Bài viết đăng trên Facebook có được bảo hộ quyền tác giả?

Nội dung chính

• Bài viết đăng trên Facebook có được bảo hộ quyền tác giả?
• Chia sẻ bài viết đăng trên Facebook của người khác nhằm mục đích nghiên cứu cho việc giảng dạy thì có xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ?
• Bài viết đăng trên Facebook không thuộc phạm vi bảo hộ quyền tác giả trong trường hợp nào?

Bài viết đăng trên Facebook có được bảo hộ quyền tác giả?

Có thể nói quyền tác giả phát sinh từ thời điểm tác phẩm được sáng tạo, ra đời và tồn tại d­ưới một hình thức vật chất nhất định, không phân biệt nội dung, chất l­ượng, hình thức, phương tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay ch­ưa công bố, đã đăng ký hay ch­ưa đăng ký.

Căn cứ theo khoản 1 Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 được sửa đổi bởi khoản 5 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009 và một số cụm từ bị thay thế bởi điểm a khoản 82 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022 quy định về các loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả cụ thể như sau:

Các loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả

1. Tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học được bảo hộ bao gồm:

a) Tác phẩm văn học, khoa học, sách giáo khoa, giáo trình và tác phẩm khác được thể hiện dưới dạng chữ viết hoặc ký tự khác;

b) Bài giảng, bài phát biểu và bài nói khác;

c) Tác phẩm báo chí;

d) Tác phẩm âm nhạc;

đ) Tác phẩm sân khấu;

e) Tác phẩm điện ảnh và tác phẩm được tạo ra theo phương pháp tương tự (sau đây gọi chung là tác phẩm điện ảnh);

g) Tác phẩm mỹ thuật, mỹ thuật ứng dụng;

h) Tác phẩm nhiếp ảnh;

i) Tác phẩm kiến trúc;

k) Bản họa đồ, sơ đồ, bản đồ, bản vẽ liên quan đến địa hình, kiến trúc, công trình khoa học;

l) Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian;

m) Chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu.

2. Tác phẩm phái sinh chỉ được bảo hộ theo quy định tại khoản 1 Điều này nếu không gây phương hại đến quyền tác giả đối với tác phẩm được dùng để làm tác phẩm phái sinh.

3. Tác phẩm được bảo hộ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này phải do tác giả trực tiếp sáng tạo bằng lao động trí tuệ của mình mà không sao chép từ tác phẩm của người khác.

4. Chính phủ hướng dẫn cụ thể về các loại hình tác phẩm quy định tại khoản 1 Điều này.

Theo đó, có thể hiểu những bài viết đăng trên Facebook có thể là một bức ảnh, một video,...và những nội dung bên trong bài đăng trên Facebook này sẽ trở thành tác phẩm của chủ tài khoản Facebook.

Do đó, bài viết đăng trên Facebook cũng là đối tượng được bảo hộ quyền tác giả theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, tùy thuộc vào mục đích, phạm vi bảo hộ, có thể bảo hộ các nội dung trên facebook như tác phẩm văn học, tác phẩm khoa học, bài giảng, bài phát biểu…

Bài viết đăng trên Facebook có được bảo hộ quyền tác giả? (Hình từ Internet)

Chia sẻ bài viết đăng trên Facebook của người khác nhằm mục đích nghiên cứu cho việc giảng dạy thì có xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ?

Theo Điều 25 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 được sửa đổi bởi khoản 7 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022 quy định về các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao như sau:

Các trường hợp ngoại lệ không xâm phạm quyền tác giả

1. Các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền bản quyền nhưng phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm bao gồm:

a) Tự sao chép một bản để nghiên cứu khoa học, học tập của cá nhân và không nhằm mục đích thương mại. Quy định này không áp dụng trong trường hợp sao chép bằng thiết bị sao chép;

b) Sao chép hợp lý một phần tác phẩm bằng thiết bị sao chép để nghiên cứu khoa học, học tập của cá nhân và không nhằm mục đích thương mại;

c) Sử dụng hợp lý tác phẩm để minh họa trong bài giảng, ấn phẩm, cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng nhằm mục đích giảng dạy. Việc sử dụng này có thể bao gồm việc cung cấp trong mạng máy tính nội bộ với điều kiện phải có các biện pháp kỹ thuật để bảo đảm chỉ người học và người dạy trong buổi học đó có thể tiếp cận tác phẩm này;

d) Sử dụng tác phẩm trong hoạt động công vụ của cơ quan nhà nước;

đ) Trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để bình luận, giới thiệu hoặc minh họa trong tác phẩm của mình; để viết báo, sử dụng trong ấn phẩm định kỳ, trong chương trình phát sóng, phim tài liệu;

e) Sử dụng tác phẩm trong hoạt động thư viện không nhằm mục đích thương mại, bao gồm sao chép tác phẩm lưu trữ trong thư viện để bảo quản, với điều kiện bản sao này phải được đánh dấu là bản sao lưu trữ và giới hạn đối tượng tiếp cận theo quy định của pháp luật về thư viện, lưu trữ; sao chép hợp lý một phần tác phẩm bằng thiết bị sao chép cho người khác phục vụ nghiên cứu, học tập; sao chép hoặc truyền tác phẩm được lưu giữ để sử dụng liên thông thư viện thông qua mạng máy tính, với điều kiện số lượng người đọc tại cùng một thời điểm không vượt quá số lượng bản sao của tác phẩm do các thư viện nói trên nắm giữ, trừ trường hợp được chủ sở hữu quyền cho phép và không áp dụng trong trường hợp tác phẩm đã được cung cấp trên thị trường dưới dạng kỹ thuật số;

...

Theo đó, việc chia sẻ bài viết đăng trên Facebook của người khác nhằm mục đích nghiên cứu cho việc giảng dạy thì không xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và cũng không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao theo quy định của pháp luật.

Lưu ý: Bài viết đó phải đã được công bố công khai.

Bài viết đăng trên Facebook không thuộc phạm vi bảo hộ quyền tác giả trong trường hợp nào?

Căn cứ theo Điều 15 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 quy định về các đối tượng không thuộc phạm vi bảo hộ quyền tác giả cụ thể như sau:

Các đối tượng không thuộc phạm vi bảo hộ quyền tác giả

1. Tin tức thời sự thuần tuý đưa tin.

2. Văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính, văn bản khác thuộc lĩnh vực tư pháp và bản dịch chính thức của văn bản đó.

3. Quy trình, hệ thống, phương pháp hoạt động, khái niệm, nguyên lý, số liệu.

Như vậy, theo quy định trên thì có 03 trường hợp bài viết đăng trên Facebook không thuộc phạm vi bảo hộ quyền tác giả, bao gồm:

- Bài viết đăng trên Facebook dưới dạng tin tức thời sự thuần tuý đưa tin.

- Bài viết đăng trên Facebook dưới dạng văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính, văn bản khác thuộc lĩnh vực tư pháp và bản dịch chính thức của văn bản đó.

- Bài viết đăng trên Facebook dưới dạng quy trình, hệ thống, phương pháp hoạt động, khái niệm, nguyên lý, số liệu.

Trân trọng!