Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7449:2004 về Xe đạp điện - Ắc quy chì axit

• Số hiệu: TCVN7449:2004
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2004

Ký hiệu	Điện áp danh định (v)	Dung lượng danh định (Ah)				Kích thước								Khối lượng
		20 h	10 h	5 h	1 h	Dài		Rộng		Cao		Cao nhất
		Điện áp cuối , V (10.8)	Điện áp cuối, V (10.5)	Điện áp cuối, V (10.2)	Điện áp cuối, V (9.6)	(mm)	(in)	(mm)	(in)	(mm)	(in)	(mm)	(in)	(Lb)	(kg)
A12-12	12	12,00	11,30	11,00	7,20	151	5,95	98	3,86	95	3,74	100	3,94	9,37	4,25
A12-17	12	17,00	15,90	14,40	10,20	181	7,13	76	2,99	167	6,58	167	6,58	13,67	6,20

4.2 Ký hiệu

Ký hiệu của ắc qui được thể hiện bằng một chữ cái và hai con số cách nhau bằng một dấu gạch ngang, trong đó:

- Chữ cái A: chữ viết tắt của ắc qui;

- Con số thứ nhất chỉ điện áp danh định (trong tiêu chuẩn này là 12 V);

- Con số thứ hai chỉ dung lượng danh định.

Ví dụ: A12-17 là loại ắc qui có điện áp danh định là 12 V và dung lượng danh định là 17Ah.

5 Yêu cầu kỹ thuật chung

5.1 Yêu cầu về tính năng sử dụng: Đặc tính về tính năng sử dụng của các loại ắc qui được qui định trong bảng 2.

Bảng 2 - Đặc tính kỹ thuật của ắc qui

...

...

...

Loại ắcqui A12-12

Loại ắcqui A12-17

1. Điện áp danh định, V

12

12

2. Dung lượng

- Dung lượng danh định (chế độ 20 h)

- Dung lượng phóng điện ở chế độ 10 h

- Dung lượng phóng điện ở chế độ 5 h

...

...

...

12,0 Ah (phóng điện đến 10,8 V)

11,3 Ah (phóng điện đến 10,5 V)

11,0 Ah (phóng điện đến 10,2 V)

7,2 Ah (phóng điện đến 9,6 V)

17,0 Ah (phóng điện đến 10,8 V)

15,8 Ah (phóng điện đến 10,5 V)

14,5 Ah (phóng điện đến 10,2 V)

...

...

...

3. Hệ số dung lượng phụ thuộc nhiệt độ

- Tại 30^0C (86^0F)

- Tại 25^0C (77^0F)

- Tại 10^0C (50^0F)

- Tại -10^0C (14^0F)

103%

100%

90%

...

...

...

103%

100%

90%

74%

4. Điện trở trong khi nạp no ở 25^0C, m

<14

<12

5. Dòng phóng lớn nhất, A

...

...

...

68

6. Nạp với điện áp không đổi

a) Phụ nạp thường xuyên

- Điện áp nạp ở 25^0C, V

- Dòng nạp lớn nhất, A

b) Nạp chu kỳ

- Điện áp nạp, V

- Dòng nạp lớn nhất, A

...

...

...

13,7 đến 13,9

<4,8

14,7 đến 15,0 (25^0C)

<4,8

13,7 đến 13,9

< 6,8

...

...

...

14,7 đến 15,0 (25^0C)

< 6,8

7. Tuổi thọ

- Phóng điện 100 %

- Phóng điện 50 %

- Phóng điện 30 %

200 chu kỳ

600 chu kỳ

...

...

...

200 chu kỳ

600 chu kỳ

1500 chu kỳ

5.2 Yêu cầu kỹ thuật

5.2.1 Kích thước phủ bì của ắc qui phải theo các qui định trong bảng 1. Dung sai các kích thước chiều dài, chiều rộng và chiều cao là 2mm.

5.2.2 Vỏ bình ắc qui phải chịu được axít, chịu được nhiệt độ và độ bền cơ học và các phép thử theo 6.3.3, 6.3.4 và 6.3.7.

5.2.3 Điện dịch dùng trong ắc qui là dung dịch axít sunfuaric pha loãng theo TCVN 138-64.

5.2.4 Dung lượng ắc qui nạp điện lần đầu không được nhỏ hơn 90% dung lượng danh định trong 5 chu kỳ đầu.

...

...

...

5.2.6 Ắc qui phải kín, Độ kín của ắc qui phải đạt các yêu cầu thử nghiệm theo 6.3.6. Sau khi thử phải đảm bảo không có hiện tượng rò rỉ điện dịch ra ngoài.

5.2.7 Ắc qui được nạp theo hai chế độ phụ nạp thường xuyên và nạp chu kỳ. Điện áp cho hai chế độ nạp nói trên được qui định trong bảng 2 cho từng loại ắc qui.

5.2.8 Tuổi thọ của ắc qui được qui định phụ thuộc vào chế độ sử dụng được quy định trong bảng 2. Tuổi thọ của ắc qui có thể được thử nghiệm nhanh theo 6.3.7

5.2.9 Ắc qui phải chịu được độ bền cơ học thông qua việc thử va đập theo 6.3.6.

5.2.10 Ghi nhãn: Trên vỏ bình ắc qui phải ghi rõ:

- Tên nhà sản xuất hoặc nhãn hiệu hàng hóa;

- Ký hiệu qui ước của ắc qui theo 4.2;

- Ký hiệu đầu cực dương (+) và âm (-);

- Tháng và năm sản xuất;

...

...

...

- Dung lượng danh định (Ah).

6 Phương pháp thử

6.1 Điều kiện thử: Việc thử nghiệm ắc qui để xác định các thông số kích thước và yêu cầu kỹ thuật được tiến hành trong các điều kiện sau đây:

a) Điều kiện môi trường: Tất cả các phép thử được qui về điều kiện 25^0C2^0C và độ ẩm 75% 10%.

b) Mẫu thử: Việc thử nghiệm phải được tiến hành trên các mẫu mới, chưa qua sử dụng và không quá 2 tháng kể từ ngày xuất xưởng của nhà chế tạo.

6.2 Dụng cụ đo

a) Nhiệt kế: Là loại nhiệt kế có thang đo không lớn hơn 1^0C và độ chính xác đến 0,5^0C.

b) Dụng cụ đo thời gian: Là các loại đồng hồ có thang đo là giờ, phút và giây. Độ chính xác của dụng cụ phải đạt 1%.

c) Dụng cụ đo điện: Vôn mét một chiều có độ chính xác cấp 1, điện trở của vôn mét không nhỏ hơn 300 / V. Ampemét một chiều phải có độ chính xác cấp 1 hoặc cao hơn.

...

...

...

6.3.1 Kiểm tra các yêu cầu bên ngoài và các yêu cầu về ghi nhãn bằng mắt thông thường.

6.3.2 Kiểm tra các kích thước hình học bằng các dụng cụ đo chiều dài thông dụng có độ chính xác 1 mm.

6.3.3 Kiểm tra độ chịu axit của vỏ bình bằng cách cho dung dịch axit sunfuaric nồng độ 1,3 g/cm^3 vào trong bình và duy trì ở nhiệt độ 45^0C trong vòng 24 h. Vỏ bình không được hư hỏng và có hiện tượng ăn mòn đáng kể.

6.3.4 Kiểm tra tính chịu nhiệt của vỏ bình theo TCVN 4472:1993.

6.3.5 Kiểm tra dung lượng: Kiểm tra dung lượng của ắc qui được tiến hành như sau:

- Ắc qui được nạp no hoàn toàn với dòng điện I_n = 0,05 C₂₀A trong thời gian  = 30 h đến 35 h trong điều kiện môi trường quy định trong 6.1. Trong quá trình nạp thì mỗi giờ đo điện áp và cường độ dòng điện 1 lần. Khi trị số điện áp ổn định hoàn toàn có nghĩa là ắc qui đã được nạp no.

- Ắc qui được phóng với dòng điện danh định I_p= 0,5 C₂₀. Trong đó I_p là dòng điện phóng, C₂₀ là dung lượng danh định ở chế độ 20 h.

- Quá trình phóng được tiến hành cho đến khi điện áp trên hai điện cực giảm đến giá trị tương ứng được quy định trong bảng 2.

- Tiến hành ghi lại thời gian phóng điện  tính bằng giờ (h).

...

...

...

C = I_p x (Ah).

6.3.6 Thử khả năng chịu va đập và độ kín

- Sau khi nạp no theo 6.3.5 ắc quy được lưu giữ 24 h ở nhiệt độ 25 ^0C 10 ^0C, ắc quy sau đó được gá vào hộp chứa ắc quy của xe đạp điện như trong trạng thái sử dụng.

- Xe đạp điện được bơm căng lốp theo quy định của nhà sản xuất, được chất tải và thử theo 16.2 TCVN 5510 : 1991.

- Sau khi thử xong ắc quy không được hư hỏng, không được rò rỉ điện dịch và đặc tính sử dụng của ắc quy phải được duy trì như trước khi thử.

6.3.7 Thử tuổi thọ

Ắc qui được nạp no hoàn toàn với dòng điện I_n = 0,05 C₂₀A trong thời gian 30 h đến 35 h sau đó phóng với dòng điện I_p = 0,4 C₂₀A trong 1h rồi lại nạp với I_n = 0,1 C₂₀A trong 5 h. Cứ một chu trình phóng với I_p = 0,4 C₂₀A trong 1 h và nạp với I_n = 0,1 C₂₀A trong 5 h được tính là1 chu kỳ.

Cứ 24 chu kỳ lại thử dung lượng ắc qui theo 6.3.5. Sau khi thử dung lượng, ắc qui lại được tiếp tục thử lặp lại theo chu kỳ trên.

Phép thử sẽ kết thúc khi dung lượng kiểm tra giữa các chu kỳ 40 % dung lượng danh định.

...

...

...

Trong quá trình thử tuổi thọ ắc qui được ngâm trong môi trường nước có nhiệt độ 40^0C và mặt nước thấp hơn mặt bình 25 mm.