Quy chuẩn quốc gia QCVN 93:2016/BGTVT về Vận hành, bảo trì đường sắt đô thị

• Số hiệu: QCVN93:2016/BGTVT
• Loại văn bản: Quy chuẩn
• Nơi ban hành: Bộ Giao thông vận tải
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: 19/12/2016

Loại thiết bị	Chu kỳ kiểm tra	Độ lệch thời gian cho phép
Thiết bị lấy điện, động cơ điện kéo, đường dây truyền tải điện, thiết bị biến áp để cung cấp cho vận hành tàu, các thiết bị bảo vệ máy biến áp và dây lấy điện... tại thời điểm bất thường và các thiết bị cấp điện quan trọng khác.	1 năm	1 tháng
Các loại thiết bị cấp điện khác	2 năm	1 tháng

Trong trường hợp nhà sản xuất quy định chu kỳ kiểm tra nhỏ hơn thì theo quy định của nhà sản xuất.

c) Ngày kiểm tra định kỳ nêu trên được thay đổi trong trường hợp tiến hành nâng cấp cải tạo thiết bị cấp điện ở quy mô lớn hoặc các tình huống tương tự, với Điều kiện công tác kiểm tra ở mức tương đương hoặc cao hơn kiểm tra định kỳ sẽ được thực hiện đảm bảo không vượt khỏi chu kỳ kiểm tra ban đầu của mỗi công trình hay bộ phận cấu thành công trình.

d) Tạm dừng kiểm tra trong các trường hợp dưới đây:

(1) Do xảy ra dông bão, thiên tai hay tai nạn, sự cố.

(2) Dừng kiểm tra để ưu tiên xử lý thiên tai hay tai nạn, sự cố tại địa điểm khác.

3.6.3. Điện áp của mạch tiếp xúc

a) Đối với các tuyến dùng hệ thống cung cấp điện sức kéo một chiều 750 V hoặc một chiều 1500 V, các giá trị điện áp của mạch tiếp xúc quy định tại Bảng 2.

Bảng 2. Giá trị điện áp của mạch tiếp xúc

Giá trị định mức, V

...

...

...

Giá trị thấp nhất, V

750

900

500

1500

1800

1000

b) Đối với các tuyến dùng hệ thống cung cấp điện sức kéo khác thì áp dụng theo quy định riêng được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

3.6.4. Biện pháp xử lý khi kiểm tra thấy các bất thường

...

...

...

3.7. Kiểm tra thiết bị Điều khiển chạy tàu

3.7.1. Kiểm tra định kỳ thiết bị Điều khiển chạy tàu

a) Chu kỳ, hạng mục và phương pháp kiểm tra định kỳ thiết bị Điều khiển chạy tàu được quy định phù hợp với chủng loại, cấu tạo và tình trạng sử dụng thiết bị.

b) Thiết bị Điều khiển chạy tàu được kiểm tra định kỳ theo chu kỳ, việc kiểm tra được thực hiện trong tháng có ngày kiểm tra tương ứng hoặc trước hay sau tháng đó với độ lệch thời gian cho phép theo quy định tại Bảng 3.

Bảng 3. Chủng loại thiết bị, chu kỳ kiểm tra, độ lệch thời gian cho phép thiết bị Điều khiển chạy tàu

Loại thiết bị

Chu kỳ kiểm tra

Độ lệch thời gian cho phép

Thiết bị đóng đường, thiết bị đảm bảo giãn cách tàu, thiết bị hiển thị tín hiệu đường sắt, thiết bị liên khóa tín hiệu, thiết bị tự động phòng vệ chạy tàu quá tốc độ và các thiết bị Điều khiển chạy tàu quan trọng khác

...

...

...

1 tháng

Các thiết bị Điều khiển chạy tàu khác không được nêu ở trên

2 năm

1 tháng

Trong trường hợp nhà sản xuất quy định chu kỳ kiểm tra nhỏ hơn thì theo quy định của nhà sản xuất.

c) Ngày kiểm tra định kỳ nêu trên được thay đổi trong trường hợp tiến hành nâng cấp cải tạo thiết bị Điều khiển chạy tàu ở quy mô lớn hoặc các tình huống tương tự, với Điều kiện công tác kiểm tra ở mức tương đương hoặc cao hơn kiểm tra định kỳ sẽ được thực hiện đảm bảo không vượt quá chu kỳ kiểm tra ban đầu của thiết bị Điều khiển chạy tàu.

d) Trên cơ sở xem xét tình trạng thiết bị và các Điều kiện khác, trong trường hợp phải rút ngắn chu kỳ kiểm tra nêu tại Điểm b Khoản này phải quy định chu kỳ kiểm tra mới tương ứng và thực hiện kiểm tra theo chu kỳ đó. Trong trường hợp này, độ lệch thời gian cho phép được thiết lập lại để phù hợp với chu kỳ kiểm tra mới.

đ) Tùy theo từng thiết bị hay bộ phận của thiết bị phải quy định chu kỳ mới (gồm chu kỳ kiểm tra và độ lệch thời gian cho phép) dài hơn chu kỳ kiểm tra nêu tại Điểm b) và thực hiện kiểm tra theo chu kỳ đó đối với các thiết bị dưới đây:

(1) Thiết bị Điều khiển chạy tàu có tính năng tự động khởi động thiết bị dự phòng khi xảy ra sự cố hoặc sắp xảy ra sự cố.

...

...

...

e) Tạm dừng kiểm tra trong các trường hợp dưới đây:

(1) Do xảy ra dông bão, thiên tai hay tai nạn, sự cố.

(2) Dừng kiểm tra để ưu tiên xử lý thiên tai hay tai nạn, sự cố tại địa điểm khác.

3.7.2. Biện pháp xử lý khi kiểm tra thấy các bất thường

Khi kiểm tra, nếu phát hiện các bất thường có thể ảnh hưởng đến khả năng làm việc chính xác và ổn định của thiết bị, phải áp dụng các biện pháp như khôi phục, chỉnh bị, thay thế hay tạm ngừng sử dụng thiết bị.

3.8. Kiểm tra các công trình, thiết bị khác

Chu kỳ, hạng mục và phương pháp kiểm tra định kỳ các công trình, thiết bị khác được quy định riêng phù hợp với chủng loại, cấu tạo và tình trạng sử dụng công trình, thiết bị.

3.9. Lưu hồ sơ

3.9.1. Tất cả các hoạt động kiểm tra, xây dựng, nâng cấp hay sửa chữa công trình đường sắt phải được lập hồ sơ và lưu giữ đầy đủ.

...

...

...

4. BẢO TRÌ TOA XE

4.1. Bảo trì toa xe

4.1.1. Bảo trì toa xe

Toa xe chỉ được phép vận hành sau khi được bảo trì đảm bảo các Điều kiện về an toàn theo quy định của nhà sản xuất.

4.1.2. Đảm bảo an toàn toa xe

Toa xe phải được kiểm tra định kỳ các tính năng và được sửa chữa hoặc thay thế khi cần thiết nhằm đảm bảo an toàn vận hành theo quy định của nhà sản xuất.

4.2. Kiểm tra và vận hành thử toa xe chế tạo mới hoặc mới được sửa chữa

4.2.1. Toa xe chế tạo mới, mua mới, hoặc mới được nâng cấp, sửa chữa phải được kiểm tra và vận hành thử trước khi đưa vào sử dụng theo quy định của các văn bản quy phạm pháp Luật có liên quan. Trong trường hợp chỉ thực hiện cải tạo, sửa chữa nhỏ, có thể bỏ qua bước vận hành thử.

4.2.2. Khi toa xe gặp sự cố trật bánh hay các sự cố khác, hoặc toa xe đã không khai thác trong một thời gian nhất định, phải kiểm tra toa xe đó và nếu cần thiết phải vận hành thử trước khi đưa vào sử dụng.

...

...

...

4.3.1. Nội dung kiểm tra toa xe

a) Các bộ phận chính của toa xe phải được kiểm tra định kỳ tùy chủng loại và tình hình sử dụng theo quy định của nhà sản xuất, bao gồm: giá chuyển hướng; thiết bị động lực; thiết bị lấy điện; động cơ điện kéo; thiết bị Điều khiển; máy biến áp chính và các thiết bị kèm theo; thiết bị hãm; thiết bị cung cấp điện phụ trợ và các động cơ phụ trợ; các rơ le, van điện từ và dây dẫn; máy nén khí và các thiết bị kèm theo; thân xe và khoang hành khách; thiết bị báo hiệu, liên lạc và phát thanh trên tàu; các thiết bị hiển thị; bộ móc nối các dụng cụ đo.

Trong trường hợp các toa xe đã được kết nối thành đoàn tàu thì phải tiến hành kiểm tra tính năng của hệ thống hãm đồng bộ, kiểm tra tình trạng máy móc, thiết bị, kiểm tra mức tiêu thụ điện năng. Đối với toa xe được giám sát bằng thiết bị giám sát toa xe thì có thể thực hiện kiểm tra tàu bằng các thiết bị này.

b) Trong trường hợp không thể tiến hành kiểm tra do xảy ra thiên tai, sự cố, có thể tạm dừng kiểm tra tàu và sẽ tiếp tục công tác kiểm tra khi Điều kiện cho phép.

c) Đơn vị vận hành đường sắt đô thị phải quy định nội dung và thời điểm kiểm tra dựa trên tình hình sử dụng, phương thức thiết kế, phương thức quản lý, tình hình lưu thông của tàu và thực hiện kiểm tra theo quy định đó.

4.3.2. Chu kỳ kiểm tra toa xe

a) Toa xe phải được kiểm tra định kỳ theo chu kỳ tương ứng với từng chủng loại, cấu tạo và tình trạng sử dụng toa xe khác nhau theo quy định của nhà sản xuất. Quy định này không áp dụng cho các bộ phận toa xe có tính năng chống mài mòn và có độ bền cao, đảm bảo tính năng được duy trì trong thời hạn dài hơn so với chu kỳ quy định.

b) Trong trường hợp không thể tiến hành kiểm tra do xảy ra thiên tai, sự cố vận hành có thể tạm dừng kiểm tra và sẽ tiếp tục công tác kiểm tra khi Điều kiện cho phép.

4.3.3. Nội dung, phương pháp kiểm tra tổng thể và vận hành thử toa xe

...

...

...

Bảng 4. Nội dung, phương pháp kiểm tra tổng thể và vận hành thử toa xe

Nội dung kiểm tra

Phương pháp kiểm tra

I. Kiểm tra tổng thể

(a) Tình trạng lắp đặt của từng bộ phận thiết bị

(b) Thiết bị gạt vật cản và độ cao của miệng vòi xả cát

(b) Đo lường

...

...

...

(d) Tính năng Điều khiển và bảo vệ của thiết bị trong mạch Điều khiển.

(đ) Đặc tính cách điện của mạch điện (ngoại trừ các mạch sử dụng ắc quy, chất bán dẫn...)

(đ) Thử nghiệm điện trở cách điện và Thử nghiệm độ bền điện môi

(e) Tính năng hoạt động của thiết bị hãm

(f) Sự rò khí nén của thiết bị Điều khiển hãm gió và các thiết bị khí khác

(f) Đo lường

(g) Công suất của máy nén khí và tính năng của các thiết bị kèm theo (bao gồm bộ Điều áp và van an toàn)

...

...

...

(h) Độ nghiêng thân xe

(h) Đo lường

(i) Tính năng hoạt động của thiết bị đóng cửa tự động.

(j) Tính năng chiếu sáng của các thiết bị chiếu sáng

(k) Tính năng hoạt động của thiết bị báo hiệu, liên lạc và phát thanh

(l) Tính năng hoạt động của từng thiết bị hiển thị

...

...

...

(m) Độ cao của coupler liên kết

(m) Đo lường

(n) Đặc tính và tính năng hoạt động của hệ thống ATC, ATP, ATS, ATO

(n) Đo lường

(o) Quản lý tải trọng tĩnh của bánh xe

(p) Thùng xe

(q) Hệ thống Điều hòa không khí và thông gió

...

...

...

(r) Bộ phận móc nối liên kết điện, khí giữa các toa xe

II. Vận hành thử

(a) Năng lực khi khởi động, tăng tốc và giảm tốc

(b) Tính năng chính của thiết bị hãm

(c) Độ ồn và rung lắc bất thường

(d) Tình trạng hiển thị của các dụng cụ đo

(đ) Tính năng của thiết bị vận hành tàu tự động

(e) Tình trạng của thiết bị... sau khi vận hành thử

...

...

...

(g) Tình trạng của thiết bị trong mạch điện chính

(h) Sự phát nhiệt, rò rỉ dầu ở bạc đạn trục bánh xe

(i) Tính năng hoạt động của thiết bị ghi dữ liệu trạng thái vận hành tàu.

4.3.4. Biện pháp xử lý

Trong trường hợp kết quả kiểm tra cho thấy tàu và toa xe không đảm bảo các tính năng cần thiết theo quy định, phải áp dụng các biện pháp như chỉnh bị, sửa chữa, thay thế hay tạm ngừng sử dụng.

4.3.5. Lưu hồ sơ kiểm tra

a) Tất cả các hoạt động kiểm tra, nâng cấp hay sửa chữa toa xe theo quy định trên phải được lập hồ sơ và lưu giữ đầy đủ.

b) Hồ sơ liên quan đến kiểm tra định kỳ toa xe phải được lưu giữ cho đến khi kết thúc hoàn toàn đợt kiểm tra định kỳ diễn ra sau đó áp dụng cho toàn bộ toa xe.

...

...

...

5.1. Cục Đường sắt Việt Nam có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Vụ Khoa học - Công nghệ và các cơ quan chức năng khác kiểm tra việc thực hiện Quy chuẩn này trong phạm vi cả nước.

5.2. Các đơn vị quản lý vận hành, bảo trì đường sắt đô thị có trách nhiệm phổ biến, hướng dẫn các đơn vị trực thuộc, các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động đường sắt đô thị thi hành Quy chuẩn này.

5.3. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có đường sắt đô thị tổ chức xây dựng và phê duyệt các quy trình về vận hành, bảo trì đường sắt đô thị theo quy định của pháp Luật và Quy chuẩn này, bảo đảm phù hợp với từng tuyến; chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tổ chức thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Quy chuẩn này.

5.4. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc, các cơ quan, đơn vị báo cáo về Bộ Giao thông vận tải xem xét, giải quyết.

MỤC LỤC

Lời nói đầu

1. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi Điều chỉnh

...

...

...

1.3. Giải thích thuật ngữ

1.3.1. Bảo trì

1.3.2. Chu kỳ kiểm tra

1.3.3. Công trình đường sắt đô thị

1.3.4. Tàu

1.3.5. Biểu đồ chạy tàu

1.3.6. Đường sắt chính tuyến

1.3.7. Đường phụ

1.3.8. Ga

...

...

...

1.3.10. Ngày kiểm tra định kỳ

1.3.11. Độ lệch thời gian cho phép

1.3.12. Khu gian

1.3.13. Nhân viên Điều độ chạy tàu

1.3.14. Thiết bị Điều khiển chạy tàu

1.3.15. Tín hiệu đường sắt

1.3.16. Tuần tra

1.3.17. Hệ thống Điều khiển tàu tự động

2. VẬN HÀNH TÀU

...

...

...

2.1.1. Số toa xe tối đa được phép ghép nối

2.1.2. Hãm tàu

2.1.3. Vận hành tàu trên đường sắt chính tuyến trong khu gian

2.1.4. Bảng giờ tàu

2.1.5. Phòng tránh tai nạn khi tàu khởi hành

2.1.6. Các biện pháp đảm bảo an toàn vận hành tàu

2.1.7. Vị trí Điều khiển của lái tàu

2.1.8. Tốc độ vận hành tàu

2.1.9. Chạy tàu lùi

...

...

...

2.1.11. Phong tỏa khu gian

2.1.12. Phòng tránh rủi ro trong chạy tàu

2.1.13. Dồn dịch

2.1.14. Dừng đỗ của toa xe

2.1.15. Điều kiện vận hành tàu ở chế độ lái tàu tự động

2.2. Tín hiệu đường sắt

2.2.1. Mối liên hệ giữa tín hiệu đường sắt và vận hành tàu

2.2.2. Tín hiệu dừng tàu

2.2.3. Tín hiệu hiển thị không chính xác

...

...

...

2.2.5. Các nội dung khác liên quan đến hiển thị tín hiệu

2.2.6. Cấm cản trở tuyến đường khi có tín hiệu biểu thị cho phép chạy tàu

2.2.7. Hiệu Lệnh và biển báo

2.3. Nhân viên trực tiếp phục vụ chạy tàu đường sắt đô thị

2.3.1. Chức danh nhân viên trực tiếp phục vụ chạy tàu đường sắt đô thị

2.3.2. Đào tạo và huấn luyện nhân viên trực tiếp phục vụ chạy tàu đường sắt đô thị.

2.3.3. Đảm bảo an toàn chạy tàu

3. BẢO TRÌ CÔNG TRÌNH ĐƯỜNG SẮT

3.1. Nguyên tắc bảo trì công trình đường sắt

...

...

...

3.3. Tuần tra công trình đường sắt

3.4. Kiểm tra kết cấu tầng trên

3.4.1. Tuần tra kết cấu tầng trên đường sắt

3.4.2. Chu kỳ kiểm tra định kỳ kết cấu tầng trên

3.4.3. Tiêu chí đánh giá và biện pháp xử lý

3.5. Kiểm tra kết cấu xây dựng

3.5.1. Các hình thức kiểm tra

3.5.2. Kiểm tra ban đầu

3.5.3. Kiểm tra định kỳ

...

...

...

3.5.5. Biện pháp xử lý đối với kết cấu xây dựng

3.6. Kiểm tra hệ thống cung cấp điện sức kéo

3.6.1. Tuần tra hệ thống cung cấp điện sức kéo

3.6.2. Kiểm tra định kỳ hệ thống cung cấp điện sức kéo

3.6.3. Điện áp của mạch tiếp xúc

3.6.4. Biện pháp xử lý khi kiểm tra thấy các bất thường

3.7. Kiểm tra thiết bị Điều khiển chạy tàu

3.7.1. Kiểm tra định kỳ thiết bị Điều khiển chạy tàu

3.7.2. Biện pháp xử lý khi kiểm tra thấy các bất thường

...

...

...

3.9. Lưu hồ sơ

4. BẢOTRÌ TOA XE

4.1. Bảo trì toa xe

4.1.1. Bảo trì toa xe

4.1.2. Đảm bảo an toàn toa xe

4.2. Kiểm tra và vận hành thử toa xe chế tạo mới hoặc mới được sửa chữa

4.3. Kiểm tra và biện pháp xử lý đối với toa xe

4.3.1. Nội dung kiểm tra toa xe

4.3.2. Chu kỳ kiểm tra toa xe

...

...

...

4.3.4. Biện pháp xử lý

4.3.5. Lưu hồ sơ kiểm tra

5. TỔ CHỨC THỰC HIỆN