Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 12182:2018 về Quy trình sản xuất hạt giống ngô lai

• Số hiệu: TCVN12182:2018
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2018

Công thức lai	Tỷ lệ bố/mẹ
- Lai quy ước
Lai đơn	2/(6 - 8)
Lai ba	2/(4 - 6)
Lai kép	2/(8 - 10)
- Lai không quy ước	2/(8 -10)

Thời điểm gieo bố mẹ: Căn cứ thời gian sinh trưởng của dòng bố mẹ và vụ gieo trồng để bố trí thời điểm gieo hợp lý sao cho tung phấn - phun râu trùng khớp. Nên gieo bố làm hai đợt cách nhau từ 2 ngày đến 3 ngày.

3.3.3  Chặt bỏ ngô bố

Phải chặt toàn bộ ngô bố trước khi thu hoạch ngô mẹ. Để có năng suất cao và chất lượng hạt lai tốt hơn nên chặt ngô bố ngay sau khi ngô mẹ đã héo râu.

Phụ lục A

(Quy định)

Yêu cầu cách ly, kiểm định đồng ruộng, độ thuần ruộng giống và chất lượng hạt giống

Bảng A.1 - Yêu cầu về cách ly

Phương pháp, đơn vị tính

Ruộng nhân dòng bố mẹ

...

...

...

1. Cách ly không gian, m

- Giữa ruộng giống với các ruộng ngô khác, ít nhất

500

300

- Giữa các ruộng sản xuất hạt lai F1 có chung bố

-

5

...

...

...

Thời điểm phun râu của cây mẹ trong ruộng giống phải chênh lệch so với thời điểm tung phấn của các ruộng ngô khác ít nhất 20 ngày.

Bảng A.2 - Yêu cầu về kiểm định đồng ruộng

Ruộng sản xuất hạt giống

Số lần kiểm định (ít nhất)

Lần 1

Lần 2

Lần 3

Lần 4

...

...

...

Khi cây được 5 lá đến 7 lá

Khi có 1 % đến 5% số cây mẹ phun râu

Khi có khoảng 70% số cây mẹ phun râu

Trước khi thu hoạch từ 5 ngày đến 10 ngày

Nhân dòng bố mẹ

Khi cây được 5 lá đến 7 lá

Khi có 1% đến 5% số cây mẹ phun râu

Khi có khoảng 70% số cây mẹ phun râu

Trước khi thu hoạch từ 5 ngày đến 10 ngày

...

...

...

Bảng A.3 - Yêu cầu về độ thuần ruộng giống tại các lần kiểm định

Chỉ tiêu, đơn vị tính

Dòng bố mẹ

Giống lai quy ước

Giống lai không quy ước

1. Độ thuần bố, % số cây, không nhỏ hơn

99,9

99,5

99,0

...

...

...

99,9

99,5

99,5

3. Số cây mẹ chưa khử hết bao phấn tại lần kiểm định 3, % số cây, không lớn hơn

-

0,5

0,5

Bảng A.4 - Yêu cầu về chất lượng hạt giống

...

...

...

Dòng bố mẹ

Hạt lai F₁

1. Độ sạch, % khối lượng, không nhỏ hơn

99,0

99,0

2. Tỷ lệ nảy mầm, % số hạt, không nhỏ hơn

85

85

3. Độ ẩm, % khối lượng, không lớn hơn

...

...

...

11,5

Phụ lục B

(Quy định)

Bảng B.1 - Các tính trạng đặc trưng của dòng (giống) ngô

TT

Tính trạng

Thời điểm đánh giá

Mức độ biểu hiện

...

...

...

Phương pháp đánh giá

1.

Lá thứ nhất: Sắc tố antoxian của bẹ

2 lá xòe ra

Không có hoặc rất nhạt

1

Quan sát

Nhạt

3

...

...

...

5

Đậm

7

Rất đậm

9

2.

Lá thứ nhất: Hình dạng phần đỉnh

4 lá xòe ra

Nhọn

...

...

...

Quan sát

Nhọn đến tròn

2

Tròn

3

Tròn đến hình thìa

4

Hình thìa

5

...

...

...

Bộ lá: Mức độ xanh

Bắt đầu xuất hiện hoa - Hoa xuất hiện hoàn toàn

Nhạt

1

Quan sát

Trung bình

2

Đậm

3

...

...

...

Lá: Sự gợn sóng của mép

Bắt đầu xuất hiện hoa - Hoa xuất hiện hoàn toàn

Không có hoặc rất ít

1

Quan sát

Trung bình

2

Nhiều

3

...

...

...

Lá: Góc giữa phiến lá và thân (lá phía trên của bắp trên cùng)

Hoa nở 50 % - Hoa nở hoàn toàn

Rất hẹp

1

Quan sát

Hẹp

3

Trung bình

5

...

...

...

7

Rất rộng

9

6.

Lá: Thế phiến lá (lá phía trên của bắp trên cùng)

Hoa nở 50 % - Hoa nở hoàn toàn

Thẳng

1

Quan sát

...

...

...

3

Cong

5

Khá cong

7

Rất cong

9

7.

Thân: Mức độ dích dắc

...

...

...

Không có

1

Quan sát

Ít

2

Nhiều

3

8.

Cờ: Thời gian trỗ (50 % số cây có hoa nở ở phần giữa của trục chính)

...

...

...

Rất sớm

1

Quan sát

Sớm

3

Trung bình

5

Muộn

7

...

...

...

9

9.

Cờ: Sắc tố antoxian ở chân đế mày (1/3 hoa ở giữa trục chính)

Hoa nở 50 %

Không có hoặc rất nhạt

1

Quan sát

Nhạt

3

...

...

...

5

Đậm

7

Rất đậm

9

10.

Cờ: Sắc tố antoxian của mày không kể chân đế (1/3 hoa ở giữa trục chính)

Hoa nở 50 %

Không có hoặc rất nhạt

...

...

...

Quan sát

Nhạt

3

Trung bình

5

Đậm

7

Rất đậm

9

...

...

...

Cờ: Sắc tố antoxian của bao phấn (1/3 hoa ở giữa trục chính, trên bao phấn tươi)

Hoa nở 50 %

Không có hoặc rất nhạt

1

Quan sát

Nhạt

3

Trung bình

5

...

...

...

7

Rất đậm

9

12.

Cờ: Mật độ của hoa (1/3 hoa ở giữa trục chính)

Hoa nở 50 %

Thưa

3

Quan sát

...

...

...

5

Dày

7

13.

Cờ: Góc giữa trục chính và nhánh bên (ở 1/3 bông cờ phía dưới)

Hoa nở 50 %

Rất hẹp

1

Quan sát

...

...

...

3

Trung bình

5

Rộng

7

Rất rộng

9

14.

Cờ: Thế của nhánh bên (1/3 bông cờ ở phía dưới)

...

...

...

Thẳng

1

Quan sát

Hơi cong

3

Cong

5

Khá cong

7

...

...

...

9

15.

Cờ: Số nhánh cấp 1

Hoa nở 50 %

Không có hoặc rất ít

1

Quan sát

Ít

3

...

...

...

5

Nhiều

7

Rất nhiều

9

16.

Bắp: Thời gian phun râu (50 % số cây phun râu)

Hoa nở 50 %

Rất sớm

...

...

...

Quan sát

Sớm

3

Trung bình

5

Muộn

7

Rất muộn

9

...

...

...

Bắp: Sắc tố antoxian của râu

Hoa nở 50 %

Không có hoặc rất nhạt

1

Quan sát

Nhạt

3

Trung bình

5

...

...

...

7

Rất đậm

9

18.

Thân: Sắc tố antoxian ở rễ chân kiềng

Hoa nở 50 % - Chín sữa

Không có hoặc rất nhạt

1

Quan sát

...

...

...

3

Trung bình

5

Đậm

7

Rất đậm

9

19.

Lá: Sắc tố antoxian của bẹ (lá ở giữa thân cây)

...

...

...

Không có hoặc rất nhạt

1

Quan sát

Nhạt

3

Trung bình

5

Đậm

7

...

...

...

9

20.

Thân: Sắc tố antoxian của lóng

Tiền chín sữa (hạt còn loãng nước) - Hạt đạt kích cỡ tối đa

Không có hoặc rất nhạt

1

Quan sát

Nhạt

3

...

...

...

5

Đậm

7

Rất đậm

9

21.

Cờ: Chiều dài trục chính từ nhánh thấp nhất

Tiền chín sữa (hạt còn loãng nước) - Hạt đạt kích cỡ tối đa

Rất ngắn

...

...

...

Quan sát

Ngắn

3

Trung bình

5

Dài

7

Rất dài

9

...

...

...

Cờ: Chiều dài trục chính từ nhánh cao nhất

Tiền chín sữa (hạt còn loãng nước)

Rất ngắn

1

Quan sát

Ngắn

3

Trung bình

5

...

...

...

7

Rất dài

9

23.

Cờ: Chiều dài nhánh

Tiền chín sữa (hạt còn loãng nước)

Rất ngắn

1

Quan sát

...

...

...

3

Trung bình

5

Dài

7

Rất dài

9

24.1

Cây: Chiều cao

...

...

...

Hạt đạt kích cỡ tối đa

Rất thấp

1

Quan sát/Đo đếm

Thấp

3

Trung bình

5

Cao

...

...

...

Rất cao

9

24.2

Cây: Chiều cao

Đối với giống lai & giống thụ phấn tự do (kể cả bông cờ)

Hạt đạt kích cỡ tối đa

Rất thấp

1

Quan sát/Đo đếm

...

...

...

3

Trung bình

5

Cao

7

Rất cao

9

25.

Cây: Tỷ lệ chiều cao đóng bắp trên cùng so với chiều cao cây

...

...

...

Rất thấp

1

Quan sát/Đo đếm

Thấp

3

Trung bình

5

Cao

7

...

...

...

9

26.

Lá: Chiều rộng phiến (lá trên liền kề với bắp trên cùng)

Hạt đạt kích cỡ tối đa

Rất hẹp

1

Quan sát/Đo đếm

Hẹp

3

...

...

...

5

Rộng

7

Rất rộng

9

27.

Bắp: Chiều dài cuống

Hạt dạng sáp mềm

Rất ngắn

...

...

...

Quan sát/Đo đếm

Ngắn

3

Trung bình

5

Dài

7

Rất dài

9

...

...

...

Bắp: Chiều dài (Không kể lá bi)

Hạt đã cứng (không thể khía bằng móng tay được)

Rất ngắn

1

Quan sát/Đo đếm

Ngắn

3

Trung bình

5

...

...

...

7

Rất dài

9

29.

Bắp: Đường kính (ở giữa bắp)

Hạt đã cứng (không thể khía bằng móng tay được)

Rất nhỏ

1

Quan sát/Đo đếm

...

...

...

3

Trung bình

5

To

7

Rất to

9

30.

Bắp: Hình dạng

...

...

...

Hình nón

1

Quan sát

Hình nón trụ

2

Trụ

3

31.

Bắp: Số hàng hạt

...

...

...

Rất ít

1

Quan sát/Đo đếm

Ít

3

Trung bình

5

Nhiều

7

...

...

...

9

32.

Bắp: Số màu sắc của hạt

Đối với giống ngô đường

Chín sữa - Hạt đạt kích cỡ tối đa

Một màu

1

Quan sát

Nhiều màu

...

...

...

33.

Hạt: Mức độ màu vàng

Đối với giống ngô đường

Chín sữa - Hạt đạt kích cỡ tối đa

Nhạt

3

Quan sát

Trung bình

5

...

...

...

7

34.

Hạt: Chiều dài

Đối với giống ngô đường

Chín sữa - Hạt đạt kích cỡ tối đa

Ngắn

3

Quan sát/Đo đếm

Trung bình

...

...

...

Dài

7

35.

Hạt: Chiều rộng

Đối với giống ngô đường

Chín sữa-Hạt đạt kích cỡ tối đa

Hẹp

3

Quan sát/Đo đếm

...

...

...

5

Rộng

7

36.

Bắp: Dạng hạt (Dạng hạt ở 1/3 giữa bắp)

Hạt đã cứng (không thể khía bằng móng tay được)

Đá

1

Quan sát

...

...

...

2

Bán răng nhựa

3

Răng nhựa

4

Ngô đường

5

Ngô nổ

6

...

...

...

7

Ngô bột

8

37.

Bắp: Sự co ở đỉnh hạt

Đối với giống ngô đường

Hạt đã cứng (không thể khía bằng móng tay được)

Ít

1

...

...

...

Trung bình

3

Nhiều

5

38.

Dạng hạt nổ

Đối với giống ngô nổ

Hạt dễ tách khỏi lõi

Hình cánh bướm

...

...

...

Quan sát

Hình trung gian

2

Hình cầu

3

39.

Bắp: Màu chính của đỉnh hạt

Hạt đã cứng (không thể khía bằng móng tay được)

Trắng trong

...

...

...

Quan sát

Trắng đục

2

Vàng nhạt

3

Vàng

4

Da cam

5

...

...

...

6

Tím

7

40.

Bắp: Màu chính của lưng hạt (trừ các giống ngô đường)

Hạt đã cứng (không thể khía bằng móng tay được)

Trắng trong

1

Quan sát

...

...

...

2

Vàng nhạt

3

Vàng

4

Da cam

5

Đỏ

6

...

...

...

7

41.

Bắp: Sắc tố antoxian của mày hạt trên lõi

Hạt dễ tách khỏi lõi

Không có hoặc rất nhạt

1

Quan sát

Nhạt

3

...

...

...

5

Đậm

7

Rất đậm

9

Thư mục tài liệu tham khảo

[1] QCVN 01-53:2011/BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng hạt giống ngô lai.

[2] QCVN 01-66:2011/BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định của giống ngô.

...

...

...