường hợp nào doanh nghiệp bảo hiểm không phải bồi thường, trả tiền bảo hiểm? Hợp đồng bảo hiểm nhóm được quy định thế nào? – Hải My (Bạc Liêu).
>> Quyền lợi của bên mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe năm 2023
>> Các quy định chung về hợp đồng bảo hiểm 2023 theo Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022
Theo Điều 40 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 (có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2023) quy định những trường hợp doanh nghiệp bảo hiểm không phải bồi thường, trả tiền bảo hiểm.
(1) Người được bảo hiểm chết do tự tử trong thời hạn 02 năm kể từ ngày nộp khoản phí bảo hiểm đầu tiên hoặc kể từ ngày hợp đồng bảo hiểm khôi phục hiệu lực;
(2) Người được bảo hiểm chết do lỗi cố ý của bên mua bảo hiểm hoặc lỗi cố ý của người thụ hưởng, trừ trường hợp tại Mục 1.2;
(3) Người được bảo hiểm bị thương tật vĩnh viễn do lỗi cố ý của chính bản thân người được bảo hiểm hoặc bên mua bảo hiểm hoặc người thụ hưởng, trừ trường hợp tại Mục 1.2;
(4) Người được bảo hiểm chết do bị thi hành án tử hình;
(5) Trường hợp khác theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
Trường hợp nhiều người thụ hưởng, nếu một hoặc một số người thụ hưởng cố ý gây ra cái chết hay thương tật vĩnh viễn cho người được bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm vẫn phải bồi thường, trả tiền bảo hiểm cho những người thụ hưởng khác theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
Đối với trường hợp doanh nghiệp không phải bồi thường tại nêu tại Mục 1.1, doanh nghiệp bảo hiểm phải trả cho bên mua bảo hiểm giá trị hoàn lại của hợp đồng bảo hiểm hoặc toàn bộ số phí bảo hiểm đã đóng sau khi trừ các chi phí hợp lý (nếu có) theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm. Nếu bên mua bảo hiểm chết thì số tiền trả lại được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Đối với trường hợp tại Mục 1.2, doanh nghiệp không phải trả cho bên mua bảo hiểm giá trị hoàn lại của hợp đồng bảo hiểm hoặc toàn bộ số phí bảo hiểm đã đóng sau khi trừ các chi phí hợp lý (nếu có) theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
Các trường hợp không phải bồi thường, trả tiền bảo hiểm nhân thọ năm 2023 (Ảnh minh họa - Hình từ Internet)
Căn cứ theo quy định tại Điều 41 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, người thụ hưởng được chỉ định và thay đổi cụ thể như sau:
- Bên mua bảo hiểm có quyền chỉ định người thụ hưởng, không áp dụng với hợp đồng bảo hiểm nhóm.
Trường hợp bên mua bảo hiểm không đồng thời là người được bảo hiểm thì phải có đồng ý bằng văn bản của người được bảo hiểm khi chỉ định người thụ hưởng.
Trường hợp người được bảo hiểm chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự thì việc chỉ định người thụ hưởng phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
- Trường hợp có nhiều người thụ hưởng, người được quyền chỉ định người thụ hưởng có thể xác định thứ tự hoặc tỷ lệ thụ hưởng của những người thụ hưởng. Trường hợp không xác định được thì tỷ lệ thụ hưởng như nhau.
- Bên mua bảo hiểm có thể thay đổi người thụ hưởng nhưng phải được đồng ý bằng văn bản của người được bảo hiểm và phải thông báo bằng văn bản cho doanh nghiệp bảo hiểm.
Đối với người được bảo hiểm chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự thì cần người đại diện theo pháp luật đồng ý.
Lưu ý: Doanh nghiệp bảo hiểm phải xác nhận tại hợp đồng bảo hiểm hoặc văn bản khác đính kèm hợp đồng bảo hiểm sau khi nhận được thông báo của bên mua bảo hiểm.
Theo Điều 42 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 quy định cụ thể về hợp đồng bảo hiểm nhóm như sau:
- Hợp đồng bảo hiểm nhóm là sự thỏa thuận giữa bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài để bảo hiểm cho những người được bảo hiểm thuộc nhóm tham gia bảo hiểm trong cùng một hợp đồng bảo hiểm.
- Nội dung của hợp đồng bảo hiểm nhóm, bao gồm:
+ Nội dung của hợp đồng bảo hiểm được quy định tại Điều 17 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022;
+ Điều kiện tham gia bảo hiểm đối với người được bảo hiểm;
+ Điều kiện, thủ tục chuyển đổi thành hợp đồng bảo hiểm cá nhân.
- Nhóm tham gia bảo hiểm hình thành không vì mục đích lợi nhuận.
- Người được bảo hiểm có quyền chỉ định người thụ hưởng cho trường hợp chết của người được bảo hiểm.
- Bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm được sửa đổi, bổ sung hợp đồng nhóm trong trường hợp:
+ Khi có ít nhất một người được bảo hiểm không còn là thành viên của nhóm;
+ Phí bảo hiểm tính cho từng người được bảo hiểm không được đóng theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm;
+ Trường hợp khác theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
>> Xem thêm bài viết liên quan: Quyền lợi của bên mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe năm 2023