Chế độ tử tuất là chế độ của bảo hiểm xã hội (BHXH) nhằm bù đắp phần thu nhập của người lao động dùng để đảm bảo cuộc sống cho thân nhân họ hoặc các chi phí khác phát sinh do người lao động (đang tham gia quan hệ lao động hoặc đang hưởng BHXH) bị chết. Như vậy, nếu người lao động chưa đóng đủ 20 năm BHXH (tức là chưa được hưởng lương hưu) mà chết thì người thân của họ sẽ được hưởng những khoản dưới đây:
>> Hồ sơ, thủ tục nhận Bảo hiểm xã hội một lần năm 2022
>> Điều kiện, thủ tục và mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần năm 2022
1. Tiền trợ cấp mai táng
Căn cứ Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (được hướng dẫn bởi Điều 24 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH), khi người lao động chưa đóng đủ 20 năm BHXH chết thì người lo mai táng sẽ được nhận 01 lần tiền trợ cấp mai táng như sáu:
Điều kiện hưởng trợ cấp mai táng
- Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc;
- Người lao động thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Đang đóng BHXH bắt buộc hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH bắt buộc mà đã có thời gian đóng từ đủ 12 tháng trở lên.
+ Có tổng thời gian đóng BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên;
+ Chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
+ Đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng đã nghỉ việc.
Lưu ý: Người lao động đáp ứng đủ các điều kiện nêu trên khi bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì thân nhân sẽ được hưởng trợ cấp mai táng.
Mức hưởng trợ cấp mai táng
Trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người lao động chết.
Mức lương cơ sở tính đến tháng 04/2022 vẫn là 1.490.000 đồng/tháng.
Căn cứ quy định tại Điều 67, 68 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (được hướng dẫn bởi Điều 25, 26 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH) và Khoản 4, 5 Điều 12 của Nghị định số 115/2015/NĐ-CP; thân nhân của người lao động đóng BHXH chưa đủ 20 năm sẽ nhận tiền trợ cấp tử tuất hằng tháng như sau:
Điều kiện về người lao động
Người lao động bị chết thuộc một trong các trường hợp dưới đây thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng:
- Đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên;
Trường hợp người lao động còn thiếu tối đa không quá 6 tháng để đủ 15 năm đóng BHXH, thì thân nhân được đóng tiếp một lần cho số tháng còn thiếu vào quỹ hưu trí và tử tuất với mức đóng hằng tháng bằng 22% mức tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động trước khi chết;
- Chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
- Đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng với mức suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên;
- Đang hưởng lương hưu mà trước đó có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên.
Điều kiện về thân nhân
Thân nhân của người lao động bị chết được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng, bao gồm:
- Con chưa đủ 18 tuổi; con từ đủ 18 tuổi trở lên bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; con được sinh khi người bố chết mà người mẹ đang mang thai;
- Vợ từ đủ 55 tuổi trở lên hoặc chồng từ đủ 60 tuổi trở lên; vợ dưới 55 tuổi, chồng dưới 60 tuổi nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
- Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu từ đủ 60 tuổi trở lên đối với nam, từ đủ 55 tuổi trở lên đối với nữ;
- Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia BHHX đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ và bị suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên.
Lưu ý: Thân nhân phải không có thu nhập hoặc có thu nhập hằng tháng nhưng thấp hơn mức lương cơ sở (không bao gồm khoản trợ cấp theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công), trừ trường hợp thân nhân là con của người lao động bị chết.
Mức hưởng trợ cấp tử tuất hằng tháng
- Mức trợ cấp tuất hằng tháng đối với mỗi thân nhân bằng 50% mức lương cơ sở;
- Mức trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở trong trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng.
Lưu ý:
- Trường hợp một người lao động chết thì số thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng không quá 04 người;
- Trường hợp có từ 02 người lao động chết trở lên thì thân nhân của những người này được hưởng 02 lần mức trợ cấp nêu trên.
Căn cứ Điều 69 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, thân nhân của người lao động chưa đóng đủ 20 năm BHXH sẽ được nhận trợ cấp tử tuất một lần như sau:
Điều kiện về người lao động
- Đáp ứng các điều kiện hưởng trợ cấp mai táng; và
- Người lao động thuộc một trong các trường hợp sau:
+ Người lao động chết không thuộc các trường hợp thân nhân được hưởng trợ cấp tử tuất hằng tháng;
+ Người lao động chết thuộc các trường hợp hưởng trợ cấp tử tuất hằng tháng nhưng không có thân nhân được hưởng tiền tuất hằng tháng (bao gồm những người đã đề cập bên ở mục trên).
+ Thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng mà có nguyện vọng hưởng trợ cấp tuất một lần, trừ trường hợp con dưới 06 tuổi, con hoặc vợ hoặc chồng mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
+ Trường hợp người lao động chết mà không có thân nhân (bao gồm con đẻ, con nuôi, vợ hoặc chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, cha vợ hoặc cha chồng, mẹ vợ hoặc mẹ chồng hoặc thành viên khác trong gia đình mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo pháp luật về hôn nhân và gia đình) thì trợ cấp tuất một lần được thực hiện theo pháp luật về thừa kế.
Mức hưởng trợ cấp tử tuất một lần
- Mức trợ cấp tuất một lần đối với thân nhân của người lao động đang tham gia BHXH hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm tính :
+ Bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng BHXH trước năm 2014;
+ Bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho các năm đóng BHXH từ năm 2014 trở đi;
+ Mức thấp nhất bằng 03 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Trên đây là quy định về NLĐ chưa đóng đủ 20 năm BHXH chết, người thân được hưởng những khoản nào? Nếu còn thắc mắc khác, độc giả vui lòng để lại câu hỏi tại đây.
Căn cứ pháp lý: