Kinh tế tri thức là gì? Vai trò của người lao động đối với nền kinh tế tri thức?

Nội dung chính

• Kinh tế tri thức là gì?
• Vai trò của người lao động đối với nền kinh tế tri thức?
• Cách tính lương cơ bản cho người lao động hiện nay?

Kinh tế tri thức là gì?

Kinh tế tri thức là một khái niệm chỉ một hệ thống kinh tế trong đó sản xuất hàng hóa và dịch vụ chủ yếu dựa trên các hoạt động sử dụng tri thức, thông tin và sự đổi mới. Kinh tế tri thức nhấn mạnh tầm quan trọng của vốn con người, tài sản trí tuệ và công nghệ thông tin trong việc tạo ra giá trị kinh tế. Kinh tế tri thức có một số đặc điểm như sau:

- Lao động có kỹ năng cao, có khả năng học hỏi, sáng tạo và thích ứng với những thay đổi nhanh chóng.

- Sản xuất ít phụ thuộc vào đầu vào vật chất và tài nguyên thiên nhiên, mà chủ yếu dựa vào việc sử dụng và biến đổi tri thức và thông tin.

- Tài sản vô hình, như bằng sáng chế, bản quyền, bí mật thương mại, thương hiệu, v.v., trở nên có giá trị hơn trong quá trình kinh doanh.

- Công nghệ thông tin và truyền thông là những công cụ quan trọng để thu thập, lưu trữ, xử lý và phân phối tri thức và thông tin.

- Sự đổi mới là yếu tố then chốt để duy trì và nâng cao lợi thế cạnh tranh của các doanh nghiệp và quốc gia.

Vai trò của nền kinh tế tri thức là rất quan trọng trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh cao. Nền kinh tế tri thức giúp:

- Tăng cường năng suất, hiệu quả và chất lượng của sản xuất hàng hóa và dịch vụ.

- Tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới cho lao động có kỹ năng cao.

- Thúc đẩy sự phát triển khoa học và công nghệ, góp phần giải quyết các vấn đề xã hội và môi trường.

- Nâng cao thu nhập, tiêu dùng và chất lượng cuộc sống của người dân.

- Tăng cường khả năng cạnh tranh quốc tế của các doanh nghiệp và quốc gia.

Các ngành nghề thuộc nền kinh tế tri thức là:

- Các ngành công nghệ cao, như công nghệ sinh học, công nghệ nano, công nghệ thông tin, ...

- Các ngành dịch vụ chuyên biệt, như luật sư, kiểm toán viên, nhà thiết kế, nhà phân tích,..

- Các ngành giáo dục, y tế, nghiên cứu khoa học và phát triển.

Xem thêm: Vai trò của nền kinh tế tri thức là gì? Người lao động có phải là yếu tố đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế trí thức?

Kinh tế tri thức là gì? Vai trò của người lao động đối với nền kinh tế tri thức? (Hình từ Internet)

Vai trò của người lao động đối với nền kinh tế tri thức?

Người lao động có vai trò rất quan trọng đối với kinh tế tri thức, bởi vì:

- Họ là những người sử dụng tri thức để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ có giá trị kinh tế cao.

- Họ là những người học hỏi, sáng tạo và thích ứng với những thay đổi nhanh chóng trong môi trường cạnh tranh toàn cầu.

- Họ là những người đóng góp vào quá trình phát triển khoa học và công nghệ, giải quyết các vấn đề xã hội và môi trường.

- Họ là những người nâng cao thu nhập, tiêu dùng và chất lượng cuộc sống của bản thân và xã hội.

Vì vậy, để phát huy vai trò của người lao động trong kinh tế tri thức, cần có những chính sách và biện pháp nhằm:

- Đầu tư vào giáo dục, đào tạo và nâng cao kỹ năng cho lao động.

- Tạo ra một môi trường làm việc thuận lợi, khuyến khích sự sáng tạo, đổi mới và hợp tách.

- Bảo vệ quyền lợi và lợi ích của lao động, tôn trọng sự đóng góp của họ.

- Thúc đẩy sự tham gia của lao động vào các hoạt động xã hội, văn hóa và chính trị.

Những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo.

Cách tính lương cơ bản cho người lao động hiện nay?

Lương cơ bản có thể hiểu là mức lương tối thiểu người lao động nhận được, nên mức lương cơ bản đối với khối doanh nghiệp và khối Nhà nước cũng có sự khác biệt.

Do đó, lương cơ bản hiện nay sẽ được chia ra thành 02 nhóm đối tượng như sau:

* Đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động cho các doanh nghiệp, cá nhân:

Lương cơ bản của người lao động làm việc trong doanh nghiệp được xác định theo thỏa thuận của người lao động và người sử dụng lao động, nhưng không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Chính phủ.

Lương tối thiểu vùng là mức lương thấp nhất mà người sử dụng lao động phải trả cho người lao động nhằm đảm bảo mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình tại khu vực mà họ sinh sống, làm việc.

Trong khi đó, lương cơ bản là lương trong hợp đồng lao động và do các bên thỏa thuận với nhau. Chính vì thế, lương cơ bản sẽ có mức thấp nhất là bằng mức lương tối thiểu vùng.

Mức lương tối thiểu vùng hiện nay được quy định tại Điều 3 Nghị định 38/2022/NĐ-CP như sau:

+ Vùng I: Mức lương tối thiểu theo tháng là 4.680.000 đồng/tháng, mức lương tối thiểu theo giờ là 22.500 đồng/giờ.

+ Vùng II: Mức lương tối thiểu theo tháng là 4.160.000 đồng/tháng, mức lương tối thiểu theo giờ là 20.000 đồng/giờ.

+ Vùng III: Mức lương tối thiểu theo tháng là 3.640.000 đồng/tháng, mức lương tối thiểu theo giờ là 17.500 đồng/giờ.

+ Vùng IV: Mức lương tối thiểu theo tháng là 3.250.000 đồng/tháng, mức lương tối thiểu theo giờ là 15.600 đồng/giờ.

* Đối với cán bộ, công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách Nhà nước:

Lương cơ bản của cán bộ, công chức, viên chức chính là tích của lương cơ sở và hệ số lương theo công thức sau:

Lương cơ bản = Lương cơ sở x Hệ số lương

Từ 01/7/2023: Mức lương cơ bản = 1,8 triệu đồng/tháng x hệ số lương (Điều 3 Nghị quyết 69/2022/QH15 và Nghị định 24/2023/NĐ-CP).