Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 5441:2004 về Vật liệu chịu lửa - Phân loại

• Số hiệu: TCVN5441:2004
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: Bộ Khoa học và Công nghệ
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2004

Nhóm sản phẩm	Độ chịu lửa, ^oC
1. Chịu lửa	Từ 1500 đến 1770
2. Chịu lửa cao	Trên 1770 đến 2000
3. Chịu lửa rất cao	Trên 2000

2.2 Theo trạng thái vật lý, vật liệu chịu lửa được phân theo Bảng 2.

Bảng 2 - Phân loại theo trạng thái vật lý

Nhóm

Loại

Đặc điểm

1. Vật liệu chịu lửa định hình

Gạch chịu lửa
Gạch chịu lửa không nung
Gạch chịu lửa điện chảy

Gạch chịu lửa được định hình trước khi sử dụng có cấu trúc chắc đặc dùng để xây lót các lò công nghiệp.

Gạch chịu lửa xốp nhẹ

...

...

...

2. Vật liệu chịu lửa không định hình

Vữa chịu lửa

Vật liệu được tạo thành từ hỗn hợp chịu lửa hạt mịn, có thể đóng rắn trong không khí, đóng rắn thủy lực hoặc đóng rắn dưới tác dụng của nhiệt, dùng để xây và liên kết mạch.

Bê tông chịu lửa

Vật liệu được tạo thành từ hỗn hợp cốt liệu chịu lửa và chất liên kết (ximăng chịu lửa, chất liên kết hóa học hoặc chất liên kết khác), có thể đóng rắn ở nhiệt độ thường.

Vật liệu chịu lửa dẻo

Vật liệu có tính dẻo, được tạo thành từ hỗn hợp cốt liệu chịu lửa, chất liên kết (chất liên kết gốm, chất liên kết hóa học) và phụ gia hóa dẻo, được đóng rắn khi gia nhiệt cao hơn nhiệt độ thường.

Vật liệu chịu lửa để phun bắn, đầm lò

Vật liệu được tạo thành từ hỗn hợp cốt liệu chịu lửa và chất liên kết (thủy lực, gốm hoặc hóa học), thi công bằng phương pháp phun bắn hoặc đầm vá để tạo lớp lót chịu lửa cho các lò công nghiệp.

...

...

...

Vật liệu được tạo thành từ hỗn hợp cốt liệu chịu lửa hạt mịn và chất liên kết, dùng để phủ trên bề mặt vật liệu chịu lửa hoặc cấu kiện thép để chống lại các tác động của nhiệt.

3. Vật liệu chịu lửa dạng bông sợi

Dạng bông sợi (dạng tấm, dạng cuộn, dạng bông tơi xốp và các dạng bông sợi định hình khác)

Vật liệu chịu lửa được tạo thành từ nguyên liệu dạng bông sợi dùng trực tiếp với lửa hoặc cách nhiệt cho các thiết bị làm việc ở nhiệt độ cao.

2.3 Theo thành phần hóa học chủ yếu vật liệu chịu lửa được phân theo Bảng 3

Bảng 3 - Phân loại theo thành phần hóa học chủ yếu

Tính theo phần trăm khối lượng

Nhóm

Loại

...

...

...

Ghi chú

1. Vật liệu chịu lửa silic

Silic oxit nóng chảy

SiO₂ ≥ 98

Silic oxit (gạch dinat)

SiO₂ ≥ 93

Cao silic

...

...

...

2. Vật liệu chịu lửa alumô silicat

Bán axit

14 ≤ Al₂O₃ < 30

Samốt

30 ≤ Al₂O₃ < 45

Cao alumin cấp III

...

...

...

Cao alumin cấp II

65 ≤ Al₂O₃ < 75

Cao alumin cấp I

75 ≤ Al₂O₃ ≤ 90

Corun

Al₂O₃ > 90

...

...

...

3. Vật liệu chịu lửa kiềm tính

Manhêdi

MgO ≥ 80

Manhêdi - crôm

MgO ≥ 60

5 ≤ Cr₂O₃ < 15

Crôm - manhêdi

...

...

...

15 ≤ Cr₂O₃ < 30

Crômit

Cr₂O₃ ≥ 30

Manhêdi spinel

MgO ≥ 40

5 ≤ Al₂O₃ ≤ 25

...

...

...

20 ≤ MgO < 40

60 < Al₂O₃ ≤ 70

Forsterit

40 ≤ MgO < 60

20 ≤ SiO­₂ ≤ 45

Manhêdi - forsterit

60 ≤ MgO ≤ 80

...

...

...

Forsterit - cromit

45 ≤ MgO ≤ 65

15 ≤ SiO­₂ ≤ 30

5 ≤ Cr₂O₃ ≤ 15

Đôlômi

MgO ≥ 30

CaO ≥ 45

...

...

...

Manhêdi - đôlômi

MgO ≥ 50

CaO ≥ 10

Đôlômi ổn định

35 < MgO ≤ 75

10 ≤ CaO ≤ 40

6 ≤ SiO­₂ ≤ 15

CaO/SiO₂ > 2

...

...

...

CaO ≥ 70

MgO < 30

4. Vật liệu chịu lửa cacbon

Graphit

C > 96

Cacbon

C > 85

...

...

...

Có cacbon

4 < C ≤ 85

Alumin - cacbon

Al₂O₃ > 40

5 ≤ C ≤ 25

Đôlômi - cacbon

MgO < 40

...

...

...

7 ≤ C ≤ 30

Manđêhi - cacbon

MgO > 70

5 ≤ C ≤ 25

5. Vật liệu chịu lửa cacbua silic

Cacbua silic tái kết tinh

SiC > 90

...

...

...

Cacbua silic liên kết silic

SiC ≤ 90

Cacbua silic với các liên kết khác

SiC ≤ 75

6. Vật liệu chịu lửa zircon

Zircon oxit

ZrO₂ > 85

...

...

...

Zircon - silic

50 ≤ ZrO₂ ≤ 85

SiO₂ ≤ 45

Zircon - alumin

20 ≤ ZrO₂ ≤ 85

Al₂O₃ ≤ 65

Alumin - zircon - silic

...

...

...

5 ≤ ZrO₂ ≤ 50

25 ≤ SiO­₂ ≤ 40

7. Vật liệu chịu lửa đặc biệt

BeO, MgO, CaO, Al₂O₃, Cr₂O₃, SiO₂, ZrO₂, Y₂O₃, SrO₃, …

Oxit tinh khiết ≥ 97

Không chứa oxy

Nitrua, borua, cacbua, silixua và những hợp chất không chứa oxy

...

...

...

8. Vật liệu chịu lửa dạng bông sợi

Sợi alumô silicat

30 ≤ Al₂O₃ ≤ 60

Sợi mullit

72 ≤ Al₂O₃ ≤ 80

Sợi corun

Al₂O₃ > 90

...

...

...

Sợi zircon

ZrO₂ ≥ 91