Tổng hợp toàn bộ lộ trình cải cách tiền lương từ khi ban hành Nghị quyết 27?

Nội dung chính

• Tổng hợp toàn bộ quá trình cải cách tiền lương từ khi ban hành Nghị quyết 27?
• Những hạn chế, bất cập nào của chính sách tiền lương dẫn đến cải cách tiền lương?
• Nguyên nhân của những hạn chế, bất cập của chính sách tiền lương là do đâu?

Tổng hợp toàn bộ quá trình cải cách tiền lương từ khi ban hành Nghị quyết 27?

* Ban hành Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 về cải cách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang.

Ngày 21/5/2018, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 về cải cách tiền lương với đối cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang.

Theo đó, Nhà nước sẽ bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương hiện nay, xây dựng mức lương cơ bản bằng số tiền cụ thể trong 05 bảng lương mới sau đây:

- Bảng lương chức vụ áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo (bầu cử và bổ nhiệm) trong hệ thống chính trị từ Trung ương đến cấp xã;

- Bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ theo ngạch công chức và chức danh nghề nghiệp viên chức áp dụng chung đối với công chức, viên chức không giữ chức danh lãnh đạo;

- Bảng lương sĩ quan quân đội, sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ công an (theo chức vụ, chức danh và cấp bậc quân hàm hoặc cấp hàm);

- Bảng lương quân nhân chuyên nghiệp, chuyên môn kỹ thuật công an;

- Bảng lương công nhân quốc phòng, công nhân công an.

Đồng thời, mức lương cơ sở và hệ số lương đang áp dụng cũng bị bãi bỏ mà thay bằng số tiền cụ thể. Riêng người làm công việc thừa hành, phục vụ thì áp dụng lương theo chế độ hợp đồng lao động.

Bên cạnh đó, các loại phụ cấp của cán bộ, công chức, viên chức cũng được sắp xếp lại như sau:

- Tiếp tục áp dụng phụ cấp kiêm nhiệm; phụ cấp thâm niên vượt khung; phụ cấp khu vực; phụ cấp trách nhiệm công việc; phụ cấp lưu động; phụ cấp phục vụ an ninh, quốc phòng và phụ cấp đặc thù đối với lực lượng vũ trang (quân đội, công an, cơ yếu).

- Bãi bỏ các loại phụ cấp: Thâm niên nghề trừ đối tượng thuộc lực lượng vũ trang, chức vụ lãnh đạo, công tác Đảng, độc hại, nguy hiểm…

* Thay đổi mức lương cơ sở

Ngày 09/5/2019, Chính phủ ban hành Nghị định 38/2019/NĐ-CP về mức lương cơ sở áp dụng cho cán bộ, công chức, viên chức.

Căn cứ Điều 3 Nghị định 38/2019/NĐ-CP quy định về mức lương cơ sở hiện nay như sau:

Mức lương cơ sở

...

2. Từ ngày 01 tháng 7 năm 2019, mức lương cơ sở là 1.490.000 đồng/tháng.

...

Theo đó mức lương cơ sở áp dụng từ ngày 01/7/2019 là 1.490.000 đồng/tháng áp dụng cho đến hết ngày 30/06/2023.

* Lùi cải cách tiền lương vì Covid-19

Ngày 09/10/2020: Lùi cải cách tiền lương vì Covid-19 đến ngày 01/7/2022 theo Nghị quyết 23/2021/QH15 về Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 13.

Tập trung nguồn lực để thực hiện cải cách tiền lương từ ngày 01 tháng 7 năm 2022

* Tiếp tục lùi cải cách tiền lương đến thời điểm thích hợp

Tại kỳ họp thứ hai ngày 13/11/2021, Quốc hội tiếp tục thông qua Nghị quyết 34/2021/QH15, về việc lùi thời điểm áp dụng cải cách tiền lương đến thời điểm thích hợp thay vì từ 01/7/2022. Nội dung này được quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị quyết 34/2021/QH15:

Về thực hiện chính sách tiền lương

1. Lùi thời điểm thực hiện cải cách chính sách tiền lương quy định tại khoản 3 Điều 4 của Nghị quyết số 23/2021/QH15 của Quốc hội; ưu tiên điều chỉnh lương hưu cho người nghỉ hưu trước năm 1995.

...

* Hoãn cải cách tiền lương, thực hiện tăng lương cơ sở năm 2023

Ngày 11/10/2022, nội dung đáng chú ý tại phiên họp 16 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội là sẽ trình Quốc hội thảo luận, quyết định chưa cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 mà chỉ đang chuẩn bị các điều kiện tốt nhất để thực hiện điều này.

Căn cứ Điều 3 Nghị định 24/2023/NĐ-CP quy định về mức lương cơ sở, cụ thể như sau:

Mức lương cơ sở

...

2. Từ ngày 01 tháng 7 năm 2023, mức lương cơ sở là 1.800.000 đồng/tháng.

...

Theo đó, từ ngày 01/7/2023, mức lương cơ sở tăng từ 1,49 triệu đồng/tháng lên đến 1.8 triệu đồng/tháng.

* Dự kiến sẽ thực hiện cải cách tiền lương từ ngày 01/7/2024

Chủ tịch Quốc hội đã ký ban hành Nghị quyết 104/2023/QH15 về Dự toán Ngân sách Nhà nước năm 2024. Về thực hiện chính sách tiền lương, Quốc hội quyết nghị từ ngày 01/7/2024, thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018.

Theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018, chính sách cải cách tiền lương sẽ điều chỉnh, thay đổi cơ cấu tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang; người lao động trong doanh nghiệp.

Tổng hợp toàn bộ lộ trình cải cách tiền lương từ khi ban hành Nghị quyết 27? (Hình từ Internet)

Những hạn chế, bất cập nào của chính sách tiền lương dẫn đến cải cách tiền lương?

Căn cứ tiểu mục 2 Mục 1 Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 thì bên cạnh kết quả đạt được, chính sách tiền lương vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập sau đây:

- Chính sách tiền lương trong khu vực công còn phức tạp, thiết kế hệ thống bảng lương chưa phù hợp với vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo; còn mang nặng tính bình quân, không bảo đảm được cuộc sống, chưa phát huy được nhân tài, chưa tạo được động lực để nâng cao chất lượng và hiệu quả làm việc của người lao động.

- Quy định mức lương cơ sở nhân với hệ số không thể hiện rõ giá trị thực của tiền lương.

- Có quá nhiều loại phụ cấp, nhiều khoản thu nhập ngoài lương do nhiều cơ quan, nhiều cấp quyết định bằng các văn bản quy định khác nhau làm phát sinh những bất hợp lý, không thể hiện rõ thứ bậc hành chính trong hoạt động công vụ.

- Chưa phát huy được quyền, trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong việc đánh giá và trả lương, thưởng, gắn với năng suất lao động, chất lượng, hiệu quả công tác của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.

Nguyên nhân của những hạn chế, bất cập của chính sách tiền lương là do đâu?

Căn cứ tiểu mục 3 Mục 1 Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 thì những hạn chế, bất cập nêu trên có nguyên nhân khách quan từ nội lực nền kinh tế còn yếu, chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, hiệu quả và sức cạnh tranh còn thấp; tích luỹ còn ít, nguồn lực nhà nước còn hạn chế... nhưng nguyên nhân chủ quan là chủ yếu.

Việc thể chế hoá các chủ trương của Đảng về chính sách tiền lương còn chậm, chưa có nghiên cứu căn bản và toàn diện về chính sách tiền lương trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị còn cồng kềnh; chức năng, nhiệm vụ còn chồng chéo, hiệu lực, hiệu quả hoạt động chưa cao. Số đơn vị sự nghiệp công lập tăng nhanh, số người hưởng lương, phụ cấp từ ngân sách nhà nước còn quá lớn.

Việc xác định vị trí việc làm còn chậm, chưa thực sự là cơ sở để xác định biên chế, tuyển dụng, đánh giá cán bộ, công chức, viên chức và trả lương.

Việc thanh tra, kiểm tra, giám sát, hệ thống thông tin thị trường lao động, tiền lương, năng lực thương lượng về tiền lương của người lao động trong ký kết hợp đồng lao động và vai trò của tổ chức công đoàn trong các thoả ước lao động tập thể còn hạn chế.

Công tác hướng dẫn, tuyên truyền về chính sách tiền lương chưa tốt, dẫn đến việc xây dựng và thực hiện một số chính sách còn chưa tạo được đồng thuận cao.